Кирилл Бычков: «Саха сиригэр нэһилиэнньэни үлэнэн хааччыйыыга баһырхай үлэ барар»
By Людмила Попова
СӨ бырабыыталыстыбатын бэрэссэдээтэлин бастакы солбуйааччытын эбээһинэһин толорооччу Кирилл Бычков Уһук Илин уокурук субъектарыгар үлэтэ суох киһи ахсаанын аҕыйатыыга туһаайыллыбыт кэккэ миэрэлэри ырытыы мунньаҕар кытынна. Тэрээһин РФ бырабыыталыстыбатын бэрэссэдээтэлин солбуйааччы Юрий Трутнев туһааннаах сорудаҕын толорууга ананна.
РФ Уһук Илин уокуругу уонна Арктиканы сайыннарыыга миниистирин солбуйааччы Василий Нагибин тыл этэригэр, кэлиҥҥи кэмҥэ үлэтэ суох дьон ахсаана, ол иһигэр Уһук Илиҥҥэ эмискэ элбээбитин бэлиэтээтэ. Ону кытта Уһук Илин уокурукка ураты түгэн буолбутун эттэ – үлэ ырыынагар, үлэтэ суох быһыытынан бэлиэтэниини (регистрацияламмыт) ааспыт дьоннооҕор вакансия биллэ эбиллибит. Василий Нагибин үөскээбит балаһыанньаттан тахсар инниттэн Уһук Илин уокурукка сөптөөх мэхэниисими оҥорор туһугар сиһилии анаалыстыыр уонна эрэгийиэннэр икки ардыларыгар уопут атастаһар ирдэнэрин ыйда.
Кирилл Бычков 2020 сыл кулун тутар 1 күнүттэн дьон үлэтэ суох халыыта үрдээһинин төрүөтүнэн дакылаат оҥордо. Саҥа үлэтэ суох хаалбыт дьон хаачыстыбатыгар уонна ахсааныгар, туох төрүөтүнэн уурайбыттарын, үлэҕэ киирэр кыахтарын эбэтэр урукку үлэлэригэр төннөллөрүн туһунан сиһилии анаалыһы көрдөрдө.
Бу сыл муус устар 1 күнүнээҕи туругунан, Саха Өрөспүүбүлүкэтигэр 9912 үлэтэ суох киһи бэлиэтэниини ааспыт, бу сыл саҥатыгар тэҥнээтэххэ 1649 киһинэн элбэх. Бэс ыйын 9 күнүнээҕи туругунан үлэтэ суоҕунан учуокка 22201 киһи турар. Тохсунньу 1 күнүн кытта тэҥнээн көрдөххө, 13938 киһинэн эбиллибит.
Үлэтэ суох эмискэ үрдээһинэ, бастатан туран, тэрилтэлэр үлэһити кытта үлэҕэ сыһыаннаһыыны толорбокко эрэ ылан баран экэниэмикэ “сиэрэй” секторын үлэһиттэрин босхолооһуннарын уонна хамнаһы кэмбиэринэн ылааччылары кытта сибээстээҕин Кирилл Бычков бэлиэтиир. Ону тэҥэ, үлэтэ суох быһыытынан бэлиэтэнии (регистрация) уонна босуобуйа биэрии судургутуйбута дьайбыт. Эрдэ үлэлээбэккэ сылдьыбыт уонна үлэ көрдөнөр дьон судургутук учуокка турар кыахтаннылар.
Саха сиригэр, уопсайа, тохсунньу 1 күнүттэн бэс ыйын 9 күнүгэр диэри 4601 киһи үлэ булбут. Бүгүҥҥү күҥҥэ үлэлээх буолуу кииннэригэр 9218 вакансия баар, ити үлэтэ суох быһыытынан бэлиэтэммит дьон хасааныттан 2,4 төгүл аҕыйах. Тэрилтэлэр үлэһиккэ наадыйыылара кыччаан, өрөспүүбүлүкэҕэ үлэ ырыынагар тыҥааһын коэффициена (напряженность коэффициена) 2,3 үрдээбит. Былырыын бу коэффициент 0,8 тэҥнэһэрэ этэ.
Кирилл Бычков “Содействие занятости населения на РС(Я) на 2020-2024 годы” СӨ судаарыстыбаннай бырагыраматын иһитиннэрдэ. “Эрэгийиэҥҥэ үлэлээх буолууга көхтөөх бэлиитикэ барар. Быйыл бары тэрээһиннэринэн 11,4 тыһыынча киһини хабар, 15 тыһыынча үлэтэ суоҕу уонна дьарыга суох дьону үлэнэн хааччыйар былааннаахпыт”, — диэн эттэ.
Быйылгы сыл түмүктэниэр диэри эрэгийиэҥҥэ үлэтэ суох ахсаанын аччатыыга кэккэ тэрээһиннэри ыытар былааннаахтар. Тыа сиригэр 553 олохтоох дьону сыһыаран уопсастыбаннай үлэлэр барыахтара.
Атын уопсастыбаннай үлэнэн 377 киһини хабар былааннанар. Олохтоох көҕүлээһиҥҥэ тирэҕирбит куорат тупсаҕай эйгэтэ (комфортная городская среда), тыа сирин кэлимсэтик сайыннарыы, уопсастыбаннай инфраструктураны сайыннарыы бырагыраамалара олоххо киириилэригэр олохтоох дьону хабар инниттэн тэрээһиннэр ыытыллыахтара.
2020 сылга сокуоннай саастарын ситэ илик оҕолор ортолоругар сайынын үлэнэн дьарыгы тэрийии иитинэн 4871 оҕону үлэнэн хааччыйар былааннанар, 378 үлэтэ уонна дьарыга суох гражданнар бэйэ дьыалатын арыналларыгар көмө оҥоһуллуоҕа.
Үлэтэ суох дьону үлэнэн хааччыйарга, ирдэниллэр идэлэргэ үөрэттэрии көдьүүстээх миэрэнэн сыаналанар. Быйыл 2400 үлэтэ уонна дьарыга суох дьону үөрэтэр, ол иһигэр бырамыысыланнас тэрилтэлэригэр үлэҕэ киллэрэргэ 629 киһини үөрэтэр былааннанар. Ону тэҥэ, 30 эдэр исписэлииһи стажировкаҕа ыытыахтара.
Бу сылга “Местные кадры в промышленность” СӨ бырайыагын иитинэн 9 тыһыынча олохтоох каадыры үлэнэн хааччыйар, ону тэҥэ 650-тэн итэҕэһэ суох инбэлиити быстах кэмнээх уонна бастайааннай үлэ миэстэтинэн, ол иһигэр оробуочай миэстэ квотатын чэрчитинэн олохтуур былааннаахтар.
СӨ Ил Дарханын уонна Бырабыыталыстыбатын пресс-сулууспата.
Хаартыска: Мария ВАСИЛЬЕВА (СИА).