Соторутааҕыта Мэҥэ Хаҥалас улууһун Ф.Г.Охлопков аатынан Майа орто оскуолатыгар, Илин эҥэр улуустарын “Эдэр педагога-2017” куонкурус буолан ааспыта. Тэрээһиҥҥэ Чурапчы, Таатта, Амма, Уус Алдан, Томпо, Уус Маайа, Мэҥэ Хаҥалас улуустарыттан уопсайа 36 эдэр учуутал кэлэн күрэхтэспитэ.
Людмила ПОПОВА, “Саха сирэ” хаһыат, edersaas.ru
Тустаах куонкурус 2007 сылтан ыытыллар. Сүрүн тэрийээччинэн Бүтүн Россиятааҕы “Билии” уопсастыбаннай тэрилтэ Саха сиринээҕи салаата буолар. Куонкуруһу сырдаппытым быһыытынан, бу сырыыга аны тэрээһин ыытыллыбыт оскуолатын үөрэнээччилэрин тустарынан бэлиэтээн ааһыахпын баҕарабын. Маҥнай фотоаппарааттаах оҕолор уруок кэмигэр киирэн хаартыскаҕа түһэрэллэрин улаханнык аахайбатаҕым. Сарсыныгар учууталлартан интервью ылбыттара. Аны, эбиэттэн киэһэ букатын даҕаны сурунаал атыылыы сылдьалларын көрбүтүм. Ыйыталаһан билбитим, оҕолор анал бырайыак иһинэн таһаарар сурунаалларыгар матырыйаал хомуйаллар эбит. Былырыыҥҥыттан саҥа үлэлээбиттэр эрээри, номнуо элбэх ситиһиилэммиттэр.
Саха тылын учуутала, юнкорпост салайааччыта Наталья Пахомова: «Суруйар дьоҕурдаах уонна суруналыыс буолуон баҕалаах 5-7 кылаастарга үөрэнэр оҕолору түмэн, бырайыак быһыытынан үлэлиибит. Былырыын саҥа тэриллибиппит. Сүнньүнэн бэйэм үөрэтэр оҕолорбун кытта дьарыктанабын. Күннэтэ кэриэтэ алтыһар буолан, ирдиирбэр да табыгастаах. Билигин оҕо ааҕара олус аччаата, суруйара даҕаны мөлтүү быһыытыйда. Урукку курдук тэнитэн суруйбат. Ол иһин, уруок кэмигэр бириэмэ аттаран эрчийэбин. “Кэскил” хаһыат 80 сыллаах үбүлүөйүгэр бара сылдьыбыппыт. Слекка кыттан дипломант буолбуппут. Тустаах хаһыат эрэдээксийэтин кытта бииргэ үлэлэһэбит. Уонна олохтоох “Эркээйи” хаһыат оҕолорго аналлаах балаһатын салайар Марфа Птицынаны кытта ситиммитим быспаппыт. Хотугулуу-Илиҥҥи федеральнай университет иһинэн Малай пресса биллэрбит өрөспүүбүлүкэтээҕи куонкуруһугар, “Сахалыы хаһыаттар” диэн куонкуруска кыттан, иккис миэстэни ылбыппыт. Манна университет, хаһыат кэрэспэдьиэннэрэ кэлэн маастар-кылаас биэрбиттэрэ, быыстапка тэрийбиттэрэ. Онно сылдьан аныгы оҕо өҥнөөх сурунаалы интэриһиргиирин бэлиэтии көрөн, хаһыаппытын тохтотон, сурунаал таһааран барбыппыт. Былырыын баччаларга барытын түмэн, А 4 форматынан “Охлопков news” диэн төрөппүттэргэ, үөрэнээччилэргэ, учууталларга аналлаах бастакы сурунаалбыт күн сирин көрбүтэ. Сурунаал аатын оҕолор бэйэлэрэ толкуйдаабыттара, Ф.Г.Охлопков аатынан оскуола сонуннара диэнтэн сирдэппиттэрэ. Онтон ыла матырыйаал төһө мунньулларынан көрөн, сылга түөртэ эҥин таһаарабыт. Бырайыакка уопсайа 13 оҕо үлэлиир. Каникул кэмигэр эмиэ Малай прессаҕа ыҥырылынныбыт. Оҕолор инникитин суруналыыс буолар баҕалаахтар. ХИФУ суруналыыстыка салаатыгар киириэн баҕалаах үөрэнээччилэргэ портфолиоларын бэлэмниир төлөбүрдээх куурус арыйбыта. Онно хаһыаты хайдах таҥартан саҕалаан, бэчээттииргэ тиийэ барытыгар үөрэтэллэр, эрэдээктэрдэри кытта көрсүһүүлэри тэрийэллэр. Биһигиттэн 7-с “б” кылаас үөрэнээччилэрэ Грита Заровняева, Юля Тарабукина онно үөрэнэллэр. Спордунан дьарыктанар Саина Пермякова сурунаалга спортсменнар тустарынан туспа рубрика аһан үлэлэтэр«, — диэн кэпсиир.
Сүрүн сыалынан — оҕо оҥорон таһаарар дьоҕурун сайыннарыы уонна инникитин идэлэрин таба тайаналларыгар сирдээһин буолар. Оскуола 1 мөл солк суумалаах Ил Дархан Гранын сүүйбүт, онон “Технопарк” толору лабораториятын атыыласпыттар. Инньэ гынан, быйылгыттан ыла сурунааллара өҥнөөх тахсар буолбут. Манна оскуолаларыгар ыытыллыбыт тэрээһиннэртэн саҕалаан араас ыйытыктары, үөрэнээччилэр кэрчик санааларын бэчээттииллэр, эксээмэн туттарааччыларга араас сүбэлэри биэрэллэр, оннооҕор судургутук астанар ас ырысыаптарын кытта тиһэллэр эбит. Мин көрдөхпүнэ, хас биирдии киоскаҕа атыыланар сурунааллартан туох даҕаны итэҕэһэ суох. Арай, кумааҕыта эрэ килэркэйэ суох итиэннэ оскуола оҕотун интэриэһэ учуоттанар.
Итини таһынан, оскуола үөрэнээччилэрэ Майатааҕы Филипп Охлопков аатынан оскуола “Технопаркатыгар” кыралаан иистэнэллэр, нэһилиэнньэттэн үлэх ылан футболкаҕа, чааскыга араас сурук-бичик түһэрэллэр, лазерынан быһан мастан киэргэл буолар маллары (сувенир) оҥороллор эбит.
Ити курдук, оскуола үөрэнээччилэрэ кыралаан да буоллар оскуолаларыгар үп киллэрэллэр, үлэҕэ уһуйуллаллар. Атын оскуолалар майалартан үөрэниэхтэрин сөп эбит.
Людмила ПОПОВА, “Саха сирэ” хаһыат, edersaas.ru