Инники сайдыыны торумнуур толкуйдар, тирээн турар кыһалҕалар тустарынан Ил Дархан Айсен Николаевы кытта “Саха” НКИХ гендириэктэрэ Олег Марков кэпсэтиилэрэ телеханаал Ютуб ханаалыгар таҕыста.
Ил Дархан тыа хаһаайыстыбатын сайыннарыыга, ойуур баһаардарын умуруорууга наука саҥа ньымаларын туһаныы киэҥник тарҕаныахтааҕын туһунан тус бэйэтин санаатын үллэһиннэ:
— Былырыын тас эрэгийиэннэртэн оту аҕалыы наһаа ороскуоттаах буолбута. Аҥаардас тиэйиитигэр үлүгэрдээх үп баранар. Бырабыыталыстыба ааҕан таһаарбытынан, былырыын 1 миллиард солкуобай кэриҥэ оту тастан киллэрии кыһалҕатыгар бараабыппыт. Ити үбү миэстэтигэр хаалларан, дьоммутугар көмөлөһөн, ааспыт сылларга быраҕыллыбыт оттуур сирдэри чөлүгэр түһэрэн бэйэбитин хааччыныах тустаахпыт. Дьаһал ылыллан, мелиорация үлэтин ыытыы бара турар эрээри, мин көрдөхпүнэ бытааммыт, түргэтиэхпитин наада. Уопсайынан, отунан эрэ буолбакка, саҥа ньымалары киллэрэн, сиилэс, сенаж оҥоруутун үрдэтэн, комбикорм оҥорор саҥа собуоттары тутуллуохтаах. Биһиги тыа хаһаайыстыбабыт биир сүрүн мөлтөх өрүтэ – былыргылыы дьаһанан олоруу буолар. Тыа хаһаайыстыбатын кыһалҕаларын чинчийэр наука Саха сиригэр күүскэ үлэлиир, кинилэр чинчийиилэрин, арыйыыларын олоххо киллэриэх тустаахпыт. Наука саҥа ситиһиилэрин туһанан аспытын-үөлбүтүн элбэтиэ этибит.
Маны таһынан Айсен Сергеевич тас бэлиитикэ, экэниэмикэ, дойдуга бэриниилээх буолуу туһунан кэпсээтэ.