Ньурбалар бааһыналарын сирин сыллата кэҥэтэллэр

Ааптар: 
Бөлөххө киир:

Үгэс сөргүтүллэр

Ньурба улууһа урукку өттүгэр сир үлэтигэр баай үгэстэрдээҕэ, элбэх сыллаах оту үүннэриигэ өрөспүүбүлүкэҕэ инники күөҥҥэ сылдьара.

edersaas.ru

Ону сөргүтэр инниттэн, улуус дьаһалтата «Ньурбатааҕы сүөһү аһылыгын хампаанньата» тэрилтэни тэрийэн, ыһыы иэнин кэҥэтэргэ үлэлиир. Киппэ Бүтэйэ диэн 60 гектар иэннээх бааһынаҕа ыспыт эбиэһин уонна нэчимиэнин тахсыыта үчүгэй, сиккиэр тыалга оҕустаран оргууй долгулдьуйа хамсыыллар.

Киппэ Бүтэйигэр, өр сыл буолан баран, боруобалаан, быйыл эбиэһи уонна нэчимиэни ыстыбыт, – диир улуус баһылыгын бастакы солбуйааччы Артур Яковлев. – Биһиги, ньурбалар, бурдук ыһыытынан олохтоохтук дьарыктанар буоллахпытына эрэ, тыа хаһаайыстыбатынан дьиҥнээхтик дьарыктанар улуус аатыгар киирсиэхпит. Билигин сылгыга, сибиинньэҕэ уо.д.а. сиэтиэхпит этэ диэннэр, уулуспут олохтоохторо биир куул комбикуорманы, бурдугу 1000 солк. атыылаһаллар. Оттон бэйэбит бурдукпут үчүгэйдик үүнэр буоллаҕына, ити икки төгүл чэпчэтиллиэ этэ. Бастатан туран, ас-үөл боппуруоһа быһаарылыннаҕына, нэһилиэнньэ түр гэнник ситэр салаанан ордук көхтөөхтүк дьарыктанарыгар усулуобуйа тэриллиэҕэ. «Ньурбатааҕы сүөһү аһылыгын хампаанньата» тэрилтэ быйылгы соругун толорон эрэриттэн үөрэбин. Бурдук тахсыыта үчүгэй, бастаан нэчимиэн, онтон эбиэс хомуллуоҕа. Хамбаайын баар, бу күннэргэ бурдугу ыраастыыр, куурдар тэрил кэлиэхтээх. Барыта санаа хоту салалыннаҕына, үчүгэй, ыраас бурдугу нэһилиэнньэҕэ атыылыахпыт. Саха сиригэр от сиэмэтэ суох буолан, Новосибирскайтан, «НовосибНИИСХоз» таһаарбыт кострец диэн элбэх сыллаах отун аҕалтаран ыһа сылдьабыт. Сыаната олус ыарахан, биир киилэ сиэмэ 400-500 солк.! Ол иһин, биир дойдулаахпыт, селекционер, наука дуоктара Николай Павлов сүбэтинэн, Липпэлээххэ 65 гектардаах бааһынаны оҥороммут, элбэх сыллаах от питомнигын тэрийдибит. Манна элбэх сыллаах оту үүннэрэн, биһиги усулуобуйабытын тулуйар от сиэмэтин ылар соругу туруорунабыт.

Липпэлээх бааһынатыгар билигин үлэ үгэнэ – «Ньурбатааҕы сүөһү аһылыгын хампаанньатын» үлэһиттэрэ, агроном Мария Кириллина уонна тырахтарыыс Борис Андреев элбэх сыллаах оту ыһа сылдьаллар. Ирдэбил быһыытынан, биир гектар сиргэ 1920 киилэ сиэмэ ыһыллар эбит. Тыа хаһаайыстыбатын улуустааҕы департаманын сүрүн агронома Павел Самсонов этэринэн, элбэх сыллаах оту үс сыл устата үүннэрэн, сиэмэтин хомуйан, улуус нэһилиэктэригэр уонна хаһаайыстыбаларга тарҕатыахтаахтар. Элбэх үүнүү ылылыннаҕына, ыаллыы улуустары эмиэ хааччыйыахтаахтар.

Геннадий Антонов, Ньурба, «Саха сирэ» edersaas.ru

+1
0
+1
0
+1
0
+1
0
+1
0
+1
0
+1
0