Бэҕэһээ Ил Дархан Егор Борисов “Биир ньыгыл Россия” партия бэрэссэдээтэлэ Дмитрий Медведев уопсастыбаннай приемнайыгар кыһалҕалаах дьону кытары биирдиилээн көрүстэ. Көрсүһүү түмүгүнэн, тус олорор дьиэни тутууга саҥа этиилэри киллэрдэ.
Көрсүһүүгэ кэлбит дьон социальнай, нэһилиэнньэ дьарыктаах буолуутун боппуруостарын таарыйдылар. Ол курдук, бастакынан киирбит биэнсийэлээх киһи үһүс группалаах инбэлиитин, хас эмэ сыл уочаракка туран баран билигин да дьиэ ыла илигин иһитиннэрдэ. Кини историята маннык эбит. Бэйэтэ икки улахан эпэрээссийэни ааһан, инбэлииккэ тахсыбыт. Кэргэнэ эмиэ доруобуйатынан хааччахтаах. Иккиэн доруобуйатынан хааччахтаах оҕону иитэллэринэн дьиэ ылыытыгар уочаракка турбуттар. Абалааҕа уонна хомолтолооҕо баар, уочараттара кэлэн кыбартыыра ылыахтарын аҕай иннинэ, 2010 с. уоллара өлөн хаалар. Ол иһин испииһэктэн сотон кэбиспиттэр. Итини истэн баран Дьокуускай куорат дьаһалтата бу боппуруоһунан дьарыктаныах буолла. Егор Афанасьевич кинилэргэ биир нэдиэлэ болдьоҕу биэрдэ.
Аны туран бу киһи чааһынай автосервистаах эбит. Бизнеһин өссө хаҥаттыаҕын, предприниматель быһыытынан регистрация бара илик буолан, судаарыстыба өҥөтүнэн туһанар кыаҕа суох. Ол эрээри, кэпсэтии түмүгүнэн иһиттэххэ, предприниматель да буоллаҕына, мэктиэлиир киһитэ суох автосервиска көрдүүр малын-салын кыайан ылбат. Онон Нэһилиэнньэ дьарыктаах буолуутун судаарыстыбаннай кэмитиэтин нөҥүө эрэ көмөнү көрдүөн сөп.
Оттон иккис киирбит киһи Марха бөһүөлэгиттэн сылдьар Петр Федоров оҕо саадын тутуутун туруоруста. Мархаҕа урукку сылларга Мелиоратордар уулуссаларыгар оҕо саада арылла сылдьыбыт. Ол эрээри кэлин сабыллан, производственнай эбийиэккэ кубулуйбут. Билигин бу эбийиэги муниципальнай бас билиигэ ылан, төттөрү оҕо саада оҥорор былааннаахтар. Бырайыагын, сметатын докумуонун, судаарыстыбаннай экспертизатын барытын бэлэмнээн олороллор. “Үбүлээһин боппуруоһа эрэ быһаарыллара буоллар, мархалар өр күүппүт оҕо саадпыт үлэҕэ киирэн хаалыа этэ”, — диэн иһитиннэрэр Петр Федоров. Бу боппуруоһу быһаарыыга көрсүһүү кэмигэр икки барыйаан этилиннэ, ол иһигэр судаарыстыба уонна чааһынайдар бииргэ үлэлээһиннэрин ньыматын туһанан өрөмүөнү ыытыы.
Тутуу боппуруоһугар өссө биир саҥа этии киирдэ. Ол курдук, Дьокуускай куорат олохтооҕо тус олорор дьиэни тутууга ипотеканы, кирэдьиити биэриини таһынан, тутуу матырыйаалынан уонна өҥөтүнэн туһанарга туспа судаарыстыбаннай бырагыраама олохтуур наадатын этэр. Билигин тус олорор дьиэни туттууга анал бырагыраама үлэлии турар.
Ил Дархан тутуу матырыйаалынан көмөлөһүү эрдэ баар буола сылдьыбытын, киирбит этиини өссө үөрэтэн көрөр наадатын бэлиэтээтэ. Уонна тутуу матырыйаалын атыылыыр тэрилтэлэри испииһэктииргэ, тустаах министиэристибэ нэһилиэнньэҕэ анаан экспертизаны ааспыт, биир тииптээх дьиэлэр бырайыактарын оҥорон биэрэригэр эттэ.
Егор Борисов көрсүһүү түмүгүнэн министиэристибэлэргэ нэһилиэнньэ кыһалҕатын туох да хатайдаһыыта суох быһааран иһэллэрэ наадатын эттэ. Уонна эһиилги сыл бастакы кыбаарталын аһардыбакка, тус олорор дьиэлэри тутуу бырагырамаатын оҥорон бүтэрэргэ, онно үбүлээһин боппуруостарын таһынан тутуу матырыйаалынан көмөлөһүү туһунан эмиэ киллэрэллэригэр сорудахтаата. Манна, чуолаан, элбэх оҕолоох ыалларга болҕомто ууруллуохтааҕын бэлиэтээтэ.
Аграфена КУЗЬМИНА, “Саха сирэ” хаһыат, edersaas.ru