Баһылай Манчаары аатын сүгэр күрэх 1973 сыл бэс ыйын 27-29 күннэригэр төрдүс төгүлүн субуруччу Дьокуускай куоракка ыытыллыбыта. Ол иннинээҕи оонньууларга үһүс миэстэни ылбыт Ленинскэй оройуон ааттаахтара Туймаада хочотугар ох курдук оҥостон, кустук курдук куоһанан кэлбиттэрэ. Уонна үс күннээх күрэхтэһии түмүгүнэн сүрүн бирииһи Күөх Ньурбаҕа илдьэ барбыттара.
КҮРЭХТЭҺИИ УРАТЫЛАРА
«Урожай» уопсастыба өрөспүүбүлүкэтээҕи сэбиэтин бэрэссэдээтэлэ Д.М.Данилов хаһыакка биэрбит интервьютугар спартакиада бырагырааматын туһунан манныгы эппит: “Күрэхтэһиилэр хас да көрүҥҥэ ыытыллаллар. Ол иһигэр хапсаҕайдаһан тустуу дьон болҕомтотун ордук тардыаҕа. Тустуу үс бөлөххө арахсар. Бастакыта 18-тан 39-гар диэри саастаахтар, иккис 39-тан 50-гэр диэри уонна 50-тэн үөһээ саастаахтарга.
Иккис көрүҥ – ыстаныыларга: кылыыга, ыстаҥаҕа, куобахха. Итиннэ эмиэ саастарынан арахсан күрэхтэһэллэр. Уолаттарга 18-гар диэри, эр дьоҥҥо 18-тан 35-гэр диэри, 35-тэн 45-гэр диэри уонна 45-тэн үөһээ саастаахтарга.
Үһүc көрүҥ – сүүрүү. 10 000 метргэ 39-гар диэри саастаахтар сүүрүөхтэрэ, 45-гэр диэри саастаахтар 3 км, 45-тэн үөһээ саастаахтар 1 км сырсыахтара.
Итини тэҥэ спартакиада бырагырааматыгар мас тардыһыыта, гиирэни анньыы уонна оҕунан ытыы киирэллэр.
Оҕунан ытыыга хамаандаҕа икки эр киһи, икки дьахтар уонна биир уол, биир кыыс киирэллэр. Кинилэр сыалы табар иһин түөртүү дистанцияҕа күрэхтэһиэхтэрэ”.
ЛЕНИНСКЭЙ ОРОЙУОН КИЧЭЙЭН БЭЛЭМНЭММИТ
IV спартакиадаҕа ордук күүстээх хамаанданан Ленинскэй оройуона буолуоҕа диэн сабаҕалаан, хаһыат кэрэспэдьиэнэ бу оройуон хамаандатын салайан аҕалбыт Василий Корякинтан интервью биэрэригэр көрдөспүт.
“Бу улахан, олус эппиэттээх күрэхтэһиигэ кичэйэн бэлэмнэммиппит. Ол курдук, оройуон спартакиадатын спорт төрүт көрүҥнэригэр ыыппыппыт. Онно бастаабыттартан отуттан тахса киһини сүүмэрдээн, хамаанда тэриннибит. Манчаары маҥнайгы спартакиадатыгар биһиги оройуоммут хамаандата иккис, иккис спартакиадаҕа үhүc миэстэлээх этибит. Быйыл даҕаны бириистээх миэстэҕэ тахсар баҕалаахпыт. Онуоха дьоҕурдаах спортсменнарбытыгар эрэнэбит. Оҕунан ытыыга маастарга хандьыдаат Афанасий Саввинов, атах оонньуутугар бэтэрээн Василий Васильев, хапсаҕайга успуорт маастара Егор Федотов, бэтэрээн Дмитрий Степанов, быһый Валерий Николаев бааллар. Итини тэҥэ хапсаҕайга Алексей Федоровка, Семен Николаевка, Максим Васильевка уо.д.а. эрэнэбит. Манчаары быйылгы спартакиадатыгар үчүгэй бэлэмнээх Чурапчы, Уус Алдан, Үөһээ Бүлүү хамаандаларыттан дьулайабыт. Кинилэр чахчы бастакы миэстэ иһин мөккүһүөхтэрэ. Олор иннилэригэр түһүү уустук буолара чуолкай”.
