Николай Захаров-Сахаачча кэриэһигэр көҥүл тустууга эдэрдэр (1996-1998 сс. төрөөбүттэр) өрөспүүбүлүкэҕэ бастыыр иһин иккис күрэхтэһиилэригэр 24 хамаандаттан барыта 75 бөҕөс көбүөргэ таҕыста. Күрэхтэһиини үөрүүлээхтик аһыыга олимпийскай чөмпүйүөн Павел Пинигин, эдэр тустууктарга туһаайан, Сахаачча улахан дьону кытта иэмэх мастыы эрийсэрин, Олимпиадаҕа кыттар кыахтааҕын санатта.
Петр ПАВЛОВ, “Саха сирэ”, https://edersaas.ru
Ханнык даҕаны түгэҥҥэ кэтэнэ-манаһа сылдьыбакка, харса суох тусталларыгар, тоҕоостоох түгэни мүччү туппаттарыгар эттэ. Оттон спорду таптааччылары аныгыскы нэдиэлэттэн, дьүлэйдэргэ Россия чөмпүйэнээтинэн “Триумф” Спорка бэлэмнэнии киинигэр Тустуу ыйа саҕаланарыгар ыҥырда. Амма улууһун баһылыгын бастакы солбуйааччы Петр Иннокентьевич Лебедев: “Сахаачча – биһиги аммалар саамай киэн туттар киһибит. Кини дэгиттэр кыахтаах спортсмен этэ. Тустууну таһынан волейболга, баскетболга үчүгэйдик оонньуура, чэпчэки атлетикаҕа ситиһиилээхтик кыттара. Эһиил Аммаҕа ыытыллар СӨ норуоттарын спортивнай оонньууларын уонна Сахаачча төрөөбүтэ 70 сылын көрсө улуус дьаһалтатын көҕүлээһининэн, Николай Семенович Захаров туһунан документальнай киинэ бэлэмнэнэ сылдьар” — диэн этэн туран, тэрийээччилэргэ махтанна, ким күүстээх – ол кыайарыгар баҕарда. Ити курдук, күрэхтэһии үөрүүлээх аһыллыытыгар СӨ Спорка миниистирин бастакы солбуйааччы Семен Чердонов, Олимпийскай эрэл училищетын дириэктэрэ, Ил Түмэн дьокутаата Алексей Филиппов, Сахаачча бииргэ төрөөбүт балта Анна Семеновна бэйэлэрин эҕэрдэлэрин тиэртилэр. Уолаттарга аан дойду чөмпүйүөнэ Алексей Копылов утарсааччыларын тулуппата, үстэ тустан үһүөннэригэр очукуонан ыраас кыайыыны ситистэ. Үрдүкү спортивнай маастарыстыба оскуолатын чөмпүйэнээтигэр үһүс буолбут Айсен Потапов – П.Константинов, В.Эспек курдук күүстээх утарсааччыларын кыайан баран, быһаарыылаах хапсыһыыга Айтал Захаровка 8:14 ахсаанынан сабырыйтаран кэбистэ. Россия күрэхтэһиитин боруонса призера Револий Самсонов бастакы миэстэ иһин киирсиигэ П.Кириллины, бэйэтэ сөбүлээн туттар албаһыгар киллэрэн, ыраас кыайыыны ситистэ… СӨ эдэрдэргэ хамаандатын сүрүн тренерэ Станислав Захаровтан күрэхтэһии түмүгүнэн санаатын ыйыталастым: -Бу күрэхтэһии түмүгүнэн кулун тутар саҥатыгар Роман Дмитриев аатынан норуоттар икки ардыларынааҕы турнирга уонна Уһук Илин федеральнай уокурук чөмпүйэнээтигэр кыттар өрөспүүбүлүкэ хамаандатын састаабын сүүмэрдиибит. Ол инниттэн анал үөрэтэр-эрчийэр түмсүүлэри тэрийэн ыытыахпыт. Онно бу күрэхтэһиигэ миэстэлэспит бастыҥ уолаттар бары кыттыахтара. Бүгүҥҥү тустууну туһунан эттэххэ, Алексей Копылов бэйэтин кыаҕынан туһунна. Оттон Петр арыычча улахан ыйааһыҥҥа холонон хоттордо. Уопсайынан, уолаттар билиҥҥитэ киһи баҕарар таһымыгар сылдьыбаттар диэххэ наада. Орто соҕус баайыыга сылдьаллар. Эрчиллии, үлэ түмүгэр бастыҥ туруктарыгар киириэхтээхтэр. Сүрүн күрэхтэһиибит Владикавказ куоракка ыытыллар Россия күрэхтэһиитэ буолар. Итиннэ 50, 55, 60 кг ыйааһыннарга ситиһиилээхтик кыттарга суоттанабыт.
Күрэхтэһии түмүк көрдөрүүтэ:
50 кг: 1. Михаил Васильев (Горнай), 2. Семен Новгородов (Уус Алдан), 3. Мичил Винокуров (Таатта), Сергей Егоров (Анаабыр).
55 кг: 1. Алексей Копылов (М-Хаҥалас/Өлүөхүмэ), 2. Быйаман Яковлев (Чурапчы), 3. Роберт Оконешников (Орто Халыма), Дьулус Неустроев (Амма).
60 кг: 1. Айтал Захаров (Томпо), 2. Айсен Потапов (Дьааҥы), 3. Георгий Кычкин (Амма), Виталий Эспек (Уус Алдан).
66 кг: 1. Револий Самсонов (Сунтаар), 2. Петр Кириллин (Үөһээ Бүлүү), 3. Николай Захаров (Чурапчы), Владислав Кривошапкин (М-Хаҥалас).
74 кг: 1. Стив Попов (Чурапчы), 2. Павел Яковлев, 3. Максим Тарабукин (иккиэн – Дьокуускайтан), Афанасий Афанасьев (Ньурба).
84 кг: 1. Алексей Ефимов (Амма), 2. Богдал Овчинников (Уус Алдан), 3. Александр Филиппов (Таатта), Иван Борисов (М-Хаҥалас).
96 кг: 1. Максим Толмачев (Аллайыаха), 2. Кемран Хариев (Дьокуускай), 3. Арсентий Николаев (Уус Алдан).
120 кг: 1. Ньургун Протопопов (Томпо).
Петр ПАВЛОВ, “Саха сирэ”, https://edersaas.ru
Ааптар хаартыскаҕа түһэриилэрэ.