1999 сыллаахтан саҕалаан, национальнай бырааһынньык быһыытынан далааһыннаахтык бэлиэтэнэр Саха Өрөспүүбүлүкэтин күнэ норуот дьиҥнээх бырааһынньыгар кубулуйда.
edersaas.ru.
Бу күн Саха сирин үрдүнэн, хас куорат, бөһүөлэк уонна нэһилиэк ахсын бырааһынньыктааҕы дьаһаллар тэриллэллэр, болуоссаттарга кэнсиэрдэр, норуот күүлэйэ, араас көрүҥнэригэр күрэхтэһиилэр, быыстапкалар, дьаарбаҥкалар ыытыллаллар.
Киин куорат Орджоникидзе аатынан болуоссатыгар бүгүҥҥү тэрээһин саха судаарыстыбаннаһын төрүттэспит Платон Алексеевич Ойуунускай пааматынньыгар үөрүүлээх миитинтэн итиэннэ тыыннаах сибэкки дьөрбөтүн уурууттан саҕаланна.
—Былатыан Ойуунускай пааматынньыгар сибэкки дьөрбөтүн уураары тураммыт, биһиги өрөспүүбүлүкэни олохтообут дьоммутун Максим Аммосовы, Исидор Бараховы уонна да атыттары дириҥ махталынан ахтабыт. Бастакы Бэрэсидьиэн Михаил Николаев уустук 1990-с сылларга судаарыстыба бэлиитикэтигэр, федеральнай сыһыаҥҥа саҥа көрүүлэри олохтообутун түмүгэр, билигин Саха Өрөспүүбүлэкэтэ баар, — диэтэ Ил Дархан Айсен Николаев итиэннэ өрөспүүбүлүкэ 100 сылын көрсө «АЛРОСА» хампаанньаны кытары сүүс бөдөҥ алмааска саха чулуу дьонун ааттарын иҥэрэргэ быһаарбыттарын, бүгүн бастакы алмааска саха литературатын төрүттэспит суруйааччы Анемподист Софронов – Алампа аата иҥэриллэрин туһунан иһитиннэргэ.
Күнүс 12 чаас 30 мүнүүтэттэн бырааһынньыктаҕы кэнсиэрт буолла. Эстрада биллииллээх артыыстара уонна уус-уран самодеятельность кыттыылаахтара ылбаҕай ырыаларына, имигэс үҥкүүлэринэн өрөспүүбүлүкэ күнүн уруйдаатылар, сааскы чаҕылхай күнү, айылҕа уһуктуутун айхаллаатылар.
Болуоссаты кыйа араас атыы-тутуу итиэннэ ааспыт кэмнэргэ туттуллубут мал-сал ретро-быыстапката тардылынна. Анаан муньар дьоҥҥо урукку сыллардаах значоктар, кумааҕы да, алтан да харчы итиэннэ сылабаар эгэлгэтэ элбэҕэ сөхтөрдө. Улуустардааҕы соҕотуопкалыыр-астыыр кэпэрэтииптэри кытары үлэлиир “Сахаагропродукт” кэпэрэтиип сибиэһэй үрүҥ ас уонна эт бородууксуйа арааһын тардан кэбиспитэ былдьаһыгынан кэриэтэ барда.
Куоракка араас уопсастыбаннай түмсүүлэр, холбоһуктар элбэхтэр. Олортон биирдэстэрэ, өрөспүүбүлүкэ орто оскуолаларын 1983 сыллаахха бүтэрбит дьон түмсүүтэ, бэйэтин үтүө баҕатынан ырааһырдыы субуотунньугун тэрийбитин туһунане биһиги сайпыт соторутааҕыта сырдатан турар. Бу түмсүү кыттыылаахтара бүгүҥҥү бырааһынньыгы киэргэтиэхтэрин киэргэттилэр. Хореограф Ася Иванова туруоруутунан, Сомоҕолуу сылынан “Сомоҕолоһуу мин дойдум” диэн күргүөм хамсаныылаах флеш-мобу оҥорон көрдөрдүлэр.
Кэнсиэрт кэнниттэн тута сөрөөн туран, Саха Өрөспүүбүлүкэтин күнүгэр анаммыт Добун Оһуокай тэрилиннэ.
Болуоссаты толору мустубут дьон хас даҕаны түһүлгэнэн илии-илиилэритэн ылсаннар оһуокайдаан киирэн бардылар. Болуоссат киинигэр үрдүк суорба тааска сото кэбиһэн турар Былатыан убаайбыт барахсан ону барытын бэрт болҕомтолоохтук көрөргө-истэргэ, сэҥээрэргэ дылы гынар.
Зинаида Семенова, куорат олохтооҕо, үлэ бэтэрээнэ :
— Өрөспүүбүлүкэ күнэ мин биир саамай кэтэһэр, сөбүлүүр бырааһынньыгым буолар. Сахалар бэйэбит өрөспүүбүлүкэлээхпит, Төрүт Сокуоннаахпыт, сайдыыга бигэтик хардыылыыбыт, Арассыыйа курдук улуу судаарыстыба сорҕорто буолабыт диэн киэн туттунуулаах санаа миигин кууһар. Барыта бэрт, өссө үчүгэй буолан иһиэ.
Раиса Сибирякова, «Саха сирэ» хаһыат, edersaas.ru.
