Виталий Петров “Бастыҥ ат сүүрдээччи” аатын ылла

Ааптар: 
Бөлөххө киир:

Аҕыйах хонуктааҕыта СӨ ат спордун федерацията 2020 сыллааҕы түмүктэри таһаарбыта. Ол түмүгүнэн ааспыт сыл бастыҥ сүүрдээччитин аатын маастар-жокей Виталий Петров ылла. Санатан эттэххэ, Виталий Петров Ил Дархан бирииһигэр уон бэһис төгүлүн ыытыллыбыт ат сүүрдүүтүгэр, Брокер Барс диэн сүүрүк атынан кыайбыта. 

Үйэ чиэппэриттэн ордук ат сүүрдэн кыайыы да өрөгөйүн, кыайтарыы да кыһыытын билэн кэллэҕэ. Ол туһунан маастар-сүүрдээччи кэпсиир.

«Кэбис, аты сүүрдүө суохпун» диэбитим…

— Мин Хатас нэһилиэгэр Владимир Борисович уонна Галина Петровна дьиэ кэргэттэригэр иккис оҕонон күн сирин көрбүтүм. Биэстээхпэр ийэм бииргэ төрөөбүт быраатын Пестеров Геннадий Петровиһы батыһан Дьокуускай ипподромугар аан бастаан кэлбитим. Онно миигин Николай Федотович Реев диэн Хатас тириэньэрэ бэлиэтии көрбүтэ. Онтон 1994 с Хаҥаласка Улахан Ааҥҥа аан бастаан Бакарат диэн Исай Макаров атын сүүрдүбүтүм, түөрт аттан төрдүс кэлбитим. Хас сүүрүү ахсын бүтэһик кэлэрим. «Кэбис ат сүүрдүө суохпун» дии саныы сырыттахпына, арай, биир сүүрдүүгэ иккис кэллим. Үөрүүбүттэн илиибин өрө ууммутум. Ол бастакы кыайыыга кынаттыыр сүүрүүм этэ. Онтон ыла ат сүүрдүүтүнэн үлүһүйэн барбытым. Араас кэмҥэ Михаил Соломонов, Сергей Третьяков, Иван Ушницкай диэн ат баайааччылары кытары үлэлээбитим.

Кыбартыыра бириистээх сүүрдүүгэ бастаабытым

 Урукку өттүгэр  УАЗ, Синтай көлөлөрү бириискэ туруораллара. Биирдэ Бора диэн сүүрүүк атынан күрэхтэһиигэ кыайан, ботуччу суумалаах харчынан бирииһи ылбытым. Дерби бириистэрин Фармацияны, Бачыгыратары сүүрдэн ылбытым. 1997 сыллаахха ат сүүрдүүтүгэр кыбартыыра туруорбуттара, ол сүүрдүүгэ бастакы улахан бириискэ кыайыы көтөллөммүтүм. Ол саҕана саҥа олохтоммут Бэрэсидьиэн бирииһигэр утуу-субуу үһүс, төрдүс кэлэн бириистээх миэстэлэргэ тикситэлээбитим.

Камзолум көмөлөстө

2008 cыллаахха Бэрэсидьиэн бирииһигэр Боцманы сүүрдэммин бастакы кэлбитим. Онно кэппит сулустардаах маҥан камзолбун уон икки сыл буолан баран  буламмын, былырыыҥҥы сүүрдүүгэ кэппитим уонна бастаабыппыт. Онон камзолум байанайдаах буолан биэрдэ.

Икки нэдиэлэттэн эрэ ордук бу акка  (Брокер Барска) олорбутум. Эрдэттэн атыҥырас диэн сэрэппиттэрэ. Бастаан сиргэнэр, тэбиэлэнэр этэ. Дьокуускайга Краснодартан кэлбитэ, онно Дерби бирииһигэр төрдүс миэстэни ылбыт этэ. Ил Дархан бирииһигэр  сүүмэрдиир сүүрүүгэ үһүс кэлбитэ. Мин сүүрдүөхтээх атым Скай Файтер атаҕын өлөрөн, сүүрүүттэн сыыйыллыбыта. Оттон Брокер Барс сүүрдээччитэ Егор Оконешников атын аты сүүрдэр буолбута. “Сүүрдэҕин дуо?” диэн ыйыппытарыгар өр толкуйдаабакка сөбүлэспитим. 

