Сотору кэминэн федеральнай суолталаах “Земскэй учуутал”, өрөспүүбүлүкэ таһымнаах “Арктика учуутала” бырайыактар олоххо киириэхтэрэ. Ити туһунан Учуутал күнүн иитинэн СӨ салайааччылара педагогическай уопсастыбаннаһы кытта көрсүһүүлэрин кэмигэр Бырабыыталыстыба бэрэссэдээтэлин солбуйааччы Ольга Балабкина иһитиннэрдэ.
“Саха сирэ” хаһыат, edersaas.ru
Бэрэссэдээтэли солбуйааччы икки түгэни бэлиэтээтэ: “Бастатан туран, быйылгы тэрээһин Сомоҕолоһуу сылыгар буолар. Учуутал үүнэр ыччаты дойдуга бэриниилээх буолууга, эйэҕэ сомоҕолуура улахан суолталаах. Иккиһинэн, “Үөрэх” национальнай бырайыак олоххо киирбит сыла”. Итини тэҥэ, Арассыыйа үөрэх эйгэтигэр 10 бастыҥ дойду кэккэтигэр киириэхтээҕин, олоҕу хамсатар учууталлар көмөлөрүнэн бу кыаллар кыахтааҕын эттэ.
Учуутал идэтин үрдэтэр туһугар дойду, өрөспүүбүлүкэ таһымыгар болҕомто уурулларын ыйда. Бу сөптөөх хамнас, учууталлары бэлэмнээһин ситимнээх үлэтэ, дьиэнэн хааччыйыы бырагыраамата, “Кэлэр кэм учуутала” федеральнай бырайыак, о.д.а. буолалларын ыйда.
СӨ үөрэҕин уонна наукатын миниистирэ Владимир Егоров биир идэлээхтэрин эҕэрдэлээн туран: “Бүгүн бу саалаҕа саамай үтүө, саамай махталлаах идэ бэрэстэбиитэллэрэ — учууталлар муһуннулар. Үөрэнээччилэр ситиһиилэриттэн, кыайыыларыттан ордук күндү суох. Үөрэх систиэмэтэ балысханнык сайдар, оскуолалар, уһуйааннар, эбии үөрэхтээһин дьиэлэрэ тутуллан дьэндэһэллэр. Үөрэх кыһалара аныгы тэрилинэн хааччыллаллар. Маныаха оҕону кытта саҥа ньымалары, билими уонна технологияны олоххо киллэрэр көхтөөх, киэҥ билиилээх учууталлар үлэлэрэ улахан суолталаах”, — диэн бэлиэтээтэ.
Педагогика эйгэтигэр М.А.Алексеев аатынан СӨ Судаарыстыбаннай бириэмийэтин Физика-тиэхиньиичэскэй лиссиэй математикаҕа учуутала, быйыл үс үөрэнээччитэ математиканы 100 баалга туттарбыт, 5 оҕото кыһыл көмүс мэтээлинэн түмүктээбит Любовь Ефремова ылла. Любовь Ивановнаны кытта интервьюну “Саха сирэ” хаһыат алтынньы 3 күнүнээҕи нүөмэригэр ааҕыҥ.
Онтон РФ бэрэсидьиэнин харчынан бириэмийэтин куонкуруһун кыайыылааҕынан Саха Өрөспүүбүлүкэтин 10 учуутала ааттанна. Бочуоттаах кырааматанан уонна 200 тыһыынча солкуобай суумалаах Гранынан наҕараадаланар дьолун билбит уон учууталтан биирдэстэрэ, Өлүөхүмэ улууһун Токо нэһилиэгин интэринээт-оскуолатын дириэктэри наукаҕа-мэтиэдикэҕэ солбуйааччы, история, обществознание учуутала Валерий Баишев:
– Бу Грант ирдэбилэ элбэх. Ол иһигэр, биир кэлим эксээмэн (ЕГЭ), сүрүн судаарыстыбаннай эксээмэн (ОГЭ) түмүгэ, олимпиадаларга, кэмпириэнсийэлэргэ кытыннарыы, о.д.а. киирэллэр. Биһиги оскуолабытыттан тустаах Граҥҥа тиксибит төрдүс учуутал буолабын. Ити кэлэктиип педагогическай таһыма үрдүгүн туоһулуур дии саныыбын. Сыллата обществознанины үөрэнээччи 40-60 бырыһыана талар, историяны арыый аҕыйах. Өрөспүүбүлүкэ үрдүнэн хас даҕаны учууталы тустаах Граҥҥа түһэрэллэр. Онон миэхэ соһуччу үөрүү. Билиҥҥитэ Граны туох сыалга туһанарбын чопчу быһаарына иликпин, — диэн үөрүүтүн үллэстэр.
Людмила ПОПОВА, “Саха сирэ” хаһыат, edersaas.ru
Анатолий ШЕСТАКОВ уонна ааптар хаартыскаҕа түһэриилэрэ.