Билигин киинэ тыйаатырдарыгар дьон-сэргэ элбэх сахалыы киинэни көрөр буолла. Бу Арассыыйаҕа киинэ быракаатыгар киллэриллибит сааҥсыйаны кытта эмиэ сибээстээҕин бары билэ-көрө сылдьабыт.
Киинэ исписэлиистэрэ: «Тыйаатырдарбытыгар Голливуд киинэлэрэ көстүбэттэринэн көрөөччүлэрбитин сүтэриэхпит да буоллар, биһиги саха киинэлээхпит. Сорох эрэгийиэннэр бэйэлэрэ көрдөрөр киинэлэрэ да суох» диэн эппиттэрэ оруннаах.
Бу күннэргэ саха киинэтин индустрията өссө биир жанрынан байда. Ол курдук, Арассыыйа режиссера Филипп Абрютин хайыы үйэ чеченнии, татардыы тылбаастаппыт «Команда мечты» киинэтин сахалыы саҥардар исписэлиистэр баар буолан соһуттулар. Онон, сотору Саха сирин киинэ тыйаатырдарыгар Арассыыйа биллэр артыыстара Юрий Стоянов, Ян Цапник, Владимир Сычев, Анна Чурина уонна да атыттар оруолларын сахалыы тылбаастаан, Саха тыйаатырын артыыстара сахалыы саҥартылар.
Нууччалыы киинэни сахалыы саҥардыыга сананыы эмиэ бэйэтэ туһунан устуоруйалаах. «Команда мечты» киинэ режиссера Филипп Арютин үс сыллааҕыта саха киинэтин звукорежиссера Анатолий Яковлевка киинэтин сахалыы дубляжтыырга этии киллэрэн эрийэн соһуппут. Анатолий тута сөбүлэспитигэр киинэ тиэкиһин ыыппыттарын кэннэ Анатолий кэргэнигэр Екатерина Яковлеваҕа тылбаастатан үлэлээн барбыт.
Онон, саха талааннаах звукорежиссера сонун хайысхаҕа хамаанда тэринэн үлэлээтэ. Олус үчүгэй, үтүө санааны саҕар, дьиэ кэргэнинэн көрүллэр киинэни Дьулустаан Софронов, Ирина Никифорова, Геннадий Турантаев, Айсен Лугинов, Мария Михалева, Илья Портнягин, Яна Павлова, Анна Флегонтова, Иннокентий Дакаяров, Гаврил Менкяров сахалыы саҥартылар.
Анатолий Яковлев:
«Биллэрин курдук, саха тыла, этиитэ нуучча тылыттан арыый уһуннук этиллэр. Ол иһин, сахалыы тыллары артыыстар айахтарыгар сөп түбэһиннэрэ сатаан үгүс үлэни көрсүбүппүт. Дьиҥэр, биһиги сөпкө быһаарынныбыт. Тоҕо диэтэххэ, оҕолорбут сахалыы тылы-өһү бэйэлэрин иҥэринэр дьоҕурдара уонна саҥараллара сайдыа этэ. Ол иһин, сахабыт норуотугар туһалаах хамсааһыны саҕалаатыбыт дии саныыбын. Биллэн турар, нуучча артыыстара сахалыы саҥараллара, баҕар, олуонатык иһиллиэ. Ол гынан баран, киинэ сюжетыгар киирэн истэх аайы интэриэһинэй буолуо», — диэн звукорежиссер дубляж оҥорорго дьоруойдар ис туруктарын, саҥарар саҥаларын, артикуляцияны табар уустугун бэлиэтиир.
Ол да буоллар, кини бу үлэтигэр урут атын да киинэлэри, мультиктары сахалыы тылбаастыырга холоно сылдьыбыта көмөлөстө. Анатолий 2009 сылтан киинэ эйгэтигэр үлэлиир, уопсайа 34 саха киинэтигэр үлэлэстэ. Ол иһигэр, «Хопто хаһыыта», «Агент Мамбо», «Враг по крови уо.д.а. ааттыахха сөп.
Сахалыы саҥарбыт «Команда мечты» киинэ ситиһиилэннэҕинэ, нууччалыы эрэ буолбакка, омуктуу киинэлэри, мультиктары сахалыы тылынан таһааран, бэйэбитигэр көрдөрөн, саха тыла сайдар кэскилигэр көмөлөөх буолуон баҕарар.
«Команда мечты» киинэ муус устар 28 күнүттэн «Лена» уонна «Синема» тыйаатырдарга көстүөҕэ.
ЫСПЫРААПКА:
«Команда мечты» киинэ дойду быракаатыгар 2019 сыллаахха тахсыбыта уонна араас бэстибээлгэ дьоһун наҕараадалары ылбыта. Филипп Абрютин бу иннинэ саха талааннаах уола Анатолий Яковлевтыын «Дьулуур» диэн сахалыы киинэни нууччалыыга тылбаастааһыҥҥа бииргэ үлэлээбит үөрүйэхтээхтэр.
Филипп Абрютин: «Маннык киинэни тылбаастааһын үлэтэ Арассыыйаҕа аан бастаан оҥоһулунна. Ону аан бастаан биһиги боруобалыырбытынан киэн туттабыт. Онон, «Команда мечты» киинэбит сахалыы, татаардыы, чеченнии саҥаран, туох дьылҕаланарын көрүөхпүт», -– диэн иһитиннэрбит.
Надежда ЕГОРОВА, «Саха сирэ», edersaas.ru