“Бары түмсүбүппүт түмүгэр, саахал улахан ыарыыта суохтук ааста. Олохтоохтор бу уустук түгэҥҥэ бэйэ-бэйэлэригэр көмөлөсүһэн амарах санаалаахтарын көрдөрдүлэр”, — диэн Ил Дархан Егор Борисов Дьокуускайдааҕы электростанция саахалын кэнниттэн санаатын эттэ. edersaas.ru.
Егор Афанасьевич саахал тахсаатын кытта станцияҕа тиийбитэ. Тута мунньахтаан, туох баар сулууспалаахтарга барыларыгар дьаһал биэрбитэ. Ол түмүгэр улуустарга, Дьокуускай куоракка бэрээдэк олохтоммута: “Туох баар сулууспалар – баһаарынай, быыһыыр чаастар, медицина, полиция, суолга куттала суох буолуу инспекциятын үлэһиттэрэ – бары түргэнник, биир кэлимник, тэрээһиннээхтик үлэлээтилэр. Ол үлэлэрэ көдьүүстээх буолла. Ону таһынан, энергетиктэр (инженердэр, оробуочайдар) бэйэлэрэ таһымнаахтык үлэлииллэрин көрдөрдүлэр”, — диэн бэлиэтиир кини.
Итини сэргэ, федеральнай былааска саҥа ГРЭС тутуутун туруорсуу кэмигэр уонна сөпкө барбытын иһитиннэрдэ. “Интэриэһинэйэ баар, бу саахалтан биһиги үгүс боппуруоска хоруйу ыллыбыт. Бастатан туран, федеральнай былааска өрөспүүбүлүкэ киин улуустарын уотунан хааччыйыы кыһалҕатын сөпкө туруорбут эбиппит. Бу станция 60-с сыллардаахха гаас турбиналарын эксперименнээһин түмүгэр тутуллубута. Ол иһин куруутун иннэ-бүргэс үрдүгэр олорорбут. Итини РФ президенэ бэйэтинэн көрөн, өйдөөн, ГРЭС иккис уочаратын тутуутун өйөөбүтэ. Бу эбийиэкпит кылгас кэм иһигэр тутуллан бүтэн эрэр. Аҕыйах чаас иһигэр уоту биэрэрбитигэр саҥа станциябыт көмөлөстө. Улахан аҥаардарыгар бу станцияттан уоту биэрбиппит. Онон 2-4 чааһынан барыларыгар уот кэлбитэ. Саҥа станция үлэлээн бардаҕына, уот арахсыыта кыччыаҕа диэн эрэнэбин”, — диэн этэр Егор Афанасьевич.
Ханнык баҕарар ыксаллаах быһыыга-майгыга киһи хайдаҕа, туга биллэн кэлээччи. Бу саахалтан биһиги түмсүүлээхпитин, бэйэ-бэйэбитигэр харыстабыллаахтык сыһыаннаһарбытын көрдүбүт. Бу туһунан Ил Дархан: “Олохтоохтор саахал тахсыбытыгар уолуйбакка, өйдөөн-төйдөөн сыһыаннастылар. Бэйэ-бэйэлэригэр көмөлөсүһэн кырата суох үтүө быһыыны оҥордулар. Сорохтор оҕолорго уулуссаны туоруулларыгар көмөлөстүлэр, лифкэ хаайтарбыттары таһаартаатылар, үлэҕэ-хамнаска тахсыбыт быһыыга-майгыга эппиэтинэстээхтик сыһыаннастылар. Бары куолаан бэйэ-бэйэбитигэр көмөлөспүппүт түмүгэр, саахал улахан ыарыыта суохтук ааста. Норуот түмсэ түстэҕинэ барыны кыайарбытын бу түгэн чаҕылхайдык көрдөрдө. Онон дьоммор-сэргэбэр махталым улахан”, — диэн этэр.
Ыспыраапка: Чочур Мыраан үрдүгэр тутуллубут саҥа станция алтынньы бүтүүтэ үлэҕэ киириэхтээх. Тутуу икки улахан былаһааккалаах. Станцияҕа аныгылыы тииптээх сэттэ гаас турбиналара туруохтаахтар. Билигин, бастакы уочаратыгар, 4 турбина үлэлиэхтээх. Иккиһигэр — үс эбии оҥоһуллуохтаах.
Бу инвестиционнай бырайыагы «Русгидро» хампаанньа баһылаан-көһүлээн олоххо киллэриэхтээх. 2014 с. генеральнай бэдэрээтчитинэн, куонкуруска кыайан, «Мосэнерго» хампаанньа анаммыта.
Аграфена Кузьмина, «Саха сирэ» хаһыат, edersaas.ru.