Күрэхтэһии кылаабынай судьуйата Валерий Кочнев спортсменнар күрэхтэһиигэ бэлэмнэрин түһүнан тэрийэр кэмитиэт уонна «Урожай» уопсастыба өрөспүүбүлүкэтээҕи сэбиэтин бэрэссэдээтэлигэр дакылааттыыр. Күрэхтэһии былааҕын успуорт маастара С.Саввинов, өрөспүүбүлүкэ биллиилээх спортсменката Т.Иванова күөрэччи көтөҕөллөр.
Дьокуускай куорат «Спартак» стадионугар 18 хамаандаттан 378 спортсмен күөн көрсүһүүлэрэ, илин-кэлин түсүһүүлэрэ, бэрт бэрди баһыйсыыта саҕаланан барбыт.
ҮС СҮҮРҮК РЕКОРДУ «АЛДЬАТЫЫЛАРА»
Параад кэнниттэн тута 10 килэмиэтиргэ эр дьон сүүрүүтэ саҕаламмыт. Бу сындааһыннаах сүүрүүгэ сүүрбэччэ киһи эриспит. Хара маҥнайгыттан Дьокуускайдааҕы педагогическай училище физкультурнай салаатын устудьуона Владимир Слепцов сир аҥаарыгар диэри бастакы сылдьыбыт. Кини кэнниттэн Афанасий Илларионов (Чурапчы), үhүc Юрий Сергеев (Үөһээ Бүлүү) испиттэр. Онтон Кирилл Никифоров (Үөһээ Бүлүү), Василий Захаров (Алексеевскай) Слепцовтан чугас сылдьыбыттар. Хабаровскайдааҕы физкультурнай институту бүтэрбит Юрий Сергеев үөрэнэ сылдьан 5 км 14 мүнүүтэ 54,2 сөкүүндэнэн, 10 км 31 мүнүүтэ 38 сөкүүндэнэн кэлэн, Саха сиригэр көрдөрүллэ илик түргэн бириэмэнэн сүүртэлээбит. Онон сүүрүүнү билээччилэр бу Саха сиригэр соччо биллэ илик спортсмены болҕойон көрбүттэр. Күрэхтэһии иннинэ суруналыыс Иван Кычкин өрөспүүбүлүкэ рекордсмена Василий Поповтан «Рекорд быйыл хайаһыай?» диэн ыйытыытыгар: «Алдьаталлара буолуо, быйыл уолаттар олус күүстээхтэр», — диэбит. 5 км бастыҥнар 15 мүнүүтэ 50 секүүндэни кыайбатынан ааспыттар. Тэтим түргэнэ сүрдээх. 5 км кэнниттэн Илларионов инникилээбит. Киниттэн Слепцов, Сергеев олох тилэх баттаһа үктээн испиттэр. Юрий Сергеевы иннигэр киллэрээри бытааран көрбүттэр даҕаны, киһилэрэ инники киирбэтэх. Бүтэһик эргииргэ үс киһи тэбис-тэҥҥэ түһүнэн кэбиспиттэр. Тиһэх 100 миэтирдээх көнөҕө түргэнинэн баһыйан урутаан Юрий Сергеев лиэнтэни быһа көтөр. Саҥа чөмпүйүөн бириэмэтэ 31 мүнүүтэ 41,6 сөкүүндэ. Биирдии сөкүүндэнэн быысаһан В.Слепцов, А.Илларионов кэлэллэр. Бу үс сүүрүк бары 12 сыллааҕыта Барнаул куоракка 32 мүнүүтэ 00,8 сөкүүндэ Василий Попов олохтообут рекордун аһараллар. Иккис уонна үһүс Манчаары спартакиадаларыгар иккис миэстэлээх Кирилл Никифоров балачча хаалан, төрдүс кэлбит. Ол гынан баран, Владимир Слепцов “Спартак” уопсастыба чилиэнэ буоларынан личник быһыытынан кыттыбыта, онон А.Илларионов үрүҥ көмүс, К.Никифоров боруонса мэтээлгэ тиксибиттэр.
