Муус устар 27 күнэ, саха норуотун устуоруйатыгар дьоһун суолталаах бэлиэ күн. Бүгүн — Өрөспүүбүлүкэ күнэ. Бу күн 1922 сыллаахха РСФСР иһинэн Саха АССР тэриллибитэ. 1992 сыллаахха, Саха автономиятын 70 сыллаах үөрүүлээх күнүгэр, муус устар 27 күнэ – Өрөспүүбүлүкэ күнүнэн биллэриллибитэ.
Бу күүтүүлээх уонна үөрүүлээх бэлиэ күн, сыллата үрдүк таһымнаах тэрээһиннэр ыытыллаллар. Олортон биирдэстэринэн, Дьокуускай куоракка Максим Аммосов пааматынньыгар сибэкки дьөрбөтүн ууруу буолар. Бүгүҥҥү тэрээһини «Кыталык», «Ситим» уонна «Сияние Севера» үҥкүү ансаамбыллара сахалыы үҥкүүнэн астылар.
Максим Аммосов пааматынньыгар СӨ Судаарыстыбаннай мунньаҕын (Ил Түмэн) Бэрэссэдээтэлэ Петр Гоголев, СӨ Конституционнай суутун бэрэссэдээтэлэ Александр Ким-Кимэн, Бурятия өрөспүүбүлүкэтиттэн Владимир Павлов салайааччылаах дэлэгээссйиэ, М.К.Аммосов аатынан ХИФУ проректора Анатолий Николаев, уо.д.а. тыыннаах сибэкки дьөрбөтүн уурдулар, истиҥ эҕэрдэлэрин тиэртилэр.
СӨ Судаарыстыбаннай мунньаҕын (Ил Түмэн) Бэрэссэдээтэлэ Петр Гоголев бүгүҥҥү долгутуулаах күн Саха өрөспүүбүлүкэтигэр уһулуччу улахан суолталааҕын бэлиэтээтэ. Бу күн үгэс курдук, саха норуотун чулуу уолаттарын Максим Аммосовы, Былатыан Ойуунускайы, Исидор Бараховы, Степан Аржакову, уо.д.а. истиҥник ахтан-санаан ааһарбыт, кинилэр сырдык ааттарыгар сүгүрүйэрбит, тиһиктээх тэрээһин ыытыллара ыччакка үтүө өйдөбүл буоларын эттэ. Биһиги бу ытык дьоммутугар махталбыт бэлиэтин өрө күүрүүлээх үлэнэн-хамнаһынан, бастыҥ билиинэн-көрүүнэн көрдөрөр ытык иэстээхпитин ыйда. Итиэннэ Саха сирэ Арассыыйа Федерациятыгар тэтимнээхтик сайдар субъект быһыытынан дьоһун миэстэни ыларын, бу ситиһии өрөспүүбүлүкэ дьонун-сэргэтин үлэтинэн-хамнаһынан, сыратынан ситиһиллэрин бэлиэтээтэ. Долгутуулаах тэрээһиҥҥэ мустубут бары ыалдьыттары, устудьуоннары эҕэрдэлээтэ.
ХИФУ проректора Анатолий Николаев эдэр ыччакка туһаайан өрөспүүбүлүкэни сайыннарсар дьон буола үүнэн-сайдан тахсалларыгар баҕарда. Максим Аммосов аатынан университет быйылгы ситиһиилэриттэн билиһиннэрдэ.
Нам улууһун баһылыга Юрий Слепцов Саха сирэ сайдарын туһугар сүдү суолталаах үлэни оҥорбут саха чулуу уолаттарыгар бу күн сүгүрүйэн ааһар ытык иэстээхпитин санатан туран, чуо бу күн норуот ордук сомоҕолоһорун бэлиэтээтэ. Максим Аммосов, Былатыан Ойуунускай, Исидор Барахов, Степан Аржаков курдук саха чулуу уолаттара, саха саарыннара оҥорбут үлэлэрин өрүү өйдүү-саныы, ытыгылыы, бу ытык дьон аатынан киэн тутта сылдьарга эттэ.
Үөрүүлээх күн Дьокуускай куорат оскуолаларын үөрэнээччилэригэр Арассыыйа гражданинын пааспардара туттарылыннылар. Оттон Максим Аммосов аатынан анал истипиэндьийэни ХИФУ бастыҥ устудьуоннара туттулар. Тэрээһини Дьокуускай куорат 17-с нүөмэрдээх оскуолатын «Дуолан» бөлөҕүн уолаттара Былатыан Ойуунускай хоһоонун дорҕоонноохтук ааҕан ситэрэн-хоторон биэрдилэр.
Биһиги корр., «Саха сирэ», edersaas.ru