Ил Дархан Айсен Николаев: атырдьах ыйын ортотугар диэри балаһыанньаны бигэтитэр сорук турар

Бүгүн, от ыйын 29 күнүгэр, «Якутия 24» уонна «Саха» НКИХ ханаалларынан «Саха сирэ, инниҥ диэки!» биэриигэ СӨ Ил Дархана Айсен Сергеевич Николаев таҕыста.

Бүгүҥҥү туругунан өрөспүүбүлүкэҕэ ойуур баһаардарын балаһыанньата хайдаҕый? От ыйыгар баһаардары умуруорууга туох үлэ ыытыллынна уонна ыытылла турарый?

Ил Дархан Айсен Николаев маннык кэпсээтэ:

—Ойуур баһаардарынан балаһыанньа уустук. Элбэхтэ этэн турарбыт курдук, ааспыт бэс ыйа олус кураан буолбута. 37 мм сөҥүү нуоруматын оннугар 2 мм кыра сөҥүү түспүтэ бэлиэтэнэр. Куйаастар арҕаа, киин, илин эҥэр оройуоннарга турбуттара. Ол түмүгэр, бэс ыйын бүтүүтүгэр эмискэ ойуур баһаардара эбиллибиттэрэ. Биир хонук иһигэр күҥҥэ 75 тиийэ ойуур саҥа баһаара бэлиэтэммитэ. Бэс ыйын 13 күнүгэр 324 ойуур баһаара бэлиэтэнэн турар.

Быйыл биһиги хаһааҥҥытааҕар да эрдэ Федеральнай киинтэн көмөнү туттубут. Бу кэм устатыгар 800-тэн тахса Арассыыйа араас муннуктарыттан «Авиалесоохрана» үлэһиттэрэ кэлэн көмөлөстүлэр уонна көмөлөһөллөр. Былырыын ойуур баһаара мантан элбэх этэ, ол гынан баран 260-тан тахса киһи үлэлээбитэ.

ЫБММ Саха сиринээҕи салаатын үлэһиттэрэ, олохтоох нэһилиэнньэ, бэйэлэрин баҕа өттүлэринэн көмөлөһөөччүлэр, о.д.а. уоту утары бары күүстэрин ууран сыралаһаллар. От ыйын бүтүүтүгэр улахан көмөнү улуустар оҥордулар, оҥороллор. Дойду бэрэсидьиэнин быһаччы сорудаҕынан федеральнайтан улахан көмө оҥоһулунна. Оборона министиэристибэтин авиацията,  ИЛ-76, РФ ЫБММ Бе-200  сөмөлүөттэрэ улахан көмөнү оҥордулар.  Ону сэргэ Оборона министиэристибэтин, МЧС бөртөлүөттэрэ, эрэгийиэннээҕи авиакомпания көтөр ааллара ботурууллааһыҥҥа, күүһү атын сиргэ көмөҕө илдьиигэ,  ойуур уотун умуруорууга улахан көмө буолаллар.

Бу көмө оҥоһуллубутун түмүгэр, 324 ойуур баһаарыттан 125-кэ диэри көҕүрэттибит.  Бу олус улахан үлэ. Түгэнинэн туһанан, ойуур баһаарын умуруорууга кыттыбыт уонна кыттар дьоҥҥо бука барыларыгар улахан  махталбын тиэрдэбин.

Ойуур баһаардара буола турар сирдэригэр тиийэбин, онон дьоммут-сэргэбит хайдахтаах ыарахан, уустук усулуобуйаҕа үлэлииллэрин көрөбүн, билэбин. Манна даҕатан, улахан көмөнү бэйэлэрин баҕа өттүлэринэн көмөлөһөөччүлэр оҥорон тирэх буоллулар, буолаллар даҕаны. ЫБММ тэрээһиннээх үлэтэ, өрөспүүбүлүкэ баһаарынайдара бары уоту утары үлэҕэ туох баар күүстэрин-күдэхтэрин ууран сыралаһаллар. Бу кинилэр бары сыраларынан биһиги ойуур уотун кыайыахпыт.

Биллэн турар ардаҕы түһэрэргэ Ан-26 сөмөлүөт оруола улахан. Кэнники күннэргэ Саха сирин киин оройуоннарыгар бу сөмөлүөт көмөтүнэн ардахтар түстүлэр. Горнай оройуонугар түмүктэр көһүннүлэр, улахан баһаардар мөлтөтүлүннүлэр. Маҕараска балаһыанньа бигэтийдэ. Биир бохсулунна, иккис бохсуллан эрэр. Күөрэлээххэ, Аһымаҕа балаһыанньа сымнаата. Билигин Бэс Күөлэ долгутар. Ол гынан баран, ойуур уотун умулларар туһугар күүһү хайа да түмэн туһаныахпыт. Биһиги атырдьах ыйын 15 күнүгэр диэри  балаһыанньаны бигэтитэр соруктаахпыт.