Мэҥэ Хаҥалас улууһун Балыктаах бөһүөлэгиттэн аҕыс килэмиэтирдээх, уруккута “Сарыал” хомсомуол ыччат пиэрмэтин сиригэр, кырдьаҕас Мараҕа сайылыкка, Маргарита Скрябина салайар, сүөһүнү көрүүгэ өҥө оҥорор «Хаххах» кэпэрэтиип сайылаата.
Сиэмэн муосталаах эргэ титииккэ ыыр аппараатынан ынахтарын ыыллар. Мэҥэ нэһилиэк дьаһалтата сайылыкка тиэрдэр суолу туох кыалларынан оҥоро сатыыра айаннаан истэххэ көстөр. Шлагы кутан бырыы-бадараан өттүн кытаатыннара сылдьаллар. Онон, “Хоту” кэпэрэтиип үүт таһар массыыната сылдьарыгар суол биллэ тупсубут.
Манна Екатерина Ноговицына биригэдьиирдээх ыанньыксыттар Наталья Сотникова уонна моторист эбээһинэһин эмиэ толорор Николай Жерохов, осеменатор Маргарита Катакинова, үүт учуоттааччы Яна Васильева, бостуук Иван Стручков үлэлииллэр. Барыта 87 ынаҕы ыыллар. Сайылыкка бэс ыйын 11 күнүгэр кэлбиттэр. Биэс ньирэй сайылыкка төрөөбүттэр. Ааспыт кыстыкка 200 сүөһүнү көрбүттэр. Билигин 150-ча торбостоммуттар.
– Күҥҥэ 600 киилэ үүт ыанар, – диир Екатерина Ноговицына. – Былырыыҥҥытааҕар үүппүт эбилиннэ. Мэччирэҥ син баар курдук. Биэс ыал буолан олоробут, бостуукпут соҕотоҕун ааҕан туран. Саамай элбэхтэр биһиги – сиэннэр муһуннахтарына, 15 эҥин киһиэхэ тиийэбит быһыылаах. Бары муһуннахпытына, сүүрбэ бэһиэ-алтыа буолабыт курдук.
Титиик сиэмэн муостата онон-манан алдьаммыта үлэҕэ кыра мэһэйдэри үөскэтэрин этэллэр. Сиэмэн аҕалаллара буоллар, бэйэлэрэ да абырахтыыр баҕалаахтар. Олорор дьиэлэрэ акылаата наһаа үрдүк буолан, муостата тымныы эбит, онтон атын күһүн хойукка диэри олоруох эбиттэр. Иллэҥ кэмнэригэр сир астыыллар, балыктыыллар. Хамнастарын төһө үүтү ыабыттарынан аахсаллар. «Хаххах» кэпэрэтиип салайааччыта Маргарита Скрябина өҥө иһин ылар харчытын барытын кэриэтин хамнас оҥорорун этэр. Бэйэтин ааҕан туран, 11 киһини хамнастыыр. Холобур, ньирэй көрүүгэ 1100 солкуобайы ылбытыттан 700 солкуобайын хамнаска, 400 солкуобайын хаһаайыстыба туһатыгар тыырар. Кэпэрэтиип сүөһүнү көрүү-истии өҥөтүгэр ынахха 1,5, тыһаҕаска, тиҥэһэҕэ 1,3, борооҥҥо, ньирэйгэ 1,1 тыһ., субаҥҥа 650 солк. көрдөрөөччүлэртэн аахсар. Отунан хааччыйыыга ынахха 2 туонна, ыччат сүөһүгэ 7 сэнтиниэр оту ирдиир, ол гынан, ити 7 сэнтиниэрин дубук көрдөөбүт эбиппин диэн ааҕар. Кыстыкка тиийбэтэх. Субаҥҥа үс үлэһит үлэлиир.
Үлэһиттэр от үлэтин түмүктээтэхтэринэ, өрөмүөн үлэлэрэ саҕаланыахтаахтар. От үүнүүтэ ити эҥэр мөлтөх буолбут. Екатерина Ноговицыналаах урукку өттүгэр 21 оту ылар алаастарыттан 7 эрэ кэбиһиини ылбыттар. Чурапчы улууһун Чыаппаратын кыраныыссатын диэки, 40-ча килэмиэтирдээх сиргэ баран оттууллар. Ходуһаҕа уута төттөрүтүн олох түспэккэ турар. Ынахтара урукку Алаҕар сайылыгар баран, үрэҕинэн сылдьан мэччийэллэр. Мараҕа сайылык олоҕуттан кыратык сырдатан аастахха итинник.
Аркадий Иннокентьев, Майаттан.