Нам улууһугар ыытыллыбыт Олоҥхо Ыһыаҕа үөрүүлээх быһыыга-майгыга сабыллыбытын кэннэ, үгүс дьон икки күннээх саха эпическэй айымньытын — олоҥхону үйэтитиигэ анаммыт суолталаах тэрээһини уһата түһээри, өргө диэри тарҕаһан биэрбэтэхтэрэ.
edersaas.ru
«Ама, бэлиэр түмүктэннэ дуо?» — итинник санаа Олоҥхо Ыһыаҕар кыттыыны ылбыт дьону барыбытын үүйэ-хаайа туппута. Олус да бэрт тэрээһин буолан ааста!
— Биһиги тоҕо Олоҥхо Ыһыаҕын тэрийэбитий? Билигин да бу суолталаах тэрээһини утарсар дьон үгүс. Улахан мөккүөр быыһыгар Олоҥхо Ыһыаҕын ыытыллар төрүөтэ — биир. Биһиги ааспыт кэмнэр усталарыгар дьиҥнээх олоҥхо ис хоһоонун умнан киирэн барбыппыт. Сэбиэскэй кэмҥэ хайдах ыһыахтыыр этибитий? Хайаан да тырыбына туруоран, онно кыһыл былаах анньан, холхуос-сопхуос үлэтин кыайыылаахтарын чиэстээн, ларекка тугу эмэ атыылыылларын ылан, кэнсиэри көрөн баран, дьиэбитигэр тарҕаһан хааларбыт. Онтон дьиҥнээх саха абыычайын, итэҕэлин тутуһар ыһыах умнууга хаала быһыытыйбыта. Сорох эрэ улуустар ыһыах төрүт суолтатын тутан хаалбыттара. Холобура, Сунтаарга Сергей Зверев курдук саха чулуу уола ыһыах ис тутулун сүтэртэрбэтэҕэ. Билигин аныгы үйэҕэ олоҥхоҕо ыччаттарбытын сыһыаран эрэрбит — хайҕаллаах суол. Ыччаты олоҥхоҕо сыһыарыы биһиги сүрүн сорукпут.
Салгыы Александр Жирков суруналыыстары кытта кэпсэтиигэ Олоҥхо Ыһыаҕын ыытыыга мас уонна тимир уустарын оруолларын, Намҥа ыытыллыбыт Олоҥхо Ыһыаҕар саҥа арыллыбыт «Олоҥхо ыллыгын» суолтатын уонна бэрт дириҥ ис хоһоонун арыйда.
Олоҥхо Национальнай кэмитиэтэ Ил Дархан иһинэн үлэлиир кэмитиэт статуһун ылбытын туһунан быһаарарыгар көрдөспүппүтүгэр, бу кэмитиэт бэрэссэдээтэлэ Александр Жирков маннык бэлиэтээтэ:
— Олоҥхону сайыннарыыга үлэлэһэр Национальнай кэмитиэти култуура министиэристибэтигэр сыһыарар туһунан кэпсэтии тахса сылдьыбыта. Олоҥхо олус киэҥ, дириҥ ис хоһоонноох, ураты философиялаах эпическэй айымньы. Манна наука, үөрэх эргиэн-урбаан, туризм хайысхалара — барыта баар. Олоҥхону сайыннарыыга бүддьүөт, үп-харчы эргийиитэ кытта таарыллар. Онон хайдах да култуура министиэристибэтигэр сыһыаран, биир чунуобунньук салайар салаатын курдук оҥорон кэбиһэр табыллыбат. Ол мунньах кэнниттэн Ил Дархан Айсен Николаевы кытта кэпсэппитим. Олоҥхо статуһун үрдэтэн, ис төрдүн уларытан, ким эрэ баҕатын кытта сибээстээх өйдөбүл буолуо суохтаах диэн Олоҥхо национальнай кэмитиэтин Ил Дархан иһинэн үлэлэтэр туһунан биһиги этиибитин тута өйөөбүтэ. Онон Олоҥхо Национальнай кэмитиэтэ Ил Дархан иһинэн үлэлиир кэмитиэт диэн статустаммыта олоҥхону сайыннарыыга туһуламмыт үлэни ыытыыга улахан оруоллаах буолуоҕа. Саха сирин дьоно-сэргэтэ санаата көтөҕүллэн, олоҥхону тилиннэрэн, үөрэтэн сайыннарыыга, аан дойдуга таһаарыыга тула түмсэн, өйбүтүн-санаабытын холбоон үлэлиэхпитин наада.
Олоҥхо Национальнай кэмитиэтин салайааччыта Александр Жирков пресс-кэмпириэнсийэҕэ эппит ыллыктаах санаатын, толкуйун суруналыыстар бэйэбит матырыйаалларбытыгар хайаан да туһаныахпыт диэн санаалаах тарҕастыбыт.
Елена ПОТОЦКАЯ, «Саха сирэ» хаһыат, edersaas.ru
Хаартыскаҕа ааптар түһэриитэ.