Төрүт сүөһүбүтүн ууһатан иитиигэ идэтийэр «Саха сүөһүтэ» генопуонда хааһына тэрилтэтэ алта салаалаах.
edersaas.ru
Алтыс салаа быйыл саас Мииринэй улууһун Сүлдьүкээригэр тэриллибитэ. «Саха сүөһүтэ» ГХТ Үөһээ Бүлүү, Амма, Горнай уонна Нам улуустарыгар баар салааларыттан сүүмэрдэнэн, кыһыҥҥы суолу баттаһан, онно 147 сүөһү, араас саастаах ынахтары таһынан үс атыыр оҕус уонна 22 оҕус тыһаҕас тиэрдиллибитэ.
Сүөһүлэр хайдах туралларын, төһө дойдутуйбутарын билсэр сыллаах «Саха сүөһүтэ» генопуонда тэрилтэтин салайааччы Александр Артемьев салайааччылаах оробуочай бөлөх Мииринэйгэ баран кэллэ. Аара Ньурба улууһугар сылдьан, олохтоох дьаһалтаны кытары көрсөн, Аканаҕа, Чкалов учаастагар өссө биир салааны тэрийии туһунан кэпсэттилэр, учаастак сирин-уотун, дьонун-сэргэтин көрүстүлэр.
Салгыы Малдьаҕарга уонна Маалыкайга сылдьан, Степан Васильев аатынан сылгы хаһаайыстыбатын үлэтин-хамнаһын билистилэр. Ил Дархан Айсен Николаев сорудаҕынан, бу хаһаайыстыбаны 2021 сылтан «Саха сүөһүтэ» генопуонда хааһына тэрилтэтигэр сыһыарыы боппуруоһун үөрэттилэр. Барыта 17 ынах төрөөбүт, 12 тыһы уонна 5 оҕус ньирэй баар.
Сүлдьүкээргэ тиийбит саха сүөһүлэрэ олохтоох сирдэрин булан, өҥнүүн-дьүһүннүүн тупсубуттар. Бүлүү Эбэ кытылыгар быһыт быһан, култуурунай мэччирэҥ курдугу оҥороннор, икки бостуук көрө-истэр сылдьаллар. Күнү быһа күөх дуолга дуоһуйа мэччийбит сүөһүлэр киэһэ түптэҕэ мустан хонор эбиттэр.
– Үүнүү, урукку сылларга тэннээтэххэ, үчүгэй, – диир Кирилл Кириллович. – Халлаан туран биэрдэҕинэ, кыһыҥҥы суол аһыллыар диэри сиэтэр оппутун, 150-180 туоннаны хааччыныахпыт. Манна оҥоһуулаах сир суох буолан, илиинэн оттуубут. Биригэдэҕэ бэйэбит үлэһиттэрбит таһынан, нэһилиэк тэрилтэлэригэр үлэлиир, билигин уоппускаҕа олорор дьон сылдьаллар.
Управляющай сир оҥоруутугар, сайыҥҥы мэччирэҥҥэ, сайылык, сылгы базатын тутууга баҕа санаата элбэх. Сэттэ ынаҕы бөһүөлэк таһыгар мэччитэн, ньирэйдэрин кытары тутан, ыыллар эбит. Даҕатан эттэххэ, өрөспүүбүлүкэ 100 сылын, ол эбэтэр 2024 сылы, салаа сүөһүтүн ахсаанын 200-кэ, ити иһигэр ыанар ынаҕын 60-ҥа тиэрдэн көрсөр соругу туруорунан үлэлиир. Онон, Мииринэй сиртэн хостонор күндү баайынан эрэ буолбакка, «тыынаах алмааһынан» — ураты саха сүөһүтүнэн киэн туттар буолуоҕа.
Манна 200 сүөһүгэ анаммыт саҥа хотон тутуллар. Ону билигин «Туймаада» агрохолдинг» АУо (дириэктэр Петр Ефремов) үбүлүүр, хотон үлэҕэ киирдэҕинэ, Тыа хаһаайыстыбатын министиэристибэтин чэрчитинэн, «Саха сүөһүтэ» ГХТ бүддьүөт харчытынан атыылаһан ылыахтаах. Былаан быһыытынан, саҥа хотон кыстыгы көрсө бүтэриллиэхтээх этэ эрээри, бэдэрээччик «Тайга» ХЭТ (салайааччы Анатолий Трифонов) бэс ыйыттан үлэлээтэр да, бэрт бытаан, хотон акылаата өтөрүнэн бүтэрэ биллибэт эбит. Инньэ гынан, тэтими күүһүрдэр сорук туруорулунна диэн кэпсээтэ Олег Марков.
Раиса Сибирякова, «Саха сирэ» edersaas.ru