Атах оонньуутуттан бастакы күн кылыы бүппүт. Николай Санниковы кыайар киһи көстүбэтэх — 43 м 60 см. Бииргэ дьарыктанар табаарыһа, университет устудьуона Иван Горохов иккис түмүгү ситиһэр — 43 м 07 см. 18-гар диэри саастаах эдэрдэргэ балачча эрийсии барбыт. Кыайыылааҕынан Валерий Николаев, Ленинскэй оройуон спортсмена 38 м 56 см көрдөрүүлээх тахсар. Иккис, үhүc миэстэлэргэ И.Ноев (Орджоникидзевскай) уонна С.Кривошапкин (Уус Алдан) тахсыбыттар.
ХАПСАҔАЙ ТҮМҮКТЭРЭ
Көрөөччүлэр болҕомтолорун, буоларын курдук, xaпcaҕай тардыбыт. Хара маҥнайгыттан хабыр хапсыһыылар, күлүмэх бырахсыылар буолбуттар. Түһүлгэҕэ 70 киилэҕэ ыйааһыннаах 50-тэн үөһэ саастаах, кыырыктыйбыт баттахтаах аҕам дьоннор. Егор Филиппов (Үөһээ Бүлүү) Михаил Трушины (Уус Алдан) синньигэс биилиттэн ыга кууһан баран булгу сөрөөн охторбут. Эмиэ ити оройуонтан успуорт маастара Петр Тосукаев Николай Скрябины (Мэҥэ Хаҥалас) сүнньүттэн тардан баран, тиэрэ анньыбыт. Ити быраҕыытыгар 14 эрэ сөкүүндэ наада буолбут. 80 киилэҕэ диэри ыйааһыҥҥа успуорт маастара Выбор Быкалыров (Бүлүү) Семен Даниловы (Орджоникидзевскай) киирээт даҕаны үлтү кумалаан, этиэх түгэнэ сири булларбыт. Кини өссө уон сыллааҕыта, 1963 сыллаахха аатыран туста сылдьан өрөспүүбүлүкэҕэ чөмпүйүөннээн турар. Туттара-хаптара түргэнинэн, албаһа элбэҕинэн ыалдьааччыларын астыннарбыт.
Ленинскэй оройуонтан эдэр, биллибэт бөҕөс Семен Николаев күүстээх тустааччыны, успуорт маастарын Константин Леонтьевы бэрт кэбэҕэстик атаҕыттан ылаат, умса тардан охторбут. Бастакы күн түмүгүнэн, Үөһээ Бүлүү, Сунтаар тустууктара ордук курдуктар эбит.
Бастакы күн оҕунан ытыыга эр дьон, дьахталлар, уолаттар уонна кыргыттар күрэхтэһиилэрэ саҕаламмыт. Оххо Сунтаартан 1970 сыллааҕы чөмпүйүөн Борис Максимов, Дьокуускайтан бэстилиэтинэн ытыы маастара Анатолий Мыреев хатыспыттар. Мыреев бастакы күн биир очукуонан хотон тахсыбыт. Дьахталларга Сойуус тыатын сирин үhүc призера Мария Прокопьева (Чурапчы) ордуктук күрэхтэһиини саҕалаабыт. Уолаттарга Чурапчы оҕолоро С.Ноговицын, С.Шадрин хатыһыахтара биллибит. Кыргыттарга В.Кривошапкина, Д.Чепалова эгил-тэгил эрийсибиттэр.
