Дьокуускайтан аҕыйах көстөөх Нам Хамаҕаттатыгар бөрө сылдьарын батсаап ситимигэр көрбүт дьон, оннооҕор буолуоҕу албыннаан-түөкэйдээн устан ыыталлар диэн, соччо итэҕэйбэтэх буолуохтаахтар. Ити адьырҕаны илэ көрбүт Аппааны олохтооҕо Карл Макаровтыын бүгүн сарсыарда төлөпүөнүнэн кэпсэтэ сырыттым.
«Иллэрээ күн уолум Колялыын аллара боротуохаҕа сылгыларбытын аһата киирбиппит, – диэн кэпсиир 40-ча сыл сылгыһыттаабыт, бааһынай хаһаайыстыбатыгар 60-ча сылгылаах бааһынай хаһаайыстыба баһылыга. – Онтон хайдах эрэ иллэҥсийбиччэ, быйыл саас төрөөн баран, атын үөргэ холбоспут биэбитин көрдүүр санаа эмискэ көтөн түстэ. Инньэ гынан, Өлүөнэ өрүс сүрүн үөһүгэр, II Хомустаах утарытынан турар Саҥа Арыыга тиийэн хааллыбыт. Хаара чараас буолан, киһи массыынанан талбыт сиринэн сүүрдэр. Ол сылдьаммыт андаатар уйатын хаһа турар кыылы көрбүппүт. Маҥнай ыраахтан көрөн, саһыл дии санаабыппыт. Онтон чугаһаабыппыт – атыным кыыл эбит. Дьиктитэ диэн, ыт курдук чычаас, уонча миэтэрэҕэ диэри киһини чугаһатар. Арыыга сылгы элбэх, улахаттар ардай аһыылааҕы билэннэр, тэйиччи сылдьаллар, оттон кулуннар адьырҕаҕа чугаһыыллар, сытыккаабатылар эрэ. Бөрө хоройон баран олорор, кыһаммат курдук туттар, тэйдэхтэринэ батыһар эрэ. Мөдөөн баҕайы, намчы соҕуһуттан сылыктаатахха, тыһы быһыылаах. Быйыл күһүн Бартыһаан үрдүнэн икки оҕолоох бөрө баар диэбиттэрэ. Баҕар, ол ийэ бөрө сааҕа табыллан бааһыран эбэтэр ыалдьан сылдьара буолуо. Торҕоннообут, бэйэтэ ас булунар кыаҕа суох көрүҥнээх».
Карл Михайловичтаах дэриэбинэ анныгар сылгы аһата киирбит дьон туох саалаах-сэбиргэллээх буолуохтарай?!. Дьон итэҕэйиэ суоҕа диэн, Коляҕа суотабай төлөпүөн видеокамератыгар уһултарбыт (видеоҕа көрүҥ). Бөрөнү көрөөт тута Хамаҕаттаҕа, Намҥа билэр табаарыстарыгар төлөпүөннээн, саалаах кэлэ охсуҥ диэн ыҥырбытын аара боротуохаҕа «сыбаайбалыы сылдьар» сүүрбэччэ ыты (ону өйдүөххэ сөп: намнар бу күннэргэ дьэллик ыттара элбэҕинэн аатыра сылдьаллар) көрөн баран, төннөн хаалбыттар. «Бөрөнү ыттан хайдах араарыахпыт суоҕай. Сонно сүүрдэн кэлбиттэрэ буоллар, тэһэ ытан ылыахтаахтар этэ», – диир. Карллаах бөрө өрүс уҥуор бараары гынарын массыынанан икки чаас кэриҥэ иннин күөйэ сылдьыбыттар. Онтон адьырҕа арҕаа диэки дэриэбинэ туһаайыытынан тахсан куотан, сүтэн хаалбыт.
Бэҕэһээ Намтан Айылҕа харыстабылын инспектордара тахсан суолун хайан көрбүттэр даҕаны, булбатахтар. «Атын суол-иис элбэҕэ бэрт. Бэҕэһээ хаардаабыта, онон бүгүн таҕыстахтарына, суола баар буоллаҕына, сонордоһон ытан ылыахтара», – диир Карл Михайлович. Кини сылгыга үлэлиирин тухары бөрөҕө маҥнайгы түбэһиитэ эбит. Ол иһин ардай аһыылаах кыыл дьонноох-сэргэлээх сиргэ тоҕо бачча чугаһаабытын сатаан санаабат. Бука, мөлтөөн-ахсаан дьаһайтараары сылдьар буолуохтаах диэн бүтэйдии сэрэйэр эрэ. Хамаҕатта нэһилиэгин баһылыгын солбуйааччы Касьян Олесов этэринэн, Саҥа Арыыга сайын аайы кэтэх-бааһынай хаһаайыстыбалаах элбэх киһи оттонор. Кыһын сылгылар мэччийэллэр.
Василий НИКИФОРОВ, edersaas.ru
Хаартыска интэриниэттэн