Брокер Барс Мэҥэ Хаҥаластан ини-бии Иван, Петр Никифоровтар аттара. Сүүрдүү буолуо кылгас да кэм хааллар, биир да күнү чааһы көтүппэккэ дьарыктанан барбыппыт. Сүүрдүү буолар күнүгэр сарсыарда эрдэ сатыы хааман суолу үөрэппитим. Ат  баайааччылар, сүүрдээччилэр, хаһаайыттар саамай долгутуулаах күммүт, үлэбит сыллааҕы түмүгүн көрдөрөр улахан сүүрдүүбүт, Ил Дархан бирииһигэр сүүрдүү буолар. Күрэхтэһии буолар күнүгэр өрүү бары хайдах эрэ туттуна соҕус сылдьааччыбыт, күн аайы буоларын курдук үөрүү-көтүү, кэпсэтии суох, ипподром иһийэр.

Эппиэтинэстээх сүүрдүү иннинэ атым “Старт боксаҕа” соһуйуом иһин улгумнук киирбитэ. “Аттар түстүлээр” диэн старт бэриллээтин кытары, бары  сулбу ыстанан тахсыбыттара. Арай мин аппынаан саамай бүтэһик тахсыбыппыт. Маҥнай тута соҕус сүүрдүбүтүм, бүтэһик испиппит. Наһаа хаалаары гынным диэн санаа охсуллан ааспыта да, аппын ыыта түһэн атын сылгыларга тэҥнэһэн биэрбиппит. Суол үс гыммыт биирин ааһаат, өссө ыыппытым, сылгым аттары ааһыталаан иннин диэки субуруйан тахсыбыта.

Биэтэккэ диэри сүүс миэтэрэ хаалбыта сүрүн утарылаһааччыларынан Мейзи Кинг, Есаул киирбиттэрэ. Биэс сүүсчэ миэтэрэ хаалбытын кэннэ аппын таһыйан биэрбитим, таһыллыбыт ат биэтэккэ диэри туох баар күүһүнэн түһүнэн кэбиспитэ. Оннук уон икки сыл буолан баран, Ил Дархан бирииһин кыайыылаахтара буолбуппут. Дьиҥэ өссө да саппаас бөҕөлөөх этэ. Өрөгөйдөөх кыайыы — киһи тылынан кыайан эппэт туруга буоллаҕа. 

Билигин Амма улууһун Абаҕа  нэһилиэгин “Строд” диэн хаһаайыстыбатыгар  үлэлии сылдьабын. 

Хаста даҕаны ат сүүрдүүтүттэн тэйэн атын үлэҕэ үлэлии сылдьыбытым эрээри, син биир төннө турабын. Төһөтүн да иһин үйэ чиэппэриттэн ордук кэм ат үрдүгэр олордоҕум.

СӨ Ил Дархан уонна Бырабыыталыстыба дьаһалтатын салайар Афанасий  Владимиров Ил Дархан бирииһигэр аты сүүрдүү кэнниттэн  бэйэтин санаатын үллэстибитэ:

— СӨ Ил Дарханын бирииһигэр ат сүүрдүүтэ уон бэһис төгүлүн ыытыллыбыта. Маастар-сүүрдээччи Виталий Петров  Боцман диэн атынан өссө 2008 сылга кыайбыта. Уон икки сыл буолан баран Брокер Барс диэн сылгынан улахан кыайыыны ситиспитэ.  Кыайыылааҕынан маастар-жокей Виталий Петров  буолар.

Ааспыт сыл сүүрүүлэрин түмүгүнэн Брокер Барс сүүрүк сылгы быһыытынан күүстээҕин, үчүгэй дьарыктааҕын көрдөрбүтэ бу маастар-сүүрдээччи Виталий Петров уонна маастар- тириэньэр Василий Анатольевич Игнатьев үлэлэрин түмүгэ буолар. Виталий Владимирович Петров киһи быһыытынан олус үөрүнньэҥ, дьону кытары биир тылы булар, бэйэтин үлэтигэр, сөбүлүүр дьарыгар бэриниилээх киһи. Виталий Петров инникитин даҕаны бэйэтин сүгүрүйээччилэрин уонна ат спордун сэҥээрээччилэри өрөгөйдөөх кыайыыларынан үөрдэ  туруо диэн эрэнэбит! 

Надежда ИЛЬИНА

+1
0
+1
0
+1
0
+1
0
+1
0
+1
0
+1
0