Москуба таһыгар саха ынаҕын иитэллэр

Ааптар: 
Бөлөххө киир:

Москуба таһыгар саха сүөһүтүн иитэллэр.

Москубаҕа «Көмүс күһүн» быыстапкаҕа лоп курдук биир сыллааҕыта саха сүөһүлэрин илдьибиттэрэ. Бу туһунан киэҥник сырдатыллан турар.  Соҕуруу дойду олохтооҕо Людмила Павлова бу быыстапкаҕа сылдьан баран, Москуба уобалаһыгар Серпуховскай оройуоҥҥа баар учаастагар туһалаах дьарык оҥостор соруктаах бу хороҕор муостаахтары атыылаһан ылбыт.
Манна даҕаттахха, 2019 сылтан саха ынаҕын ахсаана икки төгүл элбээбитэ бэлиэтэнэр. Онтон  соторутааҕыта Людмила Анатольевна бэйэтин хаһаайыстыбатын билиһиннэрээри уонна Москуба таһыгар саха ынахтара хайдах-туох туралларын көрдөрөөрү, СӨ Ил Дархана Айсен Николаевы ыалдьыттата ыҥырбыта. Онуоха СӨ Ил Дарханын сорудаҕынан, өрөспүүбүлүкэ бастайааннай бэрэстэбиитэлэ Андрей Федотов Павловтар дьиэ кэргэн хаһаайыстыбаларыгар ыалдьыттаабыт. Саха сириттэн онно хаалбыт сүөһүлэр хайдах туралларын уу хараҕынан көрбүт.
Хаһаайыстыбаны бас билээччи кэпсээбитинэн, кыылларыгар-сүөллэригэр барыларыгар быһыы туруортарбыттар, бэтэринээринэй сулууспа кэтээн көрөр эбит. Хаһаайка Людмила Анатольевна наада буолла да,  «Сахаагроплем» эрийэн хайаан да сүбэ-ама ыларын эппит.
Людмила Анатольевна сүөһү иитэр санааланан баран, араас боруодалары үөрэтэн көрбүтүн уонна саха ынахтарыгар тохтообутун кэпсиир. Ол гынан баран, хоту дойдуттан хайдах аҕаларын билбэккэ, ол толкуйугар түһэн сылдьыбыт. Дьэ, маныаха дьикти түгэн буолбут — саха сүөһүтүн быыстапкаҕа Москубаҕа аҕалбыттар. Харысхан диэн оҕуһу, Эбириэнчик диэн ынаҕы уонна оҕотун, Сахаайа диэн ньирэйи. Сүөһүлэр маҥнай  сирдэрэ-уоттара уларыйбытыттан уолуйбуттара, ыгылыйбыттара биллэрэ эбитэ үһү. Ол гынан баран, Людмила Анатольевна кинилэри куруук бүөбэйдииригэр уонна тупсаҕай усулуобуйаҕа сыыйа  үөрэммиттэр.
«Бастаан тылбын төрүт истибэттэр этэ, илиим-атаҕым көҕөрөн баран сылдьааччыбын. Онтон дьэ, сыыйа-баайа үөрэнэн, билигин хамаанданы өйдүүллэр, уларыйдылар, үчүгэйдик сылдьаллар», — диэн кэпсээбит.
Былырыын саас төрөөбүт ньирэйдэрин Күн Ойуута диэн ааттаабыттар. Сыл буолан баран, аны, икки оҕус төрөөбүт. Олортон биирин Людмила Анатольевна атыылаабыт. Бастаан хаһаайка Ижевскэйгэ ньирэйи атыылаһар хаһаайыстыбаҕа тиийэн, хайдах көрөр-истэр илиигэ биэрэн эрэрин, сүөһүлэрин туруорар  усулуобуйаларын көрөн-истэн, сиһилии билсэн кэлбит.
Хаһаайка саха сүөһүтүн туһунан иһитиннэрии аҕыйах диэн этэр. Ол иһин кини социальнай ситимнэргэ ханаалы толкуйдуур. Онно маннык хаһаайыстыбалар уратыларын туһунан, сэргиир ыйытыыларыгар киэҥ кэпсэтиилэр тахсыахтарын баҕарар.

Манна билиҥҥитэ соҕотох Эбириэнчик үүт биэрэн дьонун-сэргэтин аһата турар. «Бүгүҥҥү күн туругунан балтараа лиитэрэни ыан ылабыт. Тус бэйэбитигэр тиийэр. Өссө сиэннэрбин, оҕолорбун күндүлүүбүн», — диир хаһаайка. Людмила Анатольевна өссө үүт ураты хаачыстыбатын кэтээн көрөрүн кэпсиир. Бэлиэтээн эппитинэн, оннооҕор, урут үүккэ төрүт чугаһаабатах оҕолоро, ордук кыралар астынан былдьасыһа-тарысыһа иһэр буолбуттар. Дьиэҕэ иитэр атын кыллара-сүөллэрэ кып-кыра үүт ордуннаҕына, бары тииһинээри сирэй-харах кэтииллэрин кэпсиир.

«Ынахтарым элбэх эмтээх от үүнэр сиригэр аһыыллар. Баҕар, ол иһин үүттэрэ ураты амтаннааҕа буолуо. Мин Эбим үүтэ чинчийиллиэҕин баҕарабын», — диэбит.

«Бу олус интэриэһинэй буолуо этэ, — диир Андрей Сандаминович маныаха. – Саха ынаҕа Арассыыйа киин сиригэр хаалан иитиллибитин түмүгэр, үүтүн састаабыгар туох уларыйыы барбытын үөрэтэн, чинчийэн көрүү ураты буолуон сөп».

Саха сирин бастайааннай бэрэстэбиитэлэ иһитиннэрбитинэн, саамай чугастааҕы кэмнэргэ, өрөспүүбүлүкэ салалтатын, наукалар Академияларын Сибиирдээҕи отделениетын наукаҕа эспиэрдэрин кытта бииргэ Арассыыйаҕа саха төрүт сүөһүтүн киэҥник тарҕатыыны өйөөһүн миэрэлэрин туһунан уонна кинилэр атын килиимэккэ үөрэниилэрин түмүгүнэн чинчийиилэри тэрийии боппуруостара быһаарыллыахтарын сөп.

+1
0
+1
0
+1
0
+1
0
+1
0
+1
0
+1
0