СӨ Бырабыыталыстыбатын бэрэссэдээтэлин солбуйааччы э.т. Михаил Никифоров Саха сирин олохтоохторун туризм Аан дойдутааҕы күнүнэн эҕэрдэлээтэ:
— Бу бырааһынньык Арассыыйаҕа туризм Аан дойдутааҕы тэрилтэтин Генеральнай ассамблеятын көҕүлээһининэн тэриллибитэ. 1983 сылтан бэлиэтэнэр. Бырааһынньык соруга — туризмы, араас дойдулар икки ардыларыгар алтыһыыны сайыннарыы.
РФ Бэрэсидьиэнэ Владимир Путин туризм эйгэтин бэрэстэбиитэллэрин иннигэр дьоһун соруктары туруорбута. Арассыыйаҕа сынньалаҥ табыгастаах, сэргэх уонна барыстаах буоларын ситиһиэх тустаахпыт диэбитэ.
2019 сыл түмүгүнэн, туристическай салааны сайыннарыыга туһуламмыт Саха Өрөспүүбүлүкэтин Бырабыыталыстыбатын көхтөөх үлэтинэн, биһиги дойдубутугар туризм 2018 сылы кытта тэҥнээтэххэ 2,5% улаатта. Ол курдук, 201 496 киһи Саха сиригэр турист быһыытынан кэлэн сынньанна.
Быйыл муус устар ыйга Саха Өрөспүүбүлүкэтигэр 2020-2024 сылларга туризмы сайыннарыы Концепцията бигэргэннэ. Бу докумуонунан чугас кэмнэргэ туризмы сайыннарарга аналлаах сүрүн соруктар быһаарылыннылар.
Өрөспүүбүлүкэ туризмҥа кэскиллээх бырайыактарыгар уонна бу хайысхаҕа инфраструктураны сайыннарыыга территориальнай стратегическай бигэ эркин оҥоһулунна. Саха сиригэр туристар ордук сөбүлээн сылдьар сирдэригэр болҕомто күүһүрүө. Арҕаа, Илин, Соҕуруу уонна Арктика эҥэр түөлбэлэр туризмы сайыннарыыга улахан кыахтаахтарынан ааҕылыннылар.
«РФ ис уонна тас туризмы сайыннарыы» федеральнай тус сыаллаах бырагыраама чэрчитинэн (2011 — 2018 сс.) «Хотугу Мозаика» туристскай-рекреационнай кластер олоххо киллэриллибитэ. Кластер туризмы сайыннарар 9 резиденнээх. 2018 сылы кытта тэҥнээтэххэ, кластер ыалдьыттарын ахсаана 2019 сылга 12,5% элбээбит. Ол эбэтэр 18 тыһ. киһи кэлэ сылдьыбыт. 2020 сылга, барыллааһынынан, 23 тыһыынча киһи ыалдьыттыахтаах.
Саҥа туристическай кластердары тэрийии былааннанар: Хаҥалас уонна Мэҥэ- Хаҥалас улуустарын сирдэригэр — «Лена» ТК; Өймөкөөн улууһугар — «Өймөкөөн Тымныы полюһа” ТК; Хаҥалас улууһугар — “Орто Дойду” ТК; Булуҥ улууһун сиригэр-уотугар «Российский Север Арктики» ТК тэриллиэхтэрэ.