2023 сылга өрөспүүбүлүкэтээҕи Олоҥхо Ыһыаҕа Тымныы полюһугар Өймөкөөн улууһугар ыытыллыаҕа.
Онно улуус олохтоохторо эрдэттэн бэлэмнэнэллэр. Бу туһунан улуустааҕы култуура управлениетын салайааччыта Аксинья Сивцева маннык билиһиннэрдэ:
— Олонхо Ыһыаҕар бэлэмнэнии бырайыактар улууска култуура сайдыытын бырагырааматын чэрчитинэн балаҕан ыйыттан Үчүгэйгэ эдэр аты мэҥэстээччилэр сүлүөттэриттэн саҕаламмыта. Аны иистэнньэҥнэргэ аналлаах маастар-кылаастары Томтор кулууба тэрийдэ. Улуус дьаһалтатын үбүлээһининэн маннык тэрээһиннэр аны нэһилиэктэринэн ыытыллыахтара.
Улуус дьаһалтатын саайтыгар Олоҥхо Ыһыаҕар бэлэмнэнэр уопсастыбаннас бырайыактарын өйүүр куонкурус биллэрилиннэ. Манна көҕүлүүр бөлөхтөрү өйүүр сыалтан улуус баһылыга Иннокентий Сивцев 50 тыһыынча солкуобайга диэри анал граннары олохтоото.
Балаҕан ыйын ортотугар култуура үлэһиттэрэ Томторго түмсэн уопсастыбаннаһы мунньан, нэһилиэнньэни кытта үлэлиир бырайыактары ырыппыппыт.
Туос оҥоһуктар маастардарын аҕалан (туоһу Новосибирскайтан сакаастыахпыт), нэһилиэктэринэн сырытыннарар баҕалаахпыт. Бу маннык этии Өймөкөөн нэһилиэгин олохтоохторуттан киирбитэ. Онон 2023 сылга диэри туос иһит тигиитин тэрийэр сорук турда.
Сордоҥноох нэһилиэгин олохтоохторо айан суола сабылыннаҕына, нэһилиэктэртэн иистэнньэҥнэри мунньан үс күннээх үлэ түмүгүнэн айылҕа түөрт кэмин кэрэһэлиир олбохтор макыаттарын, нэһилиэктэринэн салама көрүҥнэрин, өймөкөөннүү моһуоннаах хотугулуу танас уратытын ырытар үлэҕэ анал бырайыагы бэлэмнииллэр. Убаһа уонна сылгы тириитэ, кутуруга, сиэлэ хомуллан, туһаҕа тахсан, тирии олбох, дэйбиир, ситии, сэлээппэ буоларыгар үлэлэһэр, ситимниир бөлөх наада. Онон “ким туох этиилээх, сонун көрүүлээх култуура управлениетыгар билсиҥ” диэн ыҥырдыбыт.
Бу күннэргэ СӨ норуотун маастара, саха таҥаһын иистэнньэҥэ Анисия Федорова-АанИисИйэ Томтор нэһилиэгэр кэлэн бэйэтин үлэлэрин быыстапкалаата уонна саха таҥаһын тигиигэ маастар-кылаас биэрдэ.
Томтор нэһилиэгин дьахталлара норуот маастарын мындыр сүбэлэрин ылынан бэйэлэригэр сөптөөх киэптэри быһан оҥоһуннулар, атыттары уһуйарга бэлэмнэннилэр.
Онон Олоҥхо Ыһыаҕар Өймөкөөн улууһун олохтоохторо олохтоохтук бэлэмнэнэргэ ылыстылар.
Балаҕан ыйыттан саҕаламмыт бэлэмнэнии тэрээһиннэр ити курдук араас хайысхалаахтык ыытыллан иһиэхтэрэ.
Елена ПОТОЦКАЯ, “Саха сирэ” хаһыат, edersaas.ru
Хаартыска — Татьяна Старкова түһэриитэ.