Таатта улууһугар, Чымынаайыга, «Кэллиэксийэ — олох сэһэнэ» диэн бэртээхэй быыстапка сэргэхсийиини таһаарда.
Тэрээһин аҕам саастаахтар күннэригэр аналлаах дэкээдэ чэрчитинэн тэриллибит. «Айтал» норуот айымньытын дьиэтин дириэктэрэ Мотрена Саввина кэпсээбитинэн, «Дьоһун дьарык» диэн Уус Амма нэһилиэгин кэллиэксийэньиэрдэрин түмсүүтүн уонна бэтэрээннэр сэбиэттэрин ыҥырыытынан, ыаллыы олорор Харбалаах бөһүөлэгиттэн тэрээһин түһүлгэтигэр түмсүбүттэр.
— Икки нэһилиэктэн барыта 12 киһи кытынна. Дьон-сэргэ көрүүтүгэр ууруллубут Амма эбэ уратылаах дьэрэкээн таастара, мутуктан, удьурхайтан нарын-намчы оҥоһуктар, эҥинэ бэйэлээх сүүтүктэр, бииртэн-биир бэртээхэй чаһылар, кырасыабай тимэхтэр, мааны молуоһунньуктар, Өктөөп өрөбөлүүссүйэтин значоктарын араастара, дыргыл сыттаах мыылалар, киинэ артыыстарын аккырыыккалара, былыргы харчылар, үчүгэйкээн оҕуруолар, о.д.а. хараҕы сымнаттылар, дууһаны манньыттылар. Тэрээһини олохтоотор улаханнык кэрэхсээтилэр, ыйытыылара да элбэх буолла. Маныаха, тэрээһин чэрчитинэн нэһилиэк бэтэрээннэрин сэбиэтин бэрэссэдээтэлэ Прасковья Богдокумова аҕам саастаахтарга бэйэтин оҕуруотун аһыттан, үргээбит отонуттан кэһии туттартаабыта түһүлгэҕэ мустубут дьону-сэргэни олус үөртэ. Бибилэтиэкэр Евдокия Белолюбская «Кинигэ — мин доҕорум» диэн аҕам саастаахтарга анаан тэрийэн ыыппыт хаартысканан күрэһин түмүгүнэн грамоталары уонна бириистэри туттартаата. Күнүскү чэйгэ кулууп үлэһиттэрэ сэргэх оонньуулары тэрийэн көрү көҕүлүттэн туттулар, үҥкүү-битии тардылынна. Салгыы иитэр-үөрэтэр үлэҕэ оскуола дириэктэрин солбуйааччы Капитон Львов тэрээһин кыттыылаахтарын түмэ тардан, оһуохай оройуттан тутулунна. Дьон-сэргэ тэрээһини улаханнык астынан, сэргэхсийэн, үөрэн-көтөн тарҕастылар.
Кэллиэксийэлээх дьон санааларын үллэстибиттэр, хардарыта сибээстэһэ олоруох буолбуттар. Оттон олохтоох оскуола учууталлара дьикти дьарыктаахтары кылаас чааһыгар кэлэн ыалдьыттыылларыгар ыҥырбыттар. Үөрэнээччилэргэ, эдэр учууталларга маннык дьарык киһиэхэ туһатын, сааһырыы түһүмэҕэр үктэммит киһиэхэ өйөбүл буолар суолтатын өйдөтөллөрүгэр, кэллиэксийэлэрин билиһиннэрэллэригэр, ураты устуоруйалаах мал-сал туһунан сырдаталларыгар баҕарбыттар.
Сардаана БАСНАЕВА, «Саха сирэ» хаһыат, edersaas.ru