Өлүөхүмэ улууһун II Нөөрүктээйи нэһилиэгин дьаһалтатын көҕүлээһининэн, иллэрээ сылтан “Соҕотох олорор дьону мууһунан хааччыйабыт” диэн ааттаах аахсыйа ыытыллар. Быйыл үтүө тэрээһини бу иннинээҕи аахсыйалартан арыый уратытык салҕаатылар.
Нэһилиэк баһылыга Михаил Терентьев иһитиннэрбитинэн, быйыл, уопсайа, 27 аадырыска 2,5-дыы кууб мууһу тиэрпиттэр.
— Соҕотох олорор дьону хааччыйабыт. Кинилэри сэргэ, сэрии, тыыл бэтэрээннэрэ, инбэлииттэр киирэллэр. Итиэннэ уһуйааҥҥа муус таһаарабыт.
Икки сыл устата ыччаты көҕүлүүр инниттэн түөртүү-биэстии киһилээх биригээдэлэринэн күрэхтэһии оҥорбуппут. Түмүгү ханнык биригээдэ элбэх мууһу хостообутунан таһаарарбыт. Быйыл күрэхтэһиини тэрийбэтибит.
Билигин харчы үйэтэ, барыта харчынан сыаналанар. Дьон эмиэ оннук, тугу эбит көрдөһөөрү гыннахха, харчынан сыаналыыр. Илиилээх-атахтаах, тиэхиньикэлээх дьон бары күүһүн түмтэҕинэ ханнык баҕарар үлэни кыайа-хото тутар кыахтаах. Тэрээһин сүрүн соругунан, сүбэни холбоон, күүһү түмэн, улахан үлэни бары турунан үмүрүтүү буолар. Холобура, бу аҥаардас муус ылыытын суоттаан көрүөҕүҥ, 27 аадырыска 2,5-дыы кууб мууһу тиэйдибит. Бу уопсай суумата 100 тыһыынча солкуобайтан арыый чорбойор. Ити дьоҥҥо улахан көмө, балачча сууманы экэниэмийэлииллэр. Оттон биһигиттэн улахан үп барбат. Биир күн субуотунньуктуубут, 150-ча лиитэрэ сэлээркэ уонна кыра бэнсиин ороскуоттанна. Онон дьоҥҥо көмө да оҥоробут, олохтоохтору биир сомоҕо буоларга даҕаны көҕүлүүбүт, — диэн баһалык санаатын үллэстэр.
Быйылгы тэрээһиҥҥэ баһылык салалталаах олохтоох дьаһалтаттан биэс, оскуолаттан үс, хочуолунайтан түөрт уонна бэйэтин баҕатынан биир олохтоох киһи кыттыбыттар. Муус хостоон атыылыыр Николай Иванов түөрт, Алексей Ыксаттыров биир аадырыска көмө быһыытынан бэйэлэрэ босхо тиэрдэн биэрбиттэр.
Итини таһынан, Кыайыы 75 сылынан сибээстээн, саас 1 сэрии, 2 тыыл бэтэрээнин уонна 15 сэрии сылын оҕолорун, барыта 18 киһини биирдии бырысыап маһынан хааччыйбыттар.
Аны олохтоох көҕүлээһини өйүүр бырайыак (ППМИ) иитинэн 2018 сыллаахха суолларын оҥотторбуттар. Тиэхиньикэҕэ кыһалҕа кыһарыйарын өйдөөн, былырыын бырайыакка кыттан кыайан, “Беларусь”, быйыл тыраахтардарыгар пресс-подборщик, сеногребка ылбыттар. Онон тыраахтардарынан сайын устата дьоҥҥо оттообуттар. Ырыынак сыанатынааҕар удамыр буолан, сүөһү ииттэр дьон хото туһаммыттар. Муус ылыытыгар эмиэ туһааннаах тыраахтардарын үлэлэппиттэр.
Ити курдук, 2-с нөөрүктээйилэр күүстэрин түмэн, биир сомоҕо буолан үгүс үлэни кыайа-хото туталлар, холобур буолаллар. Бэтэрээннэр, соҕотох олорор дьон махталлара муҥура суох.
Людмила ПОПОВА, “Саха сирэ” хаһыат, edersaas.ru