НИКОЛАЙ САННИКОВ ИННИН БИЭРБЭТЭХ
Иккис күн ыстаҥалыыр суолга кылыыга бастаабыт В.Николаев 18 саастаахтарга эмиэ инникилээбит. Кини 36 м 79 см түспүт. Иккис миэстэҕэ В.Платонов (Өлүөхүмэ), үһүскэ А.Илларионов (Уус Алдан) тахсыбыттар. 35-гэр диэри саастаах күөгэйэр күннэригэр сылдьар уолаттарга Николай Санников 41 м 32 см ыстанан, кыайыылаах тахсыбыт. Кэлин сылларга Николай кылыыга, ыстаҥаҕа иннин биэрбэтэх. Ол гынан баран, Иван Горохов улахан утарсыыны оҥорбут уонна кыайыылаахтан 43 см эрэ хаалан, эмиэ үчүгэй түмүгү көрдөрбүт. Эдэр спортсмен Владимир Готовцев (Уус Алдан) 39
м 78 см түспүт. 45-гэр диэри саастаахтар кыайыылаахтара бу бааллар: Я.Егоров (Дьокуускай), Д.Давыдов (Чурапчы), А.Тобохов (Үөһээ Бүлүү). Кинилэртэн чулууларын, Я.Егоров көрдөрүүтэ — 33 м 10 см. 45-тэн үөһээ саастаах бэтэрээннэр ыстаҥаларын кыайыылааҕынан И.Захаров (Чурапчы) буолбут, 30 м 47 см түһэн. Иккис уонна үһүc миэстэлэргэ В.Васильев (Ленинскэй), В.Филиппов (Амма) тахсыбыттар.
МЭҤЭЛЭР — ИННИКИ КҮӨҤҤЭ
Өрөспүүбүлүкэ оройуоннарыгар гиирэни анньыынан улам киэҥник дьарыктанар буолбуттар. Спортсменнар көрдөрүүлэрэ сылтан сыл аайы тупсар. Бу көрүҥҥэ түөрт ыйааһыҥҥа илин-кэлин түсүһэллэр. Иккис күҥҥэ икки бастакы ыйааһын спортсменнара күрэхтэспиттэр. 60 киилэҕэ диэри ыйааһыннаахтарга быйыл өрөспүүбүлүкэ түһүлгэтигэр саҥа тахсыбыт Мэҥэ Хаҥалас оройуонуттан Байкалов аатынан сопхуос оробуочайа, 17 саастаах Николай Егоров бастаабыт. Эдэр уол икки илиитинэн олбу-солбу 39-та жимнээбит, 10-на толчоктаабыт уонна 25-тэ рывоктаабыт. Николай үс көрүҥ түмүгүнэн уопсайа 94 очукуону хомуйан, Саха АССР успуордун маастарын нуорматын толорбут. Чахчы инники кэскиллээх эдэр спортсмен тахсан эрэрин көрдөрбүт. Бу ыйааһыҥҥа Иван Ефимов (Муома) иккис, Федор Керемясов (Мэҥэ Хаҥалас) үhүc миэстэлэргэ тахсыбыттар. 70 киилэҕэ эмиэ Мэҥэ-Хаҥалас ыарахан атлета Валерий Бурнашов чөмпүйүөннээбит. Кини уопсай түмүккэ 144 очукуону хомуйбут (44 жим, 20 толчок, 40 рывок). Итинэн В.Бурнашов эмиэ успуорт маастарын нуорматын аһардыбыт.
