Ааспыт үйэ 90-с сылларыгар диэри санаторийдарга, курортарга сынньанарга нэһилиэнньэ путевка сыанатын 30 бырыһыанын төлүүрэ. Онтон ордубута социальнай страховка үбүттэн төлөнөрө. 24 хонуктаах путевка 115-160 солкуобай суумалааҕа. Өссө путевкалар 20 бырыһыаннара босхо бэриллэрэ. Ол иһин, өрөспүүбүлүкэ нэһилиэнньэтэ үксэ санаторийдарга, профилакторийдарга баран эмтэнэр толору кыахтааҕа.
Надежда ЕГОРОВА, «Саха сирэ» хаһыат, edersaas.ru
Оттон билигин путевканан сынньанарга туох кыһалҕалар баалларын туһунан бэйэтин санаатын медицинскэй наука кандидата, курортолог-быраас Аким Копылов үллэһиннэ:
– Хаһаайыстыбаннай ааҕыы-суоттааһын толору киллэриллэн, санаторийдарга уонна курортарга 14 хонуктаах путевка сыаната 30-54 тыһыынчаҕа тэҥнэһэр. Социальнай страховка уорганнара үп тиийбэтиттэн, үбүлээһин кээмэйин эмискэ аҕыйаттылар.
Онон өрөспүүбүлүкэ профилакторийдарыгар путевка биир хонуга ортотунан 2 тыһыынча солкуобай сыаналаах, бу путевка бэйэҕэ турар сыанатынааҕар биллэ кыра. Нэһилиэнньэ 75 бырыһыана кыра дохуоттаах буолан, путевка атыылаһар кыаҕа суох. Онон профилакторийдар сынньанар дьон ахсааныгар былааннарын толорботтор, онтон нэһилиэнньэ ыарыыны сэрэтэр өҥөнөн туһаммакка хаалар. Профилакторий кыаҕа көдьүүстээхтик туһаныллыбат, үп халтайга ороскуоттанар.
Итинник кыһалҕалар кыһарыйаннар, сынньанааччылар 10-14 хонуктаах эрэ путевканы атыылаһарга күһэллэллэр. Оттон наука бигэргэтэринэн, ыарыыны сэрэтэргэ уонна ыарыы үөскээбэтигэр, ону сэргэ көдьүүстээхтик эмтэниигэ 24-тэн итэҕэһэ суох күн ирдэниллэр.
Курортарга 42 сыл үлэлээбит киһи үөрүйэхпинэн уонна инбэлииккэ тахсааччылары кэтээн көрүүбүнэн эттэхпинэ, нэһилиэнньэ 70-75 бырыһыана ыарыыны сэрэтии уонна чөлүгэр түһэрии өҥөтүгэр наадыйар. Ити дьон кэмигэр эмтэммэттэрэ экономикаҕа улахан охсууну аҕалар. Онон бу этиилэр болҕомтоҕо ылыллыахтарын наада:
— Ыарахан ыарыылаах дьону профилакторийдарга ситэри эмтээһини хааччыйыахха. Эмтэнэр болдьохторо 24 хонуктан итиэ суохтаах. Эмтэнии ороскуота БМС нөҥүө төлөнүөхтээх;
– Путевка сыанатын кыччатар туһуттан хаһаайыстыбаннай ороскуоттары бүддьүөт үбүттэн ылыахха, үбүлээһини социальнай страховка үбүн суотугар улаатыннарыахха;
– Уунан, бадараанынан эмтэнии ньыматын киэҥник туһаныахха.
Дьаһаллары олоххо киллэрэргэ судаарыстыба таһымыгар тус сыаллаах бырагырааманы оҥоруохха наада. Бу ирдэбиллэр тиһиктээхтик үлэлээтэхтэринэ, доруобай генофонда хааларыгар, инбэлииккэ аан бастаан тахсыы аҕыйыырыгар, оҕо төрөөһүнэ элбииригэр, үлэлиир кыахтаах дьон доруобай сылдьарыгар уонна орто сааһы уһатарга көмөлөһүөхтэрэ.
Надежда ЕГОРОВА, «Саха сирэ» хаһыат, edersaas.ru