Москваҕа Бүтүн Россиятааҕы тыа хаһаайыстыбатын кэпэрээссийэтин VI сийиэһэ буолан ааста. Онно Саха сириттэн дэлэгээт быһыытынан кыттыбыт, өрөспүүбүлүкэ таһымнаах “СахаАгроПродукт” потребительскай кэпэрэтиип бырабылыанньатын бэрэссэдээтэлэ Константин Тимофеев санаатын маннык үллэһиннэ:
-Сийиэс дойду бэрэсидьиэнин Владимир Путин ыам ыйынааҕы ыйааҕын сүнньүнэн тыа хаһаайыстыбатын кэпэрээссийэтин 2024 сылга диэри сайыннарыыга туһуланан ыытылынна. Ханнык баҕарар дьаһал сокуонунан бигэргэннэҕинэ, олоххо киирэр тосхоло оҥоһуллар. Ол иһин, 1995 сыллаахха ылыллыбыт “Тыа хаһаайыстыбатын кэпэрээссийэтин туһунан” 193-с №-дээх федеральнай сокуоҥҥа эбиилэри, уларытыылары киллэрии эрэйиллэр.
Киин регионнарга сирдэрин-уоттарын бөдөҥ агрохолдиннар баһылаан олороллор. Кинилэр ороскуоту кыччатар туһуттан элбэх үлэни аҕыйах хамнаныынан толорор “энергонасыщеннай” дэнэр тиэхиньикэни туһаналлар. Оччоҕуна, биллэн турар, үлэһит илии сарбыллар, дэриэбинэлэр эстэллэр. Ону өйдөөн, В.Путин кэпэрээссийэни сайыннарарга ыйыы биэрбитэ. Бу хайысхаҕа хамсааһын саҕаланан, 2017 сыллаахха пилотнай бырайыагынан үлэ 10 региоҥҥа киирбитэ. Ол иһигэр биһиги өрөспүүбүлүкэбит баар. Кэпэрэтииптэр Липецкэй, Тюмень уобаластарыгар уонна Саха сиригэр арыый да сэргэхтик үлэлииллэрэ дакылаакка эмиэ ахтылынна.
Дойду үрдүнэн ыллахха, кэпэрээссийэ туһунан өйдөбүл баар гынан баран, утумнаах өйөбүл оҥоһуллубат. Холобур, бааһынай (фермер) хаһаайыстыбалар 2 эрэ бырыһыаннара кэпэрээссийэҕэ хабыллар. Саҕалааччы фермердэргэ уонна дьиэ кэргэн ферматын сайыннарыыга грант үбүнэн өйөбүл 2012 сылтан оҥоһуллар. Оттон кэпэрээссийэни сайыннарыыга 2015-2017 сылларга 3,7 млрд солкуобай бэриллибитэ, дьиҥэр, дойду холугар дуона суох. Арай, быйыл добуоччу эбэн, тыа хаһаайыстыбатын потребкэпэрэтииптэрин материальнай-техническэй базаларын хаҥатыыга 2,4 млрд солк. кээмэйдээх көмө оҥоһулла турар.
-Константин Егорович, сийиэскэ кэпэрээссийэни сайыннарыыга чопчу быһаарыы ылылынна дуо?
-“Дьоҕус уонна орто урбаан итиэннэ биирдэм урбаан саҕалааһынын өйөөһүн” национальнай бырайыак чэрчитинэн “Фермердэри өйөөһүн тиһигин тэрийии уонна тыа хаһаайыстыбатын кэпэрээссийэтин сайыннарыы” бырайыак торума оҥоһулунна. Бырайыагы олоххо киллэрэргэ кэлэр 2019-2024 сылларга 37 млрд 400 мөл. солк. көрүллэрин былааннаатылар. Үс хайысхаттан биирдэстэрэ – кэпэрээссийэни сайыннарыыны субсидиялааһын. Ити сүнньүнэн тиэхиньикэ, сүөһү атыыласпыт кэпэрэтиип ороскуотун 50 бырыһыана судаарыстыбаттан толуйуллар буолуо.
Сийиэс үлэтин РФ тыатын хаһаайыстыбатын миниистирин бастакы солбуйааччы Джамбулат Ходуов салайан ыытар
Тыыннаах уочарат: сийиэс дэлэгээтэ Константин Тимофеев сийиэскэ тыл этэ турар
Константин Тимофеев уонна Ньургун Гуляев Россия Аграрнай партиятын салайааччыта Ольга Башмачниковалыын
Хаҥастан уҥа: Айысен Черноградскай, Семен Плотников уонна Александр Артемьев сийиэс мунньаҕын быыһыгар
Василий НИКИФОРОВ, «Саха сирэ» хаһыат, edersaas.ru