45-гэр диэри саастаахтар 3 км сырсыыларыгар Амма биллиилээх быһыйа Василий Нестерев дистанцияны 9 мүнүүтэ 39 сөкүүндэнэн түмүктээн, дьонун балачча ырааҕынан бырахпыт. Иккис миэстэҕэ 9 мүнүүтэ 49,6 сөкүүндэнэн Егор Жирков (Уус Алдан), үhүc бириистээх миэстэҕэ марафонец Андрей Устинов (Үөһээ Бүлүү) кэлбиттэр. 45-тэн үөһээ саастаахтарга хара маҥнайгытан тэппит атаҕын кубулуппакка барбыт Нам 46 саастаах быһыйа Степан Кириллин 3 мүнүүтэ 02 сөкүүндэнэн кэлэн, чөмпүйүөннээбит. Киниттэн 7 эрэ сөкүүндэнэн хаалан, 45 саастаах Дмитрий Степанов иккис буолбут.
БЭРДИ БЭРТ КЫАЙБЫТА
Хапсаҕайга икки бастакы күн ыйааһын ахсын элбэх кыттааччы баар буоллаҕына, тиһэххэ үгүстэр хотторон туораан, бэртэн-бэртэр сиидэлэнэн хаалан, инники миэстэлэри былдьаспыттар. 70 киилэ ыйааһыннаах бэтэрээннэргэ 52 саастаах С.Герасимов (Бүлүү) бэрт тахсыылаахтык тустан, чөмпүйүөн бочуоттаах аатын ылла. Кини биэс киһини барыларын охторон, ыраас кыайыыны ситиспит. 70 киилэттэн үөһээ П.Федоров (Сунтаар) бастаабыт. Кини Муоматтан кэлбит Афанасий Слепцову, Үөһээ Бүлүү чөмпүйүөнэ Увар Тимофеевы хотуталаабыт. 39-50 саастаах 60 киилэлээх бөҕөстөргө Дьокуускайтан тустубут Анаабыр aaттaaҕa Николай Винокуров, кыахтааҕын бигэргэтэн, бастаан үөрбүт-көппүт. Кини Петр Тосукаевы (Үөһээ Бүлүү) финалга кыайбыт. 70 киилэҕэ Василий Томскай (Бүлүү) уонна Семен Макеев (Уус Алдан) чөмпүйүөнү быһаарсыылара Томскай кыайыытынан түмүктэммит.
80 киилэҕэ Выбор Быкалыров (Бүлүү), Коммунар Крылов (Уус Алдан), Серафим Саввинов (Сунтаар) суруллубуттарынан бирииһи үллэстибиттэр.
Бүтэһик хапсыһыыга Быкалыров успуорт маастара С.Саввинов 2 мүнүүтэ тутуспутун кэннэ атаҕыттан ылан, тас иэнинэн түһэрбит. Күүстээх күүстээҕи баһыйдаҕа, киһи үрдүгэр киһи баар буоллаҕа. Бу бөлөххө 80 киилэттэн үөһү ыйааһыннаахтарга Петр Егоров (Үөһээ Бүлүү), Андрей Слепцов (Ленинскэй), Лазарь Мандаров (Бүлүү) кыайыылаахтарынан тахсыбыттар.
