Уһуйааннары, оскуолалары тутуу уонна уларытан оҥоруу — өрөспүүбүлүкэ инники күөҥҥэ турар суолталаах соруктара. Балаҕан ыйын 18 күнүгэр Ил Дархан Айсен Николаев Дьокуускай куорат үөрэҕин эбийиэктэрин тутуутун хаамыытын бэрэбиэркэлээтэ.
edersaas.ru
Эбийиэктэри көрүү Автодорожнай уулуссаҕа турар элбэх кыбартыыралаах “Прометей” олорор комплекстан саҕаланна. Манна “Демография” национальнай бырайыак иитинэн дойду, өрөспүүбүлүкэ уонна муниципалитет бүддьүөтүн суотугар “Прометейчик” дьааһыла-сад эбии бөлөҕү тэрийэргэ анаан, дьиэ (помещение) атыылаһар былааннанар. Эбийиэк бэлэм уонна үлэҕэ киирбит буолан, Ил Дархан чугастааҕы ыйдарга оҕолор уһуйааҥҥа сылдьалларын туһугар, СӨ Үөрэҕин уонна наукатын министиэристибэтигэр итиэннэ Дьокуускай куорат уокуруктааҕы дьаһалтатыгар докумуонун бүтэрэн, дуогабары оҥорсуҥ диэн сорудахтаата.
Эмиэ “Прометей” кыбартаалга 990 миэстэлээх, үс мэндиэмэннээх оскуола тутуута саҕаламмыта. Оскуоланы 2022 сылга үлэҕэ киллэрэр былааннаахтар. Генеральнай бэдэрээтчит иһитиннэрбитинэн, тутуу былаһааккатыгар сыбаайа үлэтэ барыта бүппүт. Билигин цокольнай сабыытын оҥороллор, билиитэлэри бетоннууллар. Итини таһынан, бырайыактааһынынан хочуолунай көрүллэр. Бүгүҥҥүтэ гаас тэрилин таҥаллар.
“Прометей” — Дьокуускай куорат биир улахан түөлбэтинэн буолар. Манна 8 тыһыынчаттан тахса киһи олорор. Онон уһуйаан, оскуола тутуута балачча ирдэнэр. 990 миэстэлээх оскуоланы тутуу туһунан быһаарыы Айсен Николаев Дьокуускай куорат баһылыгынан үлэлии сырыттаҕына ылыллыбыт. “Оскуола тутуута номнуо саҕаламмыт уонна түргэн тэтимнээхтик ыытыллар. Бүгүн миэстэтигэр тиийэн, эбийиэги сылааһынан уонна уотунан хааччыйыы курдук суолталаах боппуруоһун кэпсэттибит. Улахан, аныгы оскуоланы тутуу, Дьокуускай куорат биир бөдөҥ түөлбэтигэр оскуолаҕа миэстэ тиийбэт ноҕуруускатын аччатыаҕа диэн эрэнэбин”, — диэн Ил Дархан бэлиэтээтэ.
Салгыы Айсен Николаев федеральнай уонна өрөспүүбүлүкэ хааһынатыттан көрүллэр үп суотугар тутуллар үөрэх өссө икки эбийиэгин – 31-с нүөмэрдээх оскуола салгыытын уонна 203-с түөлбэҕэ 360 миэстэлээх оскуола тутууларын бэрэбиэркэлээтэ. Иккиэн сыл түмүктэниэр диэри туттарыллыахтара.
Күн бүгүн 31-с нүөмэрдээх оскуола 315 миэстэлээх үс мэндиэмэннээх салгыы тутуута 70 % бэлэм. 203-с түөлбэҕэ тутуу үлэтэ эмиэ кыраапык быһыытынан барар. Айсен Николаев бу эбийиэктэр үлэҕэ киирдэхтэринэ, Октярьскай уонна Губинскай уокуруктар оскуолаларын ноҕорууската уһуллуоҕа диэн эрэлин биллэрдэ.
Ону тэҥэ, Ил Дархан Дьокуускай куорат 55 кыбартаалыгар 2-с нүөмэрдээх харыстанар зона — “Эргэ куорат-2” историческай-архитектурнай киини чөлүгэр түһэрии (реновация) территориятын көрдө. Өрөспүүбүлүкэ кылаабынай архитектора Ирина Алексеева кэпсээбитинэн, былырыын архитектурнай куонкурус ыытыллыбыт уонна “Мас Дьокуускай. Залог” 2-с нүөмэрдээх харыстанар территория сайдыытын кэнсиэписэйэтэ быһаарыллыбыт. Кэнсиэпсийэҕэ олоҕуран, харыстанар зонаҕа XIX-ХХ үйэ саҥатынааҕы устуоруйа суолталаах мас тутууларын көһөрүү уонна пааматынньыктарын чөл хаалларыы үлэтин ыытар соруктаахтар. Бырайыак, өрөспүүбүлүкэ киин куоратын историческай дьиҥнээх нэһилиэстибэтин үйэтитиэҕэ. Айсен Николаев Строд уулуссатыгар баар, 2-с нүөмэрдээх харыстанар зона тутуутугар хабыллар чааһынай дьиэ олохтоохторун кытта кэпсэттэ.
“Эргэ куорат-2” историческай-архитектурнай киин бырайыага толкуйдаммыта быданнаата. Бүгүҥҥү көрсүһүү уонна чааһынай дьиэлэр олохтоохторун кытта кэпсэтии түмүгэр, өрөспүүбүлүкэ бырабыыталыстыбатыгар уонна куорат дьаһалтатыгар “Эргэ куорат-2” тутуутун боппуруоһа чугастааҕы кэмҥэ нуорма-сокуон өрүтүттэн быраактыкаҕа көһөрүгэр сорудахтаатым, ол иһигэр тустаах түгэҥҥэ кыһалҕаттан тутуллан олорор олохтоохтор боппуруостарын быһаарыы. Дьиэлэрин уу ылар буолан, бэйэлэрин учаастактарын дьаһанар кыахтара суох. Онон, дьон учаастагын иһин төһө кэминэн саҥа дьиэ бэриллэрин дуу, эбэтэр харчынан толуйулларын дуу өйдүүргэ, чугастааҕы ыйдарга бу боппуруоска чопчу быһаарыы ылыныахха наада”, — диэн Айсен Николаев эбийиэктэри көрүү кэнниттэн эттэ.
СӨ Ил Дархан уонна Бырабыыталыстыба пресс-сулууспата.
Андрей Сорокин хаартыскаҕа түһэриитэ.