Бүлүү Балаҕаччытыгар “Мастаах” тыа хаһаайыстыбатын производственнай кэпэрэтиибэ аҕыйах хонуктааҕыта 120 ынаҕын саҥа хотоҥҥо кыстата киллэрдэ. Санатан эттэххэ, үүт блоктаах, толору механизациялаах саҥа комплекс Тыа хаһаайыстыбатын министиэристибэтин сүнньүнэн быйыл сайын тутуллубута.
Аныгы хотону Кан Терешкин салайааччылаах “Хаҥалас-Тутуу” ХЭУо биригээдэтэ кылгас кэм иһигэр хаачыстыбалаахтык тутан биэрдэ. Тутуу техническэй өттүн “Туймаада” АУо хонтуруоллаата. Хампаанньа ону тэҥэ хаһаайыстыбаҕа кыра бырыһыаҥҥа харчы иэс биэрэн өйөөтө. Мэҥэ Хаҥалас Павловскайыгар М.Егоров аатынан хаһаайыстыбаҕа быйыл күһүн тутуллубут хотон курдук, өрөспүүбүлүкэттэн толуйуута кэлэр сыллааҕы бүддьүөккэ көрүллүөхтээх, оттон федеральнай бүддьүөт үбүгэр быйылгы сыл иһинэн тиксэр иһин анньыһа сылдьаллар.
“Мастаах” ПК зоотехнига Анна Осипова билиһиннэрэринэн, хаһаайыстыба билигин, идэһэ иннинэ, 496 ынах сүөһү уонна 220 сылгы баайдаах. “Барыта 170 ыанньыктаахпыт, онон саҥа хотоҥҥо баппаттар. Сорох ынахтарбытын уонна ыччат сүөһүнү 1976 сыллаахха тутуллубут эргэ кэҥэс хотоммутугар кыстатыахпыт. Сэбиэскэй саҕана тэрилэ барыта үлэлиир этэ, саах таһаарар транспортера алдьаммыта, ынаҕы бөтүөннээх аппараатынан ыыбыт”, — диир Анна Семеновна.
Хаһаайыстыбаҕа 1981 сыллаахтан ыла тохтоло суох ньиргиччи үлэлии сылдьар өрөспүүбүлүкэ үтүөлээх зоотехнига бырабыыталыстыба өйөбүлүнэн саҥа тупсаҕай комплекс тутуллубутун биһириирин, махтанарын итиэннэ эһиил иккис уочарата тутулларыгар баҕа санаатын биллэрдэ. “Дьонтон үлэ түмүгүн эрэ ирдээбэккэ, үлэлиир усулуобуйаны тупсарарга салалта утумнаахтык үлэлиэ диэн эрэнэбин”, — диир чэбдигирдии бырагырааматыгар хапсан судаарыстыба өйөбүлүн ыла сылдьар хаһаайыстыба саамай уопуттаах исписэлииһэ.
Анна Семеновна этэринэн, биирдиилээн 3,5-4 тыһыынча киилэни биэрэр ынахтар бааллар, ааспыт сылга орто көрдөрүү 2 тыһыынчаҕа тиийбит. Ханна даҕаны курдук, сүрүн кыһалҕа – үлэһит илии тиийбэтэ, эдэрдэр сүөһү үлэтигэр сыстыбаттар. Биэнсийэ саастаах дьон үлэлииллэр. Хата, быйыл сайын хотон туппут уолаттартан Ленскэй ыччата Владимир Фаткулин Балаҕаччыга күтүөт буолан хаалбыт уонна хаһаайыстыбаҕа мэхээнньигинэн үлэлии киирэн, саҥа комплекс оборудованиетын көрөн-истэн абыраан эрэр эбит.
Василий НИКИФОРОВ, edersaas.ru