Аудиогид өҥөтүн үгүспүт Арассыыйа киин куораттарыгар, тас дойдуларга сылдьан туһаммыт буолуохтаахпыт. Наушник кэтэн баран кэрэ бэлиэ сирдэри көрөр, саҥаны, сонуну билэр бэрт бөҕө буоллаҕа. Маннык сүүрээн биһиги өрөспүүбүлүкэбитигэр эмиэ баар.
Бу күннэргэ МТС хампаанньа Саха АССР тэриллибитэ 100 сылыгар анаан “Өлүөнэ очуостара” национальнай пааркаҕа бастакы аудиогиды оҥорон таһаарда. Ол аата, очуостарга сынньана барааччылар, туристар Сахабыт сирин биир кэрэ көстүүтүн көрө эрэ буолбакка, устуоруйаны истиэхтэрин, очуостар туһунан элбэҕи билиэхтэрин сөп буолла. МТС хампаанньа “Место силы” экологическай бырайыагын чэрчитинэн оҥоһуллубут саҥа аудиогиды Өлүөнэ очуостарыгар тиийэн сүрэхтээтэ.
Аудиогид тутула
Аудиогид маршрута 100 килэмиэтиртэн тахсалаах сири хабар, 30-ттан тахса локацияны сэһэргиир. Наушник кэтэн баран национальнай пааркаҕа тиийэр суолтан саҕалаан Өлүөнэ очуостарыгар ыллыгынан үөһээ тахсыахха диэри аудиогидынан арыаллатан, хааман иһэн интэриэһинэй чахчылары, үһүйээннэри истиэххэ сөп. Ол курдук, бастакы чааска Өлүөнэ өрүс, Буотама өрүс төрдүн, бизонарий, кумах тукулаанын, түҥ былыргы киһи олорон ааспыт Дириҥ Үрэх стоянкатын, оттон иккис чааһыгар национальнай паарка территориятын туһунан кэпсэнэр. Очуостар үрдүлэригэр баар көрөр былаһааккаҕа тахсыахха диэри бу сиргэ ханнык көтөрдөр, кыыллар баалларын, ураты үүнээйилэр үүнэллэрин, бэл очуостар иччилэрин туһунан аудиогид интэриэһинэй, туһалаах кэпсээнин истэ-истэ икки килэмиэтирдээх дабайар суол биллибэккэ хаалар.
Аудиогид мааны куолаһынан араадьыйа ыытааччыта Ньургун Бэчигэн буолла. Кини “Тыгын Дархан” киинэҕэ сүрүн оруолу толорбут артыыс буолар. Онон аудиогиды оҥорооччулар Ньургун Бэчигэн куолаһынан мээнэҕэ талбатахтар эбит.
Хайдах туһанабыт?
Аудиогиды туһанар инниттэн AppStore эбэтэр Google Play платформалартан “МТС Live” диэн сыһыарыыны төлөпүөммүтүгэр босхо хачайдаан ылар эбиппит. Бу сыһыарыыга “Digital-контент” салааҕа баар «Место силы: Ленские столбы» диэни арыйабыт. Интэриниэт хаппат сиригэр сылдьар буоллахпытына аудио-устууну хачайдаан ылыахха сөп, оччоҕуна хааччаҕа суох истиэххэ сөп буолар. Манна даҕатан суруйдахха, аудиогиды ханнык баҕарар суотабай оператордаах киһи хачайдаан истэр кыахтаах. Хайаан даҕаны МТС симкалаах эрэ киһи туһанар диэн буолбатах.
Сыл бүтүөр диэри аудиогид сахалыы саҥарыаҕа, эбии хаартыскаларынан туолуоҕа. МТС национальнай паарка сүрүн сирдэринэн VR-киинэ устар былааннаах. Оччотугар Саха сирин биир бастыҥ айылҕалаах бэлиэ сирин ким баҕалаах ыраахтан даҕаны олорон сөҕө-майтайа көрөр кыахтаныаҕа.
САНААЛАР
Ольга Юркова, МТС хампаанньа социальнай бырайыактарын салайааччы:
— Экологическай бырайыактар цифровой технологиялар национальнай пааркаларга уонна харыстанар сирдэргэ туһалаах буолуохтарын сөбүн, кэрэ бэлиэ сирдэри көрө эрэ буолбакка, устуоруйатын, төрдүн-ууһун өйдөөн-төйдөөн сылдьар болҕомтолоох туристарга наадатын ыйабын. Билигин Арассыыйаҕа ис туризм сайдан турар, ол иһигэр Саха сиригэр эмиэ. Маны биһиги бииргэ үлэлиир урбаанньыттарбыт бигэргэтэллэр. Кэлэр сылларга бу хамсааһын өссө сайдыаҕа. Маныаха туристар сылдьар сирдэринэн хаачыстыбалаах, хас биирдии киһи туһанарыгар анаан судургу, дөбөҥ уонна тиийимтиэ матырыйаал наадатын өйдөөммүт, Өлүөнэ очуостарыгар аудиогиды толкуйдаан оҥордубут.
Прокопий Неустроев, МТС хампаанньа Саха сиринээҕи салаатын дириэктэрэ:
— Саха сиригэр туристар сылдьар буоллулар, кэнники кэмҥэ бу көрдөрүү 16 бырыһыан үрдээтэ. Маны биһиги МТС big data диэн анаалыстыыр сервиспит көрдөрөр. Бу аата эрэгийиэммитигэр туризм уонна урбаан эйгэлэригэр сөптөөх үлэ, бэлиитикэ ыытыллара көстөр дии саныыбын. “Өлүөнэ очуостара” пааркаҕа Саха сирин олохтоохторун таһынан, Иркутскай уобалас, Красноярскай, Приморскай, Хабаровскай кыраайдартан туристар эмиэ хото сылдьаллар. Саҥа аудиогид социальнай, экологическай, сырдатар аналлаах, онон бэрт көдьүүһү аҕалыа диэн эрэнэбин.
Тимур Ханды, Саха Өрөспүүбүлүкэтин урбааҥҥа, эргиэҥҥэ уонна туризмҥа миниистирэ:
— Саха сирэ туристары тардарга, маныаха сөптөөх инфраструктураны сайыннарарга улахан сыаллаах-соруктаах. Туризмы тэрийэр биисинэс, былаас уорганнара уонна кэммиэрчэскэй тэрилтэлэр бииргэ үлэлээн хаачыстыбалаах үлэни оҥорбуттара хайҕабыллаах дьыала буолла. Маннык хабааннаах үлэ күүскэ ыытыллан Саха сиригэр туризм өссө сайдыаҕа, өрөспүүбүлүкэбит аата сынньанарга, күүлэйдииргэ аналлаах бастыҥ сирдэр испииһэктэригэр киирэригэр тирэх буоларыгар эрэнэбин.
Александр Откидач, Иркутскай айанньыта, блогер:
— Мин Өлүөнэ очуостарыгар бастакыбын сырыттым. Айаҥҥа сырыттахха куруук турист баҕарбытын курдук табыллан испэт, бэл, сылдьыбыт сириҥ туһунан сиһилии кэпсиир гид даҕаны көстөн биэрээччитэ суох. Ардыгар гидтар туриска сөбө суох информацияны даҕаны кэпсиэхтэрин сөп. Оттон “Өлүөнэ очуостара” национальнай паарка туһунан аудиогид идэтийбит кыраайы үөрэтээччилэр информацияларынан оҥоһуллубут буолан сүүс бырыһыан туһалаах буолан тахсыбыт. Аны туох даҕаны хааччаҕа суох төлөпүөммэр босхо хачайдаан ылан истэр эбиппин.