Быйылгы Олоҥхо ыһыаҕын биир сонун сүүрээнинэн Олоҥхо дьиэтин үлэҕэ киллэрии буолла.
Үөрүүлээх тэрээһиҥҥэ Ил Дархан Айсен Николаев улуустарга тутуллуохтаах Олоҥхо дьиэлэрэ маннык моһуоннаах буолуохтаахтарын ыйан туран, Олоҥхо дьиэлэрин тиһигэ хаҥыырын уонна кинилэри өйүүргэ сөптөөх болҕомто ууруллуохтааҕын туһунан бэлиэтээн эттэ.
— Дьиэ үрдүн чыпчаала (пирамидата) Дьокуускайга тутулла турар Эпос ускуустубатын арктическай киинин сирэйдиэҕэ. Бу кииҥҥэ улуустарга уонна нэһилиэктэргэ баар Олоҥхо дьиэлэрин үлэлэрэ-хамнастара түмүллэн, аан дойду таһымыгар тахсыаҕа. Анал хамаанда үлэлээн, Олоҥхо дьиэлэрин өйүүр туһунан Ыйаах таҕыста, — диэн туран, Аҕа баһылык Айсен Николаев Олоҥхо дьиэлэрин тиһигэр бастакынан киирэр 11 улуус Олоҥхо дьиэлэригэр (Амма, Мэҥэ Хаҥалас, Бүлүү, Ньурба, Хаҥалас, Уус Алдан, Нам уо.д.а. улуустар) култуура диэйэтэлэ Андрей Борисов оҥорбут анал бэлиэлэрин туттарда.
Олоҥхо тыйаатырын дириэктэрэ, улуустары кытта быһаччы үлэлиир Мария Турантаева бэлиэтээбитинэн, өрөспүүбүлүкэҕэ маннык төгүрүк тииптээх саалалардаах 27 Олоҥхо дьиэтэ баар. Бу култуура диэйэтэлэ Андрей Борисов толкуйдаабыт тосхоло эбит. Аныгы дизайн былыргы ураһаны кытта ситимнээҕэ – ураты көстүүнү саҕар.
Үөһээ Бүлүүттэн төрүттээх худуоһунньуктар уонна уус-уран оҥоһуктар маастардарын үлэлэрэ Олоҥхо дьиэтигэр бастакы экспонаттарынан буоллулар. Скульптор Николай Чоччасов бэлиэтээбитинэн, Дьокуускайга олорор 30-тан тахса худуоһунньук мустан дойдуларыгар быыстапка аһарга санаммыттар. Манна Үөһээ Бүлүүттэн төрүттээх өрөспүүбүлүкэ таһымыгар биллибит 38 ааттаах-суоллаах айар куттаах дьон 48 үлэлэрэ (хартыына, муос, мас, тимир оҥоһук, куукула уо.д.а) дьон дьүүлүгэр турдулар. Кинилэр ортолоругар Хаарчаана Баппаҕай куукулалара бааллар.
Ил Дархан Олоҥхо дьиэлэрин тутууга улахан болҕомтотун туһаайбыт кэмигэр түбэһиннэрэн, «Олоҥхо дьиэтэ маннык буолуохтаах» диэбиттии улуустарга аналлаах аһаҕас маастар-кылаас ыытылынна. Онон бу суолталаах тэрээһиҥҥэ сылдьыбыт улуустар туһааннаах салайааччылара баараҕай, ураты тутууну көрбүт-истибит, ис хоһоонун билсибит буоллахтарына, бэйэлэрин улуустарыгар ыһыах ыытыллыытын кэпсииллэригэр бу Олоҥхо дьиэтин туһунан хайаан да дьоҥҥо-сэргэҕэ тиэрдиэхтэрин наада.
Үөһээ Бүлүүттэн Елена Потоцкая.
Хаартыска ааптардара: Серафим Федоров уонна Татьяна Потапова