“Эдэр профессионаллар” (WorldSkills Russia) региональнай чөмпүйэнээт кэмигэр, күрэхтэһиини сэргэ араас тэрээһиннэр ыытылыннылар. Тустаах күрэхтэһии бары ирдэбилгэ эппиэттиир буолуохтаах. Онон улахан ааттаах-суоллаах экспердэр кэллэхтэринэ, төһө кыалларынан иҥэн-тоҥон ыйыталаһан хаалар үгэстээхтэр. Бу да сырыыга оннук буолла.
Людмила ПОПОВА, “Саха сирэ” хаһыат, edersaas.ru
Гуманитарнай технологическай Судаарыстыбаннай университет научнай үлэҕэ проректора, WorldSkills чөмпүйэнээт “Алын сүһүөх кылаастары үөрэтии” хайысхатын сүрүн эксперэ Элина Яковлева уонна Казаннааҕы педагогическай колледж дириэктэрэ, “Оскуола иннинээҕи саастаах оҕолору үөрэтии” эксперэ Анфиса Залялова педагогическай үөрэх кыһаларын үлэһэттэрин кытта төһө да чаас аҥаарыттан эрэ ордук бириэмэ көрүстэллэр, бэйэлэрин уопуттарыттан кэпсээтилэр, сүбэлэри биэрдилэр. Кэпсэтиигэ Саха сирин сэргэ Россия 30-ча регионун бэрэстэбиитэллэрэ кытыннылар.
Элина Яковлева кэпсэтии иннинэ тыл этэригэр, “Алын сүһүөх кылаастарын үөрэтии” дойдуга саамай маассабай компетенциялартан биирдэстэрэ буоларын бэлиэтээтэ. Билиҥҥитэ региональнай таһымҥа 8 федеральнай уокурук кыттар. Дьокуускайга ыытыллар чөмпүйэнээккэ эбии Хотугулуу-Кавказ регион киирэн биэрдэ. Куонкурус аан маҥнайгытын биир саҥа форматынан барар буолан, уустуктардаах диэн ыйда.
Билиҥҥитэ оҕо саадын иитээччитэ, алын кылаас учуутала идэтин талааччылар, эксээмэҥҥэ билиэт тардан туттараллар. Инникитин WorldSkills бырагырааматынан барыа диэн этэллэр. Ол эбэтэр, уруок ыытан көрдөрүөхтэрэ. Кинилэри анал сэртипикээттээх исписэлиистэр тутуохтара диэн быһаараллар. Биллэн турар, маныаха ирдэбил олус элбэх. Онон дойду сүрүн эксперэ Элина Яковлева аналлаах тэрили үөрэх тэрилтэлэринэн тарҕаталаабакка, барытын биир сиргэ чөкө мунньан, устудьуоннары онно бэлэмнииргит ордук буолуо диэн сүбэлээтэ.
Оттон Казаннааҕы педагогическай колледж дириэктэрэ, WorldSkills чөмпүйэнээт сүрүн эксперэ Анфиса Залялова: “WorldSkills ааспыт сыллардааҕы регионнааҕы чөмпүйэнээттэрин кытта тэҥнээн көрдөххө, кэлиҥҥи икки сылга киэҥ хардыы оҥоһулунна. Бэлэмнээһин хаачыстыбата даҕаны тубуста. Саха сиринээҕи педагогическай холбоһук экспердэрэ WorldSkills ирдэбилин систиэмэлээхтик үөрэппиттэр, идэлэрин таһымын үрдэппиттэр, Казаннааҕы педагогическай колледжка эмиэ стажировкаҕа тиийэ сылдьыбыттара. Ол түмүгэ харахха тута быраҕыллар. Бастатан туран, технологияны баһылаабыттар, иккиһинэн, көрдөрөр (демонстрационнай) таһымнара, билиилэрэ үрдээбит. Оннооҕор Дьокуускайдааҕы педагогическай колледж устудьуоннара баһылаабыттарын бэлиэтии көрдүбүт. Биллэн турар, өссө да үлэлиэххэ наада. Тутулуга суох, субъективнай экспердэр уонна тренер-экспердэр ыйбыт сыыһаларын-халтыларын, итэҕэстэрин туоратыыга салгыы үлэлэһиэхтэрэ диэн эрэнэбит. Национальнай чөмпүйэнээккэ Саха сириттэн бэрэстэбиитэллэр баар буолуохтара. Биллэн турар, ол кыттааччылар баалларыттан тутулуктаах. Тус бэйэм, маннааҕы былаһааккаҕа номнуо учуутал буоларга бэлэмнээх исписэлиистэри көрдүм”, – диэн санаатын биллэрдэ.
Кылгас бириэмэ устатыгар WorldSkills чөмпүйэнээт сүрүн экспердэрэ кэлэн уопут атастастылар, сүбэ-ама биэрдилэр. Санатан эттэххэ, WorldSkills (эдэр профессионаллар күрэхтэһиилэрэ) Россияҕа 2013 сылтан ыла ыытыллар. Эдэрдэр оробуочай идэлэргэ күрэхтэһэллэр, дьоҕурдарын, сатабылларын көрдөрөллөр.
Людмила ПОПОВА, “Саха сирэ” хаһыат, edersaas.ru
Ааптар хаартыскаҕа түһэриилэрэ.