Ил Дархан Айсен Николаев Ил Түмэн уочараттаах XXXVIII пленарнай бүгүҥҥү мунньаҕар толорор былаас 2021 сыллааҕы үлэтин отчуоттаата. Манна кини, бастатан туран, былырыын бырабыыталыстыба дьаҥ-дьаһах, ойуур баһаардарын кэмигэр биир ситимнээхтик суһал ыстаап курдук үлэлээбитин бэлиэтээтэ.
– Уопсай ылан эттэххэ, былырыыҥҥы сыл түмүгүнэн эмтэнии бастакы түһүмэҕэр биһиги өрөспүүбүлүкэбитигэр саҥаны киллэрдибит диэн сыаналыыбын. Доруобуйа харыстабылын туһааннаах бырагырааматыгар барыта 6,6 млрд солкуобай үбүлээһини көрөрү ситистибит. Ол иһигэр 2,4 млрд солкуобайы 2021 сылга. Бүлүүгэ, Ытык Күөлгэ, Уус Маайаҕа, Хонууга, Чурапчыга балыыһалар тутууларын ситистибит. Ону таһынан балыыһаларга медицина оборудованиета, массыыналар кэллилэр. Өрөспүүбүлүкэҕэ бастакынан “КАМАЗ” массыынаҕа оҥоһуллубут медицинскэй комплекс кэллэ. Бу балар бары билигин өрөспүүбүлүкэ араас улуустарыгар үлэлии тураллар, – диэн бэлиэтиир Айсен Сергеевич доруобуйа харыстабылын туһунан этэригэр.
Салгыы кини ойуур баһаарын умуруорууга уонна сэрэтиигэ былырыын үлахан үлэ барбытын, онуоха бырабыыталыстыба сөптөөх үлэни ыыппытын бэлиэтээтэ.
– Былырыын өрөспүүбүлүкэбит иһигэр барыта 1969 ойуур баһаара бэлиэтэммитэ, 69 нэһилиэнньэлээх пууҥҥа, 19 оройуонунан уот биэс килэмиэтирдээх сиргэ чугаһаабыта. Нэһилиэнньэ бэйэтэ туруммутун түмүгэр, ойуур хаһаайыстыбатын үлэһиттэрин, баһаарынайдар көмөлөрүнэн уот нэһилиэктэргэ киирбэтэҕэ, Горнай улууһун Бэс Күөлүттэн ураты. РФ бэрэсидьиэнэ Владимир Путин этиитинэн “АЛРОСА”, о.д.а. хампаанньалар көмөлөрүнэн кылгас кэм иһигэр Бэс Күөлгэ “Кэскил” түөлбэтэ сөргүтүлүннэ. Федеральнай таһымҥа ойуур хаһаайыстыбатыгар уларытыылары киллэриигэ Саха сирэ бэйэтин этиилэрин киллэрбитэ. Бу этиилэрбитин Владимир Путин өйөөн, билигин үбүлээһин 5,5 төгүл үрдээтэ, – диэн этэр.
Айсен Николаев бэйэтин дакылаатыгар өрөспүүбүлүкэ экэниэмикэтин тупсарыыга, национальнай бырайыактары олоххо киллэриигэ, бүддьүөт туолуутугар, социальнай боппуруостарга, о.д.а. тохтоото. Бу туһунан сиһилии “Саха сирэ” хаһыат кэлэр нүөмэригэр ааҕыҥ.
Аграфена КУЗЬМИНА