Уус Алдан улууһун киин бибилэтиэкэтэ Улуу Кыайыы күнүгэр сыл ахсын күргүөмүнэн хоһоон ааҕыытын өрө көтөҕүллүүлээхтик, бэрт сатабыллаахтык тэрийэр үтүө үгэстээх. Былырыыҥҥы тэрээһин Ытык Ильмеҥҥэ анаммыта. Онтон быйылгы долгутуулаах тэрээһин СӨ суруйааччыларын сойууһун чилиэнэ Василий Саввин төрөөбүтэ 80 сылыгар ананна.
— 1941-1945 сс. биир дойдулаахтарбытын уоттаах сэриигэ атаарбыт «Саллаат аартыга» диэн ытык сирбитигэр бүгүн «Мин мантан сэриигэ барбытым» тэрээһини оҥордубут. Түһүлгэҕэ аан бастаан дьон болҕомтотун тардар радиорепортаж холбонно. Манна уоттаах сэриигэ аттаммыт ытык дьоммутун барыларын ааттаталаан, оччолорго хас киһи эйэлээх олохтон кырыктаах сэриигэ мантан барбытын, хаһа тыыннаах ордон төрөөбүт төрүт буоругар эргиллибитин, төһөтө сэрии толоонугар сырдык тыынын толук биэрбитин улаханнык долгуйан туран ахтан-санаан аастыбыт. Ол кэнниттэн сүһүөхтээх бэйэбит сүгүрүйэн, хоолдьуктаах бэйэбит хоҥкуйан тураммыт, эрэйи-муҥу эҥэрдэринэн тэлсибит, эйэлээх олоҕу уһансыбыт ытык дьоммутугар сүгүрүйэн сибэкки дьөрбөтүн уурдубут. Салгыы нэһилиэкпит баһылыга Петр Сивцев, ытык кырдьаҕастарбыт, оскуолабыт үөрэнээччилэрэ Улуу Кыайыы 73 сылынан мустубут бары ыалдьыттарга туһаайан истиҥ эҕэрдэлэрин тиэртилэр.
Сынньалаҥ киинин уус-уран салайааччыта Анисия Гаврильева дьүһүйүүтэ, хоһоон ааҕыыта, култуура үлэһитэ Дмитрий Готовцев, оскуола үөрэнээччитэ Эдгар Эверстов, кыргыттар триолара, эр дьон «Найахылар ыллыыллар» ансаамбыллара хас биирдии ньүөмэри ис сүрэхтэриттэн иэйэн толоруулара барыбыт сүрэҕин кылын сүр күүскэ таарыйда, ытык дьоммутун, өбүгэлэрбитин санатан бүтүн бэйэбитин долгутта, уйадытта, харах уутун кистии-саба соттуу да баар буолла. Бу ураты күн түһүлгэҕэ мустубут бары дьоммутун саллаат хааһытынан, итии чэйинэн күндүлээтибит.
Ол кэнниттэн салгыы бука бары СӨ суруйааччыларын сойууһун чилиэнэ, бэйиэт Василий Саввин «Ветераннар» хоһоонун күргүөмүнэн доргуччу аахтыбыт. Манна барыта 60-тан тахса киһи кытынна. Ити курдук, киэн туттар ытык киһибитигэр анаммыт аахсыйаны быйыл бастакынан биһиги, найахылар, саҕалаатыбыт, — диэтэ нэһилиэк бибилэтиэкэрэ Айталина Готовцева.
Найахыттан Аҕа дойду улуу сэриитигэр аттаммыт дьоннорун кэриэстиир тэрээһини олохтоох дьаһалта, И.Артамонов аатынан сынньалаҥ киинэ тэрийбиттэр. Нэһилиэк олохтоохторо тэрээһинтэн улаханнык астынан тарҕаспыттар.
Биһиги корр., «Саха сирэ» хаһыат, edersaas.ru