Кыдьыһын бааһынатыгар

Ааптар: 
Бөлөххө киир:

Мэҥэ Хаҥалас улууһун хаһаайыстыбалара быйыл саас 1 275 гектар бааһынаҕа бурдугу (эбиэһи, сэлиэhинэйи, нэчимиэни) итиэннэ 2 711 гектар бааһынаҕа сүөһү-сылгы аһылыгар барар култуураны, ол иһигэр элбэх сыллаах оту ыспыттара.

edersaas.ru

От үлэтин үмүрүтэн баран, хаһаайыстыбалар бурдугу быһыыга туруннулар. Аркадий Попов бааһынай хаһаайыстыбата Долоон учаастагар ыспыт нэчимиэнин атырдьах ыйын 17 күнүттэн быспыта. Оттон Мэлдьэхси нэһилиэгэр 85,5 гектарга ыспыт эбиэһэ курааннаабытын, күөхтүү охсон, сенажтаата. Афанасий Борисов салайар бааһынай хаһаайыстыбатын үлэһиттэрэ Кыдьыһын бааһынатыгар бурдук быһыытын саҕалаатылар. Курааннаабатаҕа буоллар, эбиэс син бэркэ үүнүө эбит.

— Күөхтэниитэ өссө да аҕыйаҕа көстөр, — диэн тыа хаһаайыстыбатын улуустааҕы управлениетын иһинэн үлэлиир Саха Өрөспүүбүлүкэтин Сири оҥорууга сулууспатын агронома Василий Бурнашев сыаналаата. Кини бурдугу анал иһиккэ кутан баран, туораах сиигин бэрэбиэркэлиир электроннай приборынан мээрэйдээбитэ нуорма иһинэн – 10,3 % буолла.

Афанасий Борисов этэринэн, Кыдьыһын бааһыната 100 гектар иэннээх уонна үс балаһалаах эбит. Бу бааһына бурдугун быһан бүтэрдэхтэринэ, мэхэньисээтэрдэр 71 гектардаах Ааллаах бааһынатыгар барар былааннааахтар. Халлаан туран биэрдэҕинэ, биир балаһаны күнүнэн да бүтэрэ сатыахха сөп диир комбайнер Егор Захаров.

Мэхэньисээтэрдэр билигин “Вектор” хамбаайынан быһаллар, иккис, “Енисей” хамбаайыннарын, саппааска туруораллар, ону таһынан биир массыынаны оҥосто сылдьаллар. Модун “Вектор” хамбаайын кэбиинэтигэр Егор Захаровы кытары Егор Борисов олорон, настаабынньыгын ыйыытынан-кэрдиитинэн бурдугу быстарар. 12 туонна 80 киилэ ыйааһыннаах хамбаайын алта цилиндрдээх, 610 ат күүһэ күөстээх мотуор хамсатыытынан иннин диэки дьулурҕатык тигинии барар. Хамбаайын барабаана алта миэтэрэттэн саҕалаан тоҕус миэтэрэ кэтиккэ диэри бурдугу быһар кыахтаах, мүнүүтэҕэ 946 эргиири оҥорор. 500 гектар иэннээх бааһынаны биир “тыынынан” бүтэрэр кыахтаах, күҥҥэ 20-30 гектар бурдугу быһар, ол эбэтэр биир чаас иһигэр 11 туоннаттан итэҕэһэ суох бурдугу хомуйар кыахтаах! Иккис комбайнерынан Владислав Сунхалыров буолар. Араарыллыбыт туораах бурдугу сүүрбэ туонна уйуктаах “КамАЗ” массыынанан Иван Анисимов таһар. Хаһаайыстыба бурдугу 314 гектардаах бааһынаҕа ыспыта. Ол гынан баран, кураантан тэптэрэн, аанньа үүммэккэ, 140 гектардаах бааһына үүнүүтэ сүөһү аһылыгар көһөрүллэн, күөхтүү хомуллар буолбут, инньэ гынан, 171 гектар бурдуга быһыллар эбит. Хорообут бааһынатыгар 150 гектардаах ыһыы үс гыммыт биирин сенажтыыр былааннаахтара да, үүнүү мөлтөх. Хата, аҥаарынан курдук хойуу буолуох курдук эбит.

Ардаан баран, сатаатар, икки нэдиэлэ кэриҥэ халлаан сылаас турара буоллар, син үүнэ сатыа этэ, — дэһэллэр мэхэньисээтэрдэр.

Үүнүүлэринэн ыллахха, саамай үчүгэй үүнүүлээҕинэн бу Кыдьыһын бааһыната буолбут. Ааллаах үүнүүтүн орто диэххэ сөп, күөх бурдук быыһынан үүнэн тахсыыта элбээбит. Мөлтөх үүнүүлэҕин Хорообут бааһыната буолар.

Тыа хаһаайыстыбатын улуустааҕы управлениетын начаалынньыга Иннокентий Семенов халлаан тугу уунарын эрэр кэтэспэккэ, Хорообут бааһынатыгар нүөлсүтэр систиэмэни оҥорор туһунан толкуйдуурга сүбэлиир. Сиртэн үүнээйини ылыы бырагырааматынан көрүллэр 90 % субсидиялаах көмөнү мүччү тутумаҥ диир.

Майаттан Аркадий Иннокентьев, «Саха сирэ» edersaas.ru

+1
0
+1
0
+1
0
+1
0
+1
0
+1
0
+1
0