“Үлэ күүһэ-2019” диэн ааттаах күрэхтэһии Мэҥэ Хаҥаласка, Нуораҕана ытык сиригэр, үрдүк тэрээһиннээхтик, олус үчүгэйдик буолан ааста.
edersass.ru
Үлэҕэ анаммыт күрэхтэһии аан бастакынан Нуораҕана төрүт олохтоохторугар, манна үлэлээн-хамсаан, оҕо-уруу тэринэн, иитэр сүөһүнү күрүөлээн олорбут икки Мэхээлэлэргэ — Михаил Федорович уонна Михаил Иванович Борисовтар сырдык кэриэстэригэр ананан ыытылынна. Саастарын тухары үлэни өрө туппут, биир дойдулаахтарын ытыктабылларын ылыахтарын ылбыт ытык кырдьаҕастар бу орто туруу бараан дойдуга үтүө суобастаахтык олорон ааспыт үтүөлэрин бэлиэтинэн буолла. Мэхээлэлэр элбэх ахсааннаах оҕолоро, сиэннэрэ — бары туруу үлэһит буолбут дьон сүргэлэрэ көтөҕүллэн туран, биир киһи курдук эһээлэрин үйэтитэр тэрээһини иилээн-саҕалаан тэрийбиттэрэ хайҕаллаах. Борисовтар сыдьааннара бөдөҥ урбаанньыттар, меценаттар Руслан Федотов, Вячеслав Нестеров уонна Борисовтар оҕолоро, сиэннэрэ буолан, биир дойдулаахтарын, аймахтарын үтүө дьыалаҕа түмтүлэр.
Үлэ бырааһынньыгын үөрүүлээх аһыллыытыгар дойдуларын ааттатар былаахтар сааскы сайдам салгыҥҥа оҕустаран өрө көтөн тэлибирии көтөөттөрүн кытта, күрэхтэһии кыттыылаахтара параадтаан киирбиттэрэ көрөргө олус үчүгэй. Нэһилиэк эр хоһууннара үтүө санаанан салайтаран, биир дойдулаах аҕа саастаах бэтэрээннэригэр анаан мас бэлэмнииргэ туруннулар. “Үлэ күүһэ-2019” күрэхтэһиигэ Чурапчы Чыаппаратыттан, Мэҥэ Хаҥалас Тумулуттан, Нуораҕанаттан (икки хамаанда), Төҥүлүттэн, Балыктаахтан алта хамаандаҕа алталыы киһи киирэн, иккилии лесовоһунан толору тиэллэн кэлбит 8-9 миэтэрэ уһуннаах мастары эрбээн, хайытан, сааһылаан туттардылар. Ким инники бүтэрбит — ол кыайыылаах.
Киһи хараҕынан көрөн саллар өрөһөлүү кыстанан сытар мастары уһун күнү быһа бэлэмнииллэрэ буолуо дии санаабытым баара, отчут-масчыт тыа эр дьоно барахсаттар тохтоло суох тигинэччи үлэлээн, чаастан эрэ ордук кэминэн эрбээн, хайытан кыстыы охсон кэбистилэр. “Дружба” эрбии ыллыыр, мас охсуллар тыаһа киһи кутун ортотунан киирэр буоллаҕа. Көрөөччү олус элбэх. Биир дойдулаахтарыгар “ыалдьа” турар кырдьаҕастыын кэпсэттим.
“Биһиэхэ гаас киирэн, мас мастыыр диэни умна быһыытыйдыбыт. Ол эрээри, манна уолаттар бэркэ баран иһэллэр”, — диир Тумул олохтооҕо Егор Титов. Кини билигин эр дьон үлэтэ чэпчээтэ, дьиэ үлэтэ диэн муус киллэриитэ хаалла диир. Кырдьаҕас бэлиэтээбитин курдук, кырдьыга даҕаны, гаастаах бөһүөлэк дьоно күн аайы маһынан оттор нэһилиэк олохтоохторугар кыайтардылар. Инньэ гынан, бастакы миэстэҕэ “Нуораҕана-1” хамаандата таҕыста. Иккис миэстэҕэ “Нуораҕана-2” буолла. Чыаппаралар үһүс миэстэҕэ тигистилэр.
“Мастаммыт мас барыта Нуораҕана кырдьаҕас олохтоохторугар тарҕанар. Бу тэрээһиммит көмө-тирэх буолар сыаллаах тэрилиннэ. Ону кытта кэлбит дьоҥҥо анаан араас бириистэри туруоран оонньоттубут, онтон киирбит үп нэһилиэк баанньыгын саҥардан тутууга барыаҕа. Биһиги тэрээһиммит табыллан, дьон-сэргэ хото кэлэн, үөрэн-көтөн тарҕаспытыттан олус астынныбыт. Үтүө дьыала үтүөнэн саҕыллара диэн бу буолар. Биһиги халыҥ аймах, ытыктыыр эһээлэрбит ааттарын ааттатаары, биир дойдулаахтарбытын өйөөрү, сомоҕолоһоору бу курдук үлэ күрэхтэһиитин тэрийдибит. Дьабыыл нэһилиэгин баһылыгар Сергей Сергучевка, нэһилиэк бары олохтоохторугар уонна күөн күрэс кыттыылаахтарыгар дириҥ махталбытын тиэрдэбит. Бу курдук наар үлэни өрө тутан олордохпутуна кыайыылаах-хотуулаах буоларбыт саарбаҕа суох. Олохтоох дьон баҕаларын учуоттаан, тэрээһини бу курдук салгыахпыт дии саныыбыт”, — диир Нөмүгүтээҕи килиэби оҥорор «НХЗ GROUP» генеральнай дириэктэрэ Вячеслав Нестеров.
Нуораҕана сэбиэтин дьокутаата, тэрээһини иилээн-саҕалаан тэрийсибит Валентина Нестерова: — “Үлэ күүһэ” бырааһынньык нэһилиэк олохтоохторун сэргэхситтэ, сомоҕолоото, — диир. — Эр дьоммут тыаттан тиэйэн аҕалбыт мастарын күрэс кыттааччылара бэлэмнээтилэр. Билигин уталыппакка маска наадыйан олорор аҕам саастаах ыалларбытыгар тиэйэн илдьиэхпит, оскуола оҕолоро «Тимуровскай хамаанданан» тахсан, кыаммат ыалларга мастарын саһааннаан биэриэхтэрэ уонна манна хаалбыт мас хатырыгын, сыыһын бүтүннүү хомуйуохтара. Бу үлэҕэ, биллэн турар, элбэх тиэхиньикэ туттулунна. Маныаха Вячеслав Нестеров биир туонна сэлээркэнэн көмөлөспүтүн бэлиэтиибит. Олус бэрт үлэ бырааһынньыга буолла, биһиги нэһилиэктэн туора туран хаалбыт суох. Бары сомоҕолоһон үлэлээтибит, — диэн кэпсээтэ.
Айталина ШАДРИНА «Саха сирэ» хаһыат, edersass.ru саайтка анаан