Эдэрдэр киирсиилэрэ өссө күлүмэх буолбут. 60 киилэҕэ ыйааһыннаахтартан финал аҥаарыгар үс киһи хаалбыт. Эмиэ ааспыт үһүс «Манчаарыга” курдук, Уус Алдантан күүстээх тустуук, маастар Иван Соловьев уонна онно бастаабыт Степан Игнатьев (Дьокуускай) көрсүбүттэр. Маҥнай утаа кэтэмэҕэйдии сылдьан баран, иккис мүнүүтэ ааһыыта Соловьев, киһитин өттүктээн ылан быраҕаары, бэйэтэ урут түспүт диэн судьуйалар быһаарбыттар. Онон ыраастык хотторбут уонна үhүc миэстэнэн дуоһуйарыгар тиийбит. Итинник балаһыанньаҕа Константин Мандаров (Үөһээ Бүлүү) чөмпүйүөн буолуохтааҕа, онон кыайыы өрөгөйө киниэхэ тосхойбут. С.Игнатьев бу сырыыга иккис буолбут, И.Соловьев үһүс. 70 киилэҕэ иккис ыйааһыҥҥа Юрий Васильев (Алексеевскай) Бүлүү бөҕөһүн
Анатолий Петрову иккис мүнүүтэтигэр умса сөрөөн түһэрбит, онон, турнирнай балаһыанньатын тупсарынан, бастакы миэстэҕэ тахсыбыт. Киниэхэ хотторбут Петров үhүс миэстэҕэ, иккискэ Анатолий Еремеев (Орджоникидзевскай) тахсыбыттар. 80 киилэҕэ биэс киһи хаалбыт. Олортон бастакынан Семен Лебедкин ( Бүлүү) уонна Юрий Марков (Орджоникидзевскай) тахсыбыттар. Кыайыыны, киһитин ыраастык ууран, Лебедкин ситиспит. Онон балаһыанньатын тупсаран баран сотору аҕай буолаат, Максим Васильевы (Ленинскэй) кытта көрсүһүүтүгэр очукуонан хотторон, иккис миэстэнэн уоскуйарыгар тиийбит. Ити аҕай иннинэ Эдьигээн уолун Матвей Аммосовы кыайбыт М.Васильев бу ыйааһыҥҥа аатырбыт. Оттон М.Аммосов үhүc бириистээх миэстэни ылбыт. 80 киилэҕэ үөһээ ыйааһыннаахтарга финал аҥарыгар үс киһи: А.Соловьев (Уус Алдан), В. Плотников (Үөһээ Бүлүү) уонна А. Афанасьев (Ленинскэй) тахсыбыттара. Бу дьон бэйэ-бэйэлэрин кытары көрсүһүүлэригэр А.Соловьев утарылаһааччыларын иккиэннэри кытта тэҥнэспит. Итиниэхэ диэри ыстарааптыыр очукуота суох буолан, бу ыйааһыҥҥа чөмпүйүөннээн тахсыбыт. Икки ыстарааптыыр очукуолаах В.Плотников иккис, оттон түөрт ыстарааптыыр очукуоламмыт А.Афанасьев үһүc бириистээх миэстэҕэ тиксибиттэр.
Онон элбэх чөмпүйүөннэммит уонна призердаммыт Ленинскэй оройуон хамаанданан бастакы миэстэни эрэллээхтик хааччыммыт.
НИКОЛАЙ КОРЯКИН — МУҤУТУУР КЫАЙЫЫЛААХ
Хапсаҕайга муҥутуур кыайыылаах аатын былдьаһыы олус хатыһыылаахтык, интэриэһинэйдик барбыт. Анатолий Афанасьев 2-с Манчаары спартакиадатыгар быһаарыылаах киирсиигэ хотторон, абсолютнай чөмпүйүөн аатын Лука Ивановка былдьаппыт. Онон бу сырыыга хайаан да чөмпүйүөннүүр соруктаах киирсибит. Кини И.Васильевы, С.Лебедкины очукуонан сабырыйталаабыт. Чөмпүйүөн бочуоттаах аатын былдьаһа А.Афанасьев уонна Николай Корякин (Үөһээ Бүлүү) тахсаллар. Өр гыммат, Н.Корякин Афанасьевы атаҕыттан ылан өрө көтөҕөн таһааран сир ньиргийиэр диэри бырахпыт. Онон хапсаҕайга өрөспүүбүлүкэ 1973 сыллаах абсолютнай чөмпүйүөнүнэн Николай Корякин буолбутун көрөөччүлэр ытыстарын тыаһынан эҕэрдэлээбиттэр.
