Иван Попов: «Өрөспүүбүлүкэ Конституциятыгар оройуоннааҕы коэффициент уонна хотугу эбиликтэр бигэргэниэхтээхтэр»
Саха Өрөспүүбүлүкэтин Конституционнай хамыыһыйатын чилиэнэ уонна «Нам улууһа» МТ дьокутааттарын Сэбиэтин бэрэссэдээтэлэ Иван Романович Попов Конституционнай сокуон бырайыагын туһунан бэйэтин санаатын үллэһиннэ:
— Өрөспүүбүлүкэ сокуонун федеральнай сокуоҥҥа сөп түбэһиннэрэн тупсарыыга улахан үлэ ыытылынна. Өрөспүүбүлүкэ Сүрүн сокуонугар уларытыылары киллэрэр туһунан Конституция сокуонун барылыгар Конституционнай хамыыһыйа үлэлээтэ. Хамыыһыйа састаабыгар бэлитиичэскэй баартыйалар бэрэстэбиитэллэрэ, ааттаах-суоллаах юристар киирэллэр. Бука бары Российскай Федерация диэн биир улахан дойдуга олорорбут быһыытынан бу бырассыас оруннаах дии саныыбын. Холобур: «Хас биирдии киһи үлэтин төлөбүрэ федеральнай сокуонунан олохтоммут хамнас алын кээмэйиттэн намыһах буолуо суохтаах. Уһук хоту сир оройуоннарын усулуобуйатыгар үлэ төлөбүрүн алын кээмэйигэр хотугу эбилик уонна оройуон коэфицциенэ эбиллиэхтээх» диэн Өрөспүүбүлүкэ Конституциятын сокуонугар абзац эбиллиэхтээх. Хас биирдии Саха сирин олохтооҕун социальнай олоҕун бөҕөргөтөр биир тутаах уларыйыы буолуоҕа. Урукку өттүгэр оннук суоҕа, онон бу Саха сирин уонна Ил Дархаммыт ситиһиитэ буолар.
Судаарыстыбаннай бэлиитикэ саамай тутаах хайысхатынан оҕолор буолалларын быһаарар туспа ыстатыйа киллэрилиннэ. Ыстатыйанан оҕону бары өттүнэн: духуобунай, сиэр-майгы, өй-санаа иитиитигэр уонна эт хаан өттүнэн сайыннарыыга болҕомтону ууран, дойдуга бэриниилээх уонна саастаахтары ытыктыыр дьону иитиэхтээхпит. Дьиэ кэргэн оҕону иитиитин инники күөҥҥэ туруоран, төрөппүт көрүүтэ-истиитэ суох хаалбыт оҕолорго судаарыстыба төрөппүт эбээһинэстэрин бэйэтигэр ылынар. Ол эбэтэр төрөппүт көрүүтэ-истиитэ суох оҕолор толору дьиэ кэргэҥҥэ бэриллэн дьоһуннук иитиллиэхтээхтэр. Ону тэҥэ сокуоннай саастарын сиппит оҕолор төрөппүттэригэр кыһаналларыгар эмиэ көмөлөһүөҕэ.
Судаарыстыба дьоһун суолталаах боппуруостары хабан инники күөҥҥэ туруорбута олох араас хайысхатын хабан үлэлиэ дии саныыбын.