Ленскэй оройуонугар бэс ыйын 5 күнүгэр 27 саастаах эдэр киһи бөртөлүөт былаһааккатыгар сырыттаҕына, эриэн үөн тикпит. Эмсэҕэлээбит, ыарахан туруктаах киһини оройуон киин балыыһатыгар киллэрбиттэр.
Доруобуйа харыстабылын миниистирин солбуйааччы Людмила Вербицкая иһитиннэрбитинэн, киниэхэ тута анатоксин диэн эми укуоллаабыттар. Суукканы быһа реанимацияҕа сыппыт. Токсиннары, дьааты таһаарар процедуралар кэннилэриттэн, туруга арыый тупсубут. Кинини хирургическай отделениеҕа көһөрбүттэр.
Бу киһини гадюка диэн эриэн үөн илиитин тикпит эбит. Ол кэнниттэн, хата, өйүн сүтэрбэккэ, бэйэтэ балыыһаҕа тиийбит. Бассаабынан тарҕаммыт хаартыска кэнниттэн, оройуон олохтоохторо улаханнык аймаммыттар. Хата, эриэн үөннэр баалларын билэр буоланнар, балыыһаҕа сыл аайы бу анатоксин препараты сакаастаан ылаллар, хаһааналлар эбит. Ол киһи олоҕун быыһаатаҕа. Оттон ол эриэн үөнү өлөрбүттэр.
Саха сиригэр баар гадюкалар.
Саха сирин Кыһыл кинигэтигэр киирбит дьааттаах гадюка Ленскэй, Өлүөхүмэ, Хаҥалас улуустарыгар баар. Дьиҥинэн, ахсаана аҕыйах эбит. Өрүһүнэн устан, ыраах тиийиэн да сөп. 1964 сыллаахха зоолог, биологическай наука хандьыдаата Прокопий Ларионов Кытыл-Дьураа сэлиэнньэтин аттыгар таас хайаҕа эриэн үөннэр кыстаан сытар сирдэрин булбута. 1976 сыллаахха Бүлүүтээҕи ГЭС ууну харайар сиригэр, Красноярскай кыраайы кытта быысаһар сиргэ атыыр гадюканы булбуттара.
Гадюка дьаатын эмп оҥорорго туһаналлар. Кутуйахтарынан, көтөрдөр сымыыттарынан, оҕолорунан, баҕаларынан аһылыктанар. Үксүгэр киһиэхэ бастакынан саба түспэт. Уйатын чугаһыгар, эбэтэр бэйэтин көмүскэнэн тигэр. Сир астыы, тэллэйдии сылдьан алҕас үктээн кэбистэххэ, саппыкыта суох буоллахха, дьэ, иэдэтэр. Тиктэҕинэ, олус күүскэ ыалдьар. Тикпит сирэ көҕөрөн тахсар, киһи төбөтө ыалдьар, хотуолуур. Биир суукка иһигэр киһи күүстээх ыарыыттан эрэйдэнэр, өйүн сүтэриэн сөп. Анафилактическай шок ыллаҕына, өлүөн да сөп. Түргэнник суһал көмөнү оҥоруохха наада. Тикпит сириттэн дьааты оборон ылыллар. Дьуотунан сотон баран, түргэнник балыыһаҕа илдьиэххэ наада. Элбэхтик уу иһэрдиллэр.
Ангелина ВАСИЛЬЕВА, “Саха сирэ” хаһыат, edersaas.ru