Балаҕан ыйын 1 күнэ — Билии күнэ. Бу күнү бэйэтин олоҕор өйдөөбөт киһи суох буолуо. Аан бастаан үөрэнэ барыы, оскуола боруогун атыллаан киирии хайа да оҕоҕо долгутуулаах, олоҕун устата умнуллубат өйдөбүл буолан хаалар.
edersaas.ru, Полина Победа
Киһи кэлин улаатан бастакы оҕотун, сааһырдаҕына бастакы сиэнин оскуолаҕа киллэриитэ ураты долгутуулаах, үөрүүлээх түгэнэ. Төрөппүттэр, эһээлэр-эбээлэр кыайан сылдьар кыахтаах өттө бары өрө көтөҕүллэн бу сибэкки курдук кырачааннары, саҥа оскуолаҕа киирээччилэри көрө-истэ бараллара бэйэтэ биир туспа бырааһынньык буолара.
Быйыл бу күммүт пандемиянан сибээстээн ураты атыннык ыытыллар буолла. Олох баарын тухары хайа да көлүөнэ кэмигэр күүппэтэх өттүгүттэн соһуччу көстүү күөдьүйэр эбит. Бастаан соһуйуох-уолуйуох курдук буолан иһэн кэлин син үөрэнэ быһыытыйдыбыт. Кылаабынайа сэрии эрэ буолбатын, онтон атынын биһигиттэн тутуллар-ирдэнэр көстүүлэри син уҥа-хаҥас бырахсыахпыт диэн бүк эрэллээхпит.
Дойдум дьоно бары биир санаанан оҕолорбут, сиэннэрбит билиини хайа баҕарар үөрэх ньыматынан ылынан атын омуктан хаалсыбакка билэн-көрөн тэҥҥэ тилэх баттаһыахтара диэн бүк эрэллээхпит.
Бүгүҥҥү Билии күнүн үөрэ-көтө көрсүөҕүҥ. Барыгытыгар күүстээх санааны, инникигэ эрэли түстүүбүн эбээ киһи сиэринэн.
Сиэнчээним улаатан бу быйыл
Оскуола боруоҕун атыллыыр,
Мин номнуо сааһырбыт эбиппин —
Уйаннык ылынным ол ону.
Кып-кыра көстүүмүн көннөрөр,
Көрүнэр тулатын эргиччи.
Олох диэн эриирдээх буоларын
Сэрэйбэт кыракый бэйэтэ.
Сэрэйбэт сүрэҕэ элбэҕи:
Эбэтэ долгуйар дууһатын,
Ийэтин-аҕатын үөрүүтүн,
Учуутал сыратын биэриэҕин.
Билиитин хаҥата күннэтэ
Улаатыа сиэнчээним сыллата,
Тулуурдаах, дьаныардаах, талааннаах
Таластын өрүүтүн кэрэҕэ.
Аан маҥнай үөрэнэ киирбитэ
Өр кэмҥэ өйүгэр хаалыахтын,
Маҥнайгы учуутал кыһата
Тирэх күүс буолуохтун олоҕор.
Полина Победа
Уус-Алдан