(Дьиҥнээх олохтон)
Тастыҥ эдьиийим Тамара уола Валерий Федоров кэргэнин Любаны уонна уолаттарын Киэсиги, Айхалы кытта 2018 сыллаахха, ол эбэтэр, Тойон Таҥара киһи аймахха: «Айылҕа ыраахтааҕытабын дэнэр буоллаххына, «хоруона» бу баар!» — диэҕэ өссө биир сыл баарына, Турцияҕа көһөн барбыттара. Биир сыл сылаас дойдуга этэҥҥэ кыстаабыттара. Эһиилигэр, пандемия аҕай иннигэр, Сүөдэрэптэр аны Эмиэрикэҕэ көспүттэрэ. Флорида штатыгар Сент-Питерсберг диэн, Дьокуускайтан арыый кыра куоракка олохсуйбуттара. Онон: «Питер олохтоохторобут, петербуржецтарбыт «, — дэспиттэрэ. Кыра уурунуу харчыларынан, уон икки тыһыынча дуолларга, куорат кытыытыгар кыра, икки этээстээх, аҕыс суотай уһаайбалаах, чааһынай дьиэ атыыласпыттара.
Сахаҕа ортону үрдүнэн уҥуохтаах (178 см), санныгар олоро сылдьар, кылбалдьыйар, долгуннаах хара баттахтаах, сэҥийэтигэр хара, убаҕас бытыктаах, саһархай, кыратык ыйаастыгас харахтаах, субурхай, тоҥсойбут муруннаах Валерий биллиилээх артыыс Киану Ривзкэ майгынныыр. Кини программист, тылы билэр буолан, биир дьиэни-уоту атыылыыр тэрилтэ офиһыгар кэбэҕэстик үлэ булбута.
Люба орто уҥуохтаах (165 см), сырдык кугаһынан кырааскаламмыт, көхсүн лаппаакытыгар тиийэр баттаҕын хвостиктыы туттара сылдьар, айылҕаттан хойуу, хара хаастаах, икки хос үүнэн, ардыгар хараҕын аалар кыламаннаах, киэҥ, хараҥа харахтаах, кыра муннулаах, обуйук уостаах бэрт мааны далбар хотун. Кини оҕолорун кытта дьиэтигэр олорор былааннаах этэ эрээри, бэрт түргэнник, биллэриинэн дьарык (подработка) булан, аттынааҕы кыбаарталга саастаах ыалга, күҥҥэ иккилии чаас устата (биирдии чааһа биэстии дуолларга) хаһаайыстыбаҕа көмөлөһөр буолбута. Ол ыал улахан уоллара биллэр рэпер буолан, дьонугар харчынан көмөлөһө турар эбит этэ.
Авраам Смит, ол ыал аҕата, алта уона илик, лэҥкэйбит төбөтүн наар тараҕайдыы кылбаччы бириэйдэнэр, бөлтөөрүччү көрбүт харахтаах, кэтит таныылаах бөдөҥ муруннаах, эттээх уостаах квакер киһи, рэпер уолун туһунан мэлдьи киэн тутта кэпсиирэ. Ардыгар уолун ырыатын (хоһоонун диэххэ дуу?) холбоон иһитиннэрэрэ. Люба ол муусуканы сөбүлүү истэрэ, тойон эрбэҕин чочоҥноторо, арыт ытыһын таһынара. Авраам онтон олус үөрэрэ уонна астынара. Авраамнаах өссө кыыстаахтара. Кыыстара ыаллыы куоракка туһунан олороро, биирдэ эмэ уик-эҥҥэ кэргэнинээн кэлэн хонон бараллара.
Люба үлэлиир кэмигэр оҕолор дьиэҕэ бэйэлэрэ эрэ олороллоро. Убай киһи, биэһин ааспыт Киэсик, быраатын үстээх Айхалы бэрийэрэ, горсуоктатара, үүт иһэрдэрэ.
Киэсик, үкчү ийэтигэр дылы төгүрүк сирэйдээх, кэтит кэҥириилээх кыра муруннаах, оттомноохтук көрбүт, хара, кылгас баттахтаах уолчаан, алтатын туолбута.
Кини Рузвельт аатынан муниципальнай оскуола бэлэмнэнии кылааһыгар киирэн, биир чиэппэр иһигэр аангылыйа тылын эмиэрикэлии көрүҥүн додо курдук баһылаан, бэл, флоридалыы аксыаннаахтык саҥарар буолбута.
Онтон кыра куораттарыгар кэбиит кэлэн, дистанционнай үөрэххэ көһөрбүттэрэ.
Эдэр ыал, пандемия кэмигэр, төрөөбүт дойдуларыгар кэлэ сылдьар кыахтара суоҕуттан мунчаараллара, дойдуларын ахтан, бэйэ-бэйэлэриттэн кистээн ытаан даҕаны ылаллара.
