Бу күннэргэ дойду соҕуруу эрэгийиэннэригэр Халыма кыраайын киининэн аатырар ыаллыы Магадаан куорат үс суолталаах үбүлүөйү бэлиэтиир.
edersaas.ru
1929 сыллаахха Халыма кыраайын сиртэн хостонор сыаналаах күндү баайын туһаҕа таһаарар инниттэн Магадаан оробуочай бөһүөлэк быһыытынан тэриллибитэ. 1939 сыл от ыйын 14 күнүгэр куорат статуһун ылбыта. 1954 сылтан Магадаан куорат уобалас киининэн буолбута. 2019 сыл тохсунньу саҥатынааҕы Росстат чахчытынан Магадаан уобалаһыгар 141 тыһ. кэриҥэ киһи олорор.
Онон төрүттэммитэ — 90, куорат статуһун ылбыта — 80 уонна уобалас киининэн буолбута 65 сыллаах үбүлүөйдэрин бэлиэтиир Магадаан куоратыгар бу өрөбүллэргэ киэҥ далааһыннах тэрээһиннэр буоллулар.
Ол курдук, дойду тэбэр сүрэҕиттэн вице-премьердэр, миниистирдэр, бырамыысыланнас салаатын салайар бөдөҥ салайааччылар бөлөхтөрө кэллилэр. Биллэн турар, бу маннык улахан бырааһынньыкка Арассыыйа эстрадатын аатырбыт сулустара кыттыыны ылаллар. Ефим Шифрин, Елена Воробей, Михаил Шуфутинскай, Александр Новиков, Рада Рай, Леонид Серебренников, «Любэ» бөлөх, киинэ артыыстара Анна Ардова, Ирина Климова, Дмитрий Харатьян уо. да. а. аатырбыт артыыстар Халыма кыраайын киин куоратынан аатырар Магадан куоратыгар сулустаах чаастара умайда.
Үбүлүөйдээх тэрээһиҥҥэ «Калейдоскоп» диэн наука уонна интеллектуальнай өйгө анаммыт бэстибээл аан бастакытын ыытылынна. Магадаан ыччаттара 40 былаһаакканан куорат олохтоохторугар уонна ыалдьыттарыгар аныгы технология сонун сүүрээннэрин — 3D электроннай конструктордары, робот тиэхиньикэтин билиһиннэрдилэр. «Горняк» сынньалаҥ зонатыгар «Ыстараатал дьоллоох түгэнэ» диэн көмүһү сууйуу чөмпүйэнээтэ буолла.
Маны таһынан, литертураҕа, историяҕа сыһыаннаах араас тэрээһиннэр буоллулар. Магадаан куоратын олохтоохторо үс суолталаах үбүлүөйдээх тэрээһиннэрин умнуллубаттык бэлиэтээтилэр.
Елена ПОТОЦКАЯ, «Cаха сирэ» хаһыат, edersaas.ru
Хаартыска — интернеттэн.