Гиирэни анньыыга бүтэһик күҥҥэ 82 киилэҕэ ыйааһыннаахтар тахсыбыттар. Кинилэртэн бары үс көрүҥҥэ дьонун ырааҕынан хааллартаабыт Мэҥэ Хаҥалас киэн туттуута Юрий Шишигин чулуу түмүктэри ситиспит. Кини 190 очукуону хомуйбут. Иккискэ 137 очукуоламмыт успуорт маастара Юрий Юшин (Орджоникидзевскай) тахсыбыт, үһүскэ 99 очукуону ылбыт Иосиф Брызгалов (Мэҥэ Хаҥалас) тиксибит. Саамай үөһээ ыйааһыннаахтарга чөмпүйүөнүнэн А.Иодвальтис (Орджоникидзевскай) 126 очкону ылан буолбут. Иккискэ А.Мусин (Бүлүү), үһүскэ А.Ярош (Ленинскэй) тахсыбыттар.
Мас тардыһыытыгар 26 киһи эргиир (круговой) систиэмэнэн күрэхтэспиттэр. Чөмпүйүөнүнэн 70 киилэҕэ спортсменнарга Бүлүү күүстээҕэ П.Иванов тахсыбыт. 70 киилэҕэ үөһээ С.Быкалыров (Бүлүү), элбэх киһини ньылбы соһон ылан, бастакы миэстэҕэ эрэллээхтик тахсыбыт. Иккис М.Евсеев (Ленинскэй), үһүс К.Сазонов (Орто Халыма) буолан, улахан ситиһиилэммиттэр.
Бүтэһик күн олох киэһэлик оҕунан ытыыга кыайыылаахтар биллибиттэр. Эр дьоҥҥо 90 м дистанцияттан ытыыга А.Мыреев (Дьокуускай), 70 м дистанцияҕа Б.Максимов (Сунтаар), дьахталларга 70 м М.Прокопьева (Чурапчы) чөмпүйүөннээбиттэр. Уолаттарга уонна кыргыттарга Павел Стасов тириэньэрдээх Чурапчы оҕолоро С.Ноговицын уонна В.Кривошапкина кыһыл көмүс мэтээли ылбыттар. Мэҥэ Хаҥаластан дьахталларга Варвара Гаврильева, уолаттарга Олег Попов үhүc, оттон кыргыттарга Люда Данилова иккис миэстэлэммиттэр. Уопсай түмүккэ Чурапчы хамаандата лаппа баһыйан, маҥнайгы миэстэҕэ тахсыбыт.
ЛЕНИНСКЭЙ ОРОЙУОН — БАСТАКЫ!
Уопсай түмүгү таһаарыы, күрэхтэһиини үөрүүлээхтик сабыы параада саҕаламмыт. Стадиоҥҥа холуонналар тэҥҥэ хаамсан киирбиттэр. Инники үс күннээх күрэхтэһии кыайыылаахтара — хопто курдук маҥан спортивнай көстүүмнээх Ленинскэй оройуон хамаандата. Ол кэнниттэн иккис миэстэлээх уус алданнар, үhүc миэстэни ылбыт Мэҥэ Хаҥалас спортсменнара киирбиттэр. Ленинскэйдэр 18, уус алданнар 23, мэҥэлэр 31 очукуолаахтар. Бүлүү төрдүс, Сунтаар бэһис тахсыбыттар.
Кыайбыт хамаандаларга уонна биирдиилээн көрүҥнэргэ бастаабыттарга бириистэри, мэтээллэри, дьупулуомнары уонна сыаналаах бэлэхтэри туттарыы үөрүүтэ-көтүүтэ буолбут. Күрэхтэһии кылаабынай судьуйата В.П.Кочнев Манчаары Баһылай бирииһигэр успуорт национальнай көрүҥнэригэр өрөспүүбүлүкэ IV спартакиадатын кыайыылаах хамаандатыгар, Ленинскэй оройуон спортсменнарыгар, Сэбиэскэй Сойуус гимнин доҕуһуолунан спартакиада былааҕын түһэрэллэригэр ыҥырбыт.
Афанасий ИЛЛАРИОНОВ