Алтынньы 26-28 күннэригэр Дьокуускай куоракка “Үрүҥ хаар алгыһынан” норуоттар икки ардыларынааҕы поэзия бэстибээлэ алтыс төгүлүн ыытыллыаҕа. Быйылгы дьаһал САССР тэриллибитэ 100 сыллаах үбүлүөйүн чэрчитинэн барыаҕа.
“Үрүҥ хаар алгыһынан” норуоттар икки ардыларынааҕы поэзия бэстибээлэ 2012 сылтан тэриллэн ыытыллар. Сүрүн сыалынан уус-уран тылбаас нөҥүө саха литературатын Арассыыйа атын эрэгийиэннэригэр, тас дойдуларга таһаарыы буолар. Манна Арассыыйа эрэгийиэннэриттэн эрэ буолбакка тас дойдуттан поэттар, суруйааччылар, тылбаасчыттар, кириитиктэр түмсэллэр. Ол курдук, бу иннинээҕи тэрээһиннэргэ Англияттан, Вьетнамтан, Сербияттан, Болгарияттан, Турцияттан, Польшаттан, Монголияттан, Кыргызстантан, Казахстантан, Азербайджантан, о.д.а. дойдулартан, ону сэргэ Арассыыйа эрэгийиэннэриттэн, чуолаан национальнай өрөспүүбүлүкэлэртэн Татарстантан, Башкортостантан, Тываттан, Алтайтан, Бурятияттан, поэттар, суруйааччылары кэлэн кыттыыны ылбыттара. Тэрээһин түмүгүнэн тас дойдулар сурунаалларыгар, хаһыаттарыгар, альманахтарыгар, хомуурунньуктарыгар саха поэттарын, суруйааччыларын айымньылара тылбаастанан бэчээттэнэн тахсыбыттара. Ону сэргэ польскай, татаар тылынан саха аныгы поэзиятын антологиялара күн сирин көрбүттэрэ.
Быйыл бэстибээлгэ Азербайджантан Платон Ойуунускай “Кыһыл ойуунун” тылбаастаабыт поэт Аида Эйвазова, Кыргызстантан эмиэ Платон Ойуунускай айымньыларын тылбаастаабыт Алтынай Темирова, Казахстантан Саят Камшыгер кэлэллэрэ былааннанар. Карелияттан “Север” сурунаал кылаабынай редактора Елена Пиетеляйнен, Калуга уобалаһын суруйааччыларын сойууһун бэрэссэдээтэлэ Вадим Терехин, Башкортостантан Заки Алибаев, Мурманскайтан Илья Виноградов, Хакасияттан Наталья Ахпашева, Татарстантан Рафис Корбан, Рузаль Мухаметшин, Москваттан Борис Лукин, “Наш современник” сурунаалтан Карина Сейдаметова кыттыыны ылыахтара.
Бэстибээл кыттыылаахтара литература сайдыытыгар “төгүрүк остуолга” кыттыахтара, поэзия киэһэтин ыытыахтара, национальнай литератураны сайыннарыыга уопут атастаһыахтара, уус-уран тылбааска үлэлэһиэхтэрэ. Саха сирин суруйааччыларын сойууһун бырабылыанньатын бэрэссэдээтэлэ Наталья Харлампьева иһитиннэрбитинэн, быйылгы тэрээһин дьаҥ-дьаһах кэмигэр ыытыллар буолан, сорох чааһа быһа эпииринэн ыытыллыаҕа.
– Тэрээһини ыытыыга хааччахтар киирбиттэринэн, быйылгы бэстибээлбит сорох чааһа быһа эпииринэн ыытыллыаҕа. Ол эрээри ити тэрээһин суолтатын сүтэрбэт. Литература тиһигэ быстыспат ситимнээх уонна сүрдээх киэҥ. Национальнай литератураларга ити ордук суолталаах. Национальнай литературалар бэйэлэригэр эрэ бүгэн олоруо суохтаахтар. Уус-уран тылбаас нөҥүө атын литератураҕа өтөн киириэхтээхтэр. Ол нөҥүө биһиги литературабыт сайдар, кэҥиир. Онон уус-уран тылбаас, атын эрэгийиэн, тас дойду поэттарын, суруйааччыларын, тылбаасчыттарын кытары атах тэпсэн олорон кэпсэтии, санаа атастаһыы улахан оруоллаах. Ордук билиҥҥи үйэҕэ, национальнай литературалар тылбаастарын систиэмэтэ суох кэмигэр, ити ордук суолталаах, – диэн этэр Наталья Ивановна.
Аграфена КУЗЬМИНА.