Үөһээ Бүлүү улууһун биир саамай кыра нэһилиэгинэн Балаҕаннаах буолар. Быйыл ыытыллыбыт биэрэпис түмүгүнэн, 300-тэн тахса киһи олорор. Элбэх биллиилээх дьон төрөөн-үөскээн тахсыбыт баай устуоруйалаах кырдьаҕас нэһилиэк бөдөҥсүтүү бэлиитикэтигэр хабыллан, сопхуос учаастагар тиийэ кыччатылла сылдьан баран, 1992 сыллаахха нэһилиэк статуһун хаттаан ылыаҕыттан иккис тыынын ылан, сайдыы-үүнүү диэки кимиилээхтик хардыылыыр.
Кэлиҥҥи сылларга олохтоох көҕүлээһини өйөөһүҥҥэ туһуламмыт бырагырааманы өрөспүүбүлүкэбит Үбүн министиэристибэтэ тэрийэн ыытар буолуоҕуттан тыа сиригэр олохтоох дьаһалталар үлэни-хамнаһы сүрүннүүрбүтүгэр олус көмөлөөх буолла. Ол курдук, Балаҕаннаах нэһилиэгэ ити бырагыраама куонкуруһугар киирсэн кыайан, Оҕо оонньуур былаһааккатын уонна сайыҥҥы уу ситимин үлэҕэ киллэртээн, нэһилиэнньэ олоҕо-дьаһаҕа лаппа тубуста.
Кыра нэһилиэк биир улахан кыһалҕалаах. “Уу – олох төрдө” диэн мээнэҕэ этиллибэт. Улуус биэс нэһилиэгин сааскы халаан уутунан ньүөлсүтэр “Ороһу – Ньэгэдьээк” мелиорация систиэмэтин уута тиһэххэ Балаҕаннаах нэһилиэгин киин бөһүөлэгин хаба ортотунан хаһыллыбыт хоруунан кэлэн, Бүлүү өрүскэ түһэр.
Манан ааһар халаан уута түҥ былыргыттан олохсуйбут Алаас күөл диэн балаҕаннаахтар аһаан олорор эбэлэрин уутун илдьэ баран, сүөһү уулуур, дьон иһэр-туттар уута суох хаалбыттара. Күөл төрүкү уолан, былыргы онно эрэ хаалбыта. Нэһилиэк дьаһалтата Алааһы чөлүгэр түһэриигэ 2018 сыллаахха бэйэтин олохтоох бүддьүөтүттэн
500 тыһ. солкуобайы көрөн, онтон быйыл улуус бүддьүөтүттэн 1 мөл. солкуобайы көрдөрөн, үлэни саҕалаатыбыт.
Кэлэр 2022 сылга саҕаламмыты тиһэҕэр тириэрдэр, күөлү өссө дириҥэтэр, кэҥэтэр үлэни ыытар инниттэн ахсынньы 8 күнүгэр нэһилиэк уопсай мунньаҕын тэрийэн ыыппыппыт. Онно 158 киһи кытынна. Өрөспүүбүлүкэ олохтоох көҕүлээһини өйүүр бырагырааматын куонкурсугар Алаас күөлү уулааһыҥҥа бырайыагы киллэрэр туһунан этиини мунньах кыттыылаахтара бары өйүүллэрин биллэрдилэр.
Нэһилиэк баһылыгын солбуйааччы, мунньах сэкирэтээрэ М.П.Романоваҕа куонкурус балаһыанньатыгар сөп түбэһиннэрэн, докумуоннары оҥорон бэлэмнииригэр сорудах бэрилиннэ. Куонкурус балаһыанньатын быһыытынан Үп министиэристибэтэ 1,5 мөл. солкуобайы көрөр. Ону тэҥэ, нэһилиэнньэттэн үп 3 бырыһыана (45 тыһ. солкуобай) хомуйуллар, олохтоох дьаһалта бүддьүөтүттэн уонна спонсордар 15-тии бырыһыанын (225-тии тыһ. солкуобайы) кыттыгас киллэриэхтээхтэр. Үлэ санаа хоту салҕанан түмүктэннэҕинэ, Алаас былыргытын курдук бычалыччы ууланан, Балаҕаннаах ыалларын абырыа турдаҕа.
Степан Дмитриев, Балаҕаннаах нэһилиэгин баһылыга.
Хаартыска: нэһилиэк дьаһалтатын тиксэриитэ