СӨ Национальнай библиотекатыгар ыытыллар «Кэрэ эйгэ кэрэһиттэрэ» диэн цикл иһинэн тэриллэр бастакы тэрээһин тыйаатыр уонна киинэ артыыската Кюнна Игнатоваҕа ананна.
Кюнна Игнатова аатын үксэ аҕа көлүөнэ өйдүүр. Кини айар үлэтэ 50-с cыллартан саҕаламмыта. Кюнна кылгас, ол эрээри чаҕылхай айар үлэтэ дьон сүрэҕэр-быарыгар сөҥөн хаалбыта.
Кюнна Николаевна быйыл балаҕан ыйын 26 күнүгэр 85 cыллаах үбүлүөйэ уонна бастакы «Ляна» диэн киинэҕэ уһуллубута 55 сыла. Онон бу сыл кини үбүлүөйдээх сыла.
Кюнна Николаевна 1935 cыллаахха Дьокуускайга төрөөбүтэ. Аҕата Николай Михайлович Алексеев Ньурбаттан төрүттээх. Этнограф, библиограф, историк этэ. Меценат Степан Прокопьевич Алексеев–Боһуут сиэнэ буолар. Ийэтэ Татьяна Игнатова — балерина, Татьяна аҕата — ыраахтааҕы саҕанааҕы муора офицера, нуучча аармыйатыгар бастакы подводник, сэдэх исписэлиис этэ.
Кюнна 19 сааһыгар Щукин аатынан театральнай училищеҕа үөрэнэ киирэр. Үөрэнэр кэмигэр уһуйааччылара талааннаах артыыска тахсан эрэрин таба көрөллөр. Үөрэнэ сылдьан бастакы киинэтигэр холонор, 1955 сыллаахха «Ляна» диэн аатырбыт режиссер Борис Барнет киинэтигэр улахан куонкуруһу ааһан, Ляна оруолугар талыллар. Бу киинэҕэ кини бэйэтэ ыллыыр, үҥкүүлүүр. Талааннаах кыыһы режиссердар бииртэн-биир киинэҕэ ыҥыраллар. Ол курдук 1956 cыллаахха эмиэ биир аатырбыт режиссер Леонид Гайдай «Долгий путь» диэн Владимир Короленко “Ат-дабаан” уонна “Чудная” кэпсээннэригэр олоҕурбут киинэтигэр оонньуур. Кюнна Игнатова Гайдайы кытта киинэҕэ уһуллубутун уонна кинилэр сыһыаннарын туһунан Федор Раззаков “Любимые женщины Леонида Гайдая” диэн 2013 сыллааха Москваҕа тахсыбыт кинигэтигэр ааҕыахха сөп.
Үөрэҕин бүтэрэн баран, Москватааҕы драма уонна комедия тыйаатырыгар үлэлии киирэр. Онтон 1961 сыллаахха МХАТ-гар көһөр. Кюнна Игнатова артыыска быһыытынан Павел Тихомиров «Дом актера. Последние аплодисменты» диэн кинигэтигэр билсиэххитин сөп. Бу кинигэҕэ Кюнна Игнатова туһунан эмиэ биир салааны анаабыт.
1970 сылларга төрөөбүт дойдутугар Саха сиригэр гастроллуу иккитэ кэлэ сылдьыбыт. Дьокуускай куоракка буолбакка, аҕатын дойдутугар Ньурбаҕа тиийэ сылдьан аймахтарын кытта көрсөр. “Оҕо эрдэхпиттэн Саха сирэ миигин ыҥырар-угуйар этэ”, — диир эбит.
1971 сыллаахха «Молодежь Якутии» алтынньы 16 күнүгэр тахсыбыт «Теплые встречи» диэн ыстатыйатыгар Кюнна бу курдук этэр: «Я давно мечтала приехать на свою родину. И вот мое желание осуществилось. Я в Якутии. Искренне тронута теплой встречей, доброжелательностью моих земляков». Онтон «Кыым» алтынньы 17 күнүнээҕи хаһыакка бу маннык эппит: «Самолет трабынан түһэн иһэн, урут хаһан да долгуйбатахпын долгуйдум. Дьикти да буолар эбит. Тыйаатыр сыанатыгар аан бастаан да тахсарбар эбэтэр кинообъектив иннигэр итинник долгуйууну билбэтэҕим». Кини долгуйуутун киһи өйдүүр. Кюннаны төрөөбүт дойдутугар төннүү уонна төрөппүт аҕатын кытта көрсүһүү күүтэрэ.
Кюнна Игнатованы Сэбиэскэй киинэ уонна МХАТ биир саамай кэрэ артыыската дииллэр.
Кюнна Петр Соколов диэн соҕотох уоллаах. Петр икки уоллаах, биир кыыстаах. Кыыһа Елизавета дьүһүнүнэн үүт-үкчү эбэтин курдук. Кюнна Игнатоваҕа аналлаах тэрээһиммитигэр быһа эфиргэ уолун, драматург, режиссер уонна актер Петр Соколовы кытта кэпсэттибит.
“Өйбүтүгэр-санаабытыгар хаалар биир кэрэ түгэн буолан ааста. Ийэбин кытта уустук сыһыаннаах этибит. Кэнники сылларга бэйэ-бэйэбитин өйдөһөр буолбуппут”,- диэн Петр кэпсээтэ. Эһэтин Николай Алексеевиһы кытта көрсүбүтүн ахтан ааста. Саха сириттэн сылдьар эһэтин олох атыннык уруһуйдаан көрөрүн, онтуката олох атын киһини көрөн олус соһуйбутун кэпсээтэ. Эһэтэ бэлэхтээбит чаһытын ууга түһэрэн кэбиспититтэн хомойорун биллэрдэ. Саха сиригэр, түгэн көһүннэр, бара сылдьыам этэ диэтэ.
Кэпсэтиигэ Кюнна Игнатова аҕатын уола физико-математическай наука кандидата Валерий Николаевич Алексеев уонна балта Галина Николаевна Алексеева кытыннылар. Аҕаларын туһунан кэпсээтилэр.
Петр Соколов балта «Леди Саксофон» Ольга Алексеева саксофоҥҥа оонньоон иһитиннэрдэ. Петр Вячеславович олус долгуйан туран иһиттэ уонна аймахтара кэлбиттэриттэн, кинилэри кытта кэпсэтэн долгуйда.
Кюнна Николаевна аҕатын туһунан СӨ култууратын үтүөлээх үлэһитэ Анастасия Николаевна Алексеева сиһилии кэпсээтэ.
2018 сыллаахха Петр Соколву кытта бастакы көрсүһүүлэрин туһунан аймахтара Алла Николаевна Васильева сиһилии кэпсээтэ. Алла Николаевна кыыһа Москваҕа олорор буолан, ситимнэрин быспакка билсэ тураллар. Биир балтылара Сивцева Кира Николаевна, Крымҥа күүлэйдии бара сылдьан, Петр Вячеславович онно баарын билэн эмиэ көрсүбүттэр. Онон Петр олох аймаҕа суох хааллым дии сылдьан эһэтин өттүнэн элбэх аймахтааҕын билэн олус долгуйар.
Петр Соколов ийэтин туһунан кэпсэтиини «Караван историй» диэн сурунаалга 2015 сыллаах таһаарыытыгар ааҕыҥ.
Сардаана Алексеева.