Ил Дархан Айсен Николаев быйылгы Анал этиитин дьон-сэргэ сэргиир, кэтэһэр. Кэпсэтии, санаа үллэстиитэ элбэх.
Савва Михайлов, СӨ Нэһилиэнньэ дьарыктаах буолуутун судаарыстыбаннай кэмитиэтин бэрэссэдээтэлин солбуйааччы:
— Хас биирдии Саха сирин олохтооҕо Ил Дархан Анал туһаайыытын кэтэһэр уонна сэргээн истэр. Анал этии судаарыстыбаннай сулууспалаахтарга, эппиэттээх үлэһиттэргэ, муниципальнай тэриллиилэр салайааччыларыгар улахан суолталаах. Хас биирдии этии кэнниттэн туруоруллубут соруктары олоххо киллэрии үлэтэ саҕаламмытынан барар.
Бэйэм үлэбинэн эттэххэ, нэһилиэнньэ дьарыктаах буолуутун хааччыйыы бу өрөспүүбүлүкэ биир сүрүн соругунан буолар. Бастаан этиллибит туһаайыыларга үлэтэ суох киһи ахсаанын аҕыйатыы уонна олохтоох каадырдары бырамыысыланнаска үлэлэтии соруктара турбуттара. Бүгүҥҥү туругунан үлэтэ суох киһи ахсаана 6,5 % кыччаата. Манна аналлаах үлэ өссө да барар. Бу хартыына сорох эрэгийиэннэргэ сытыытык турар, сорохторго үлэтэ суох нэһилиэнньэ 30 %-ны куоһарар. Билигин олохтоох дьон бырамыысылыннаска үлэлээһинэ урукку курдук буолбатах, быйыл 10 тыһыынча кэриҥэ киһи бу хайысхаҕа үлэлии киирдэ. Соторутааҕыта эрэ «Колмар» хампаанньаҕа эбии тыа сирин дьонун үөрэтэн баран үлэҕэ ыыттыбыт.
Ил Дархаммыт Анал этиитэ хайдах-туох буоларын этэр кыаҕым суох, буолар эрэ күнүгэр билиэхпит. Ол эрээри, сэрэйдэххэ өрөспүүбүлүкэбит сайдыытыгар аналлаах этиилэри оҥоруоҕа. Өрөспүүбүлүкэ бүддьүөтэ дохуоттаах чааһа үрдүүрэ ситиһилиннэ, ол олох сайдыытыгар ороскуоттанарын туһунан этиэҕэ. Онон эһиил өрөспүүбүлүкэбит тэриллибитэ 100 сылын эрэллээхтик көрсөбүт. Саха дьоно тыйыс усулуобуйаҕа олорбуппутун иһин, IT-индустрияны күүскэ баһылаатыбыт, түргэн интэриниэт сибээһэ үгүс нэһилиэктэргэ киирэрэ ситиһилиннэ.
Ойуур баһаардарын, пандемия содулларын туоратыыга болҕомтону ууруоҕа. Бэлиитикэ өттүгэр сомоҕолууга, биир киһи курдук салайтаран үлэлииргэ ыҥырыаҕа. Өрөспүүбүлүкэбитигэр суолу оҥоруу, олорор дьиэни тутуу, хотугу уонна тыа сирин сайдыыларын боппуруостара хайаан да таарыллыахтара.
Александр Тарасов, «Саха сирэ» хаһыат, edersaas.ru
Хаартыска: news.ykt.ru ылылынна