Киэсик оскуолаҕа барыаҕыттан Люба кыра уолун Айхалы үлэтигэр илдьэ сылдьар буолбута. Смиттэр молтоллубут, оттомноох кырачаан киһини бэркэ оҕоргуу, таптыы көрсөллөрө. Авраам гарааһыттан оҕолорун кыра эрдэҕинээҕи оонньуурдарын: самакааты, аҥаара кыһыл, аҥаара күөх эрэһиинэ мээчиги, бейсбол биитэтин таһааран, Айхалы оонньоторо. Элизабет, биэс уончатын ааһан эрэр, эдэрчи көрүҥнээх Авраам кэргэнэ, маҥан хоппуруон сиэккэлээх, мас уктаах лыаҕы тутар сачуогу туттарара, мичээрдиирэ, халыҥ уостарын кэнниттэн кылбаа маҥан тиистэрэ кылбайан, ымайа-ымайа: «Үрүмэччилээ, Ай Хал», — диирэ. Итинник, уол аатын арааран этэрэ. Уол лыаҕы тутаары сырсарын, сачуогунан түбэһиэх сабыахайдыырын көрө-көрө күлэрэ, оҕолоро кыраларыгар маннык лыаҕы сырсалларын санаан кэлэн манньыйара.
Эһиилигэр Киэсик бастакы кылааска киирбитэ. Ыарыы намыраан, кылааска үөрэнэри көҥүллээбиттэрэ.
Эдэр төрөппүттэр оскуола аһыллыытыгар уолларын учууталыҥсатын кытта билсибиттэрэ…
…Энн-Кэтрин Фишер, сүүрбэ сэттэлээх учууталыҥса… икки төбөлөөҕө…
Дьиҥэ, сиамскай игирэ буолуохтаахтарын, айылҕа ураты дьайыытынан, икки илиилээх, икки атахтаах эрээри, санныгар икки үкчү сирэйдэрдээх төбөлөрдөөх кыыһы, муниципалитет бүрэкирээт чунуобунньуга, биир киһи докумуонунан толорон, биир киһи быһыытынан ааҕыллар эбит. Онон оскуолаҕа биир хамнаска учууталлыыр эбит. Уҥа өттүнээҕи төбө — Энн, хаҥас өттүнээҕи бас — Кэтрин. Энн уҥа илиини, уҥа атаҕы бас билэр эбит, Кэтрин — хаҥас өттүн. Үлэтигэр бэлисипиэтинэн кэлэр эбит…
Валерийдаах Люба уолларын саҥа учууталларыттан бастаан утаа сүрдээхтик саллыбыттара, эттэрэ тардыбыта. Ол эрээри, кэпсэтэн, билсэн баран, бу сайаҕас, элэккэй, үөрүнньэҥ кыргыттар (кыыс диэххэ дуу?) амарахтарын, оҕолорго сыһыаннара истиҥин көрөн, Киэсиги атын кылааска көһөрүөхтэрин баҕарбатахтара.
Уруокка Энн интерактивнай дуоскаҕа саҥа тиэмэни быһааран чуопчаарар кэмигэр Кэтрин кылааһы болҕомтолоохтук көрө турара, ким аралдьыйбытын, сылайбытын тута иһигэр бэлиэтиирэ. Онтон Энн тохтуур кэмигэр Кэтрин көрүдьүөстээх, оонньуу хабааннаах сорудахтары биэрэрэ, эрчиллии толортороро.
Уруоктар салгымтыата суох, кэрэхсэбиллээхтик ааһаллара. Кылаас оҕото бары эдэр учууталларын сөбүлээбиттэрэ.
Сүөдэрэптэр дьиэлэригэр бары сахалыы кэпсэтэллэр, онон оҕолор төрөөбүт тылларын умна иликтэр. Нэдиэлэҕэ биирдэ эмэ дьоннорун кытта фейсбугунан көрөн олорон кэпсэтэ түһэллэр.
Биирдэ, оннук видеосибээс кэмигэр Люба Сент-Питерсбергтэн, кинилэр олорор кыбаарталларыттан, сорох ыаллар дьиэлэрин босхону үрдүнэн атыылыы-атыылыы, улахан куораттарга көһөн эрэллэрин, кириисис ыар тыына лаппа биллэр буолбутун, сыана үрдүү турарын кэпсээбитэ.
Онтон Киэсик икки төбөлөөх учууталын туһунан кэпсээбитигэр эбэтэ Анна Степановна олус соһуйбута, сөхпүтэ. Эһэтэ Айаал Михайлович арыый холкутук ылыммыта.
Кыыстарын кириисис туһунан сонунун сиэннэрин учууталын (учууталларын?) уратыта сабырыйан, хаххалаан кэбиспитэ.
Ол кэнниттэн Киэсик учууталын кытта түспүт хаартыскатын ыыппыта.
Ааныска чээйдии охсуллан ааһар дьүөгэлэригэр ол хаартысканы көрдөрөрө, сиэнин учууталын туһунан кэпсиирэ. Ким кириэстэнэн сапсынара, ким сөҕөн, чыпчырынан кэбиһэрэ, бары олус сөҕөллөрө.
Киэсик оскуолатыгар бараары, коньуукула хаһан бүтэрин кэтэһэр. Киһиҥ өссө скаут (скаут — Эмиэрикэ пионера) буолар баҕалаах. Буолумуна, Эмиэрикэ бары бэрэсидьиэннэрэ, Линкольнтан ураты, бары скаут этилэр.
Оттон Энн-Кэтрин кинини икки киһи курдук билинэллэрин туруорсан эрэр эбит.
Максим Ксенофонтов.
Р. S. Айымньы дьоруойдарын ааттара, биллэр биричиинэнэн, уларытылыннылар.
Хаартыска 5klassnik.ru