Атырдьах ыйын 9 күнүгэр Айсен Николаев баһаары утары охсуһууга суһал ыстаап уочараттаах мунньаҕын ыытта. Манна Ил Дархан сүрүн сорук уоттан дьону уонна нэһилиэнньэлээх пууннары көмүскээһин буоларын бэлиэтээтэ. Онуоха нэһилиэк баһылыктарыгар куттал суоһуур түгэнигэр эрдэттэн олохтоохтору көһөрөргө эттилэр. Мунньахха тэлгэһэлэргэ турар уонна кэбиһиллибит оту нэһилиэнньэлээх пууннар тастарыгар таһаарарга ыйыы биэрдилэр. Айсен Николаев Бэс Күөлүн нэһилиэгин чөлүгэр түһэриигэ үлэҕэ бөлөх тэриллибитин, ол салайааччытынан өрөспүүбүлүкэ бырабыыталыстыбатын бэрэссэдээтэлин бастакы солбуйааччы Дмитрий Бердников анаммытын эттэ.
Росреестр салайааччытын кытта көрүстэ
Атырдьах ыйын 10 күнүгэр өрөспүүбүлүкэ баһылыга Росреестр Саха сиринээҕи салаатын салайааччыта Ольга Егорованы кытта көрүстэ. Көрсүһүүгэ сир уонна дьиэ-уот боппуруостарын, ол иһигэр дьиэни-уоту бэлиэтиир биир кэлимсэ судаарыстыбаннай реестргэ толору уонна кырдьыктаах чахчылары киллэрии соруктарын ырыттылар. Ольга Егорова бу үлэни федеральнай эрэ буолбакка, бастатан туран, өрөспүүбүлүкэтээҕи уонна олохтоох былаастар ыытыахтаахтарын эттэ.
Путины кытта кэпсэтииттэн
Атырдьах ыйын 10 күнүгэр Ил Дархан Нам улууһугар Фрунзе, Таастаах, Көбөкөн нэһилиэктэригэр уонна Улуу Сыһыыга сылдьан баһаары умуруорууга төһө күүс мунньуллубутун бэрэбиэркэлээтэ. Ити иннинээҕи күн Таастаахха бэйэлэрин баҕа өттүлэринэн тылланан барааччылар бөлөхтөрө уонна тимир суолунан кэлбит байыаннай тиэхиньикэ ыытыллыбыта. Оттон Фрунзеҕа уонна Көбөкөҥҥө Карелияттан уонна Архангельскай уобаластан кэлбит федеральнай резервэ үлэһиттэрэ тиийбиттэрэ. Айсен Николаев Таастаахтан Дьокуускайга кэлиитигэр төлөпүөнүнэн дойду бэрэсидьиэнэ Владимир Путин эрийдэ. Арассыыйа баһылыга Бэс Күөлүн олохтоохторугар түргэнник көмөлөһөргө, федеральнай киин өттүттэн туох көмө наадатын туһунан этиилэри бэлэмнииргэ уонна ЫБММ Саха сиригэр үлэлиир авиационнай уонна сиринэн сылдьар салаатын күүһүрдэргэ соруйда.
Киһи доруобуйатыгар буруо дьайыытын чинчийиэхтэрэ
Атырдьах ыйын 11 күнүгэр Айсен Николаев өрөспүүбүлүкэ ковиды утары охсуһар суһал ыстаап уочараттаах мунньаҕын ыытта. Ил Дархан үөрэх дьыла саҕаланара чугаһаабытынан, Саха сиригэр вакцинаны ылыы тэтимин түргэтэтиҥ диэн дьаһайда. Манна ордук улахан болҕомто үөрэх салаатын үлэһиттэригэр, үрдүк, орто үөрэх уһуйааччыларыгар уонна 18 саастарын туолбут устудьуоннарга ууруллуоҕа.
Атырдьах ыйын 11 күнүгэр Ил Дархан Арассыыйа доруобуйа харыстабылыгар миниистирэ Михаил Мурашконы кытта төлөпүөнүнэн кэпсэттэ. Салайааччылар коронавируһу кытта охсуһуу миэрэлэрин, ковидынан ыалдьыбыттарга мэдиссиинискэй көмөнү оҥоруу туһунан кэпсэттилэр. Маны сэргэ өрөспүүбүлүкэ олохтоохторун доруобуйаларыгар ойуур баһаарын буруота дьайыытын чинчийии боппуруостарын ырыттылар. Михаил Мурашко дьаһалынан Саха сиригэр Арассыыйа доруобуйа харыстабылыгар министиэристибэтин федеральнай кииннэрин исписэлиистэрин ыытыахтара. Кинилэр буруо тунуйбут кэмигэр ковиды утары охсуһууга көмөлөһүөхтэрэ уонна буруо дьон доруобуйатыгар дьайыытын чинчийиэхтэрэ.
Евгений Зиничев Саха сиригэр үлэлээтэ
Атырдьах ыйын 12 күнүгэр Ил Дархан Саха сиригэр Владимир Путин дьаһалынан кэлбит ЫБММ миниистирэ Евгений Зиничевтыын Горнай улууһугар баар баһаардары бөртөлүөтүнэн көтө сылдьан көрдүлэр. Салайааччылар уоттан эмсэҕэлээбит Бэс Күөлүгэр тиийэн баһаардары умуруорууга былааны ырыттылар уонна бөһүөлэккэ умайбыт дьиэлэр оннуларыгар саҥалары тутуу үлэтин хаамыытын кытта билистилэр.
Бу күн киэһэтигэр Евгений Зиничев уонна Айсен Николаев эрэгийиэҥҥэ ойуур баһаардарыгар балаһыанньаны көннөрөр эбии миэрэлэри ылыныыга суһал мунньаҕы ыыттылар. Манна федеральнай киинтэн кэлбит ЫБММ 200 үлэһитин оройуоннарынан тарҕатыы уонна да атын боппуруостар көрүлүннүлэр. Евгений Зиничев өрөспүүбүлүкэҕэ Благовещенскайтан Ми-8, Хабаровскайтан Ми-26 бөртөлүөттэр эбии кэлиэхтэрэ диэн иһитиннэрдэ. Ми-26 ыарахан тиэхиньикэни уот турбут сирдэригэр илдьэргэ туһаныллыаҕа. Итини таһынан бу бөртөлүөт уу кутар тэриллээх, биирдэ баһарыгар 15 туоннаны ылар.
Атырдьах ыйын 13 күнүгэр Айсен Николаев ЫБММ минииистирэ Евгений Зиничев салайан ыыппыт ыксаллаах быһыы-майгы боппуруостарыгар Арассыыйа бырабыыталыстыбатын хамыыһыйатын мунньаҕар кытынна. Манна биир бастакынан Саха сиригэр турбут ойуур баһаардарын умуруоруу ыйытыыта көрүлүннэ.
Евгений Зиничев кэпсэтии түмүгэр Рослесхоз уонна Арассыыйа айылҕа баайыгар министиэристибэтин уонна Саха Өрөспүүбүлүкэтин баһылыга Айсен Николаев, Иркутскай уобалас губернатора Игорь Кобзев этиилэринэн Саха сирин уонна Иркутскай уобалас тыаларыгар эрэгийиэннэр икки ардыларынааҕы суһал быһыы-майгы эрэсиимин киллэрэргэ быһаарда. Ити федеральнай резервэ күүстэрин көҥүллүк хамсатарга уонна ойуур баһаардарын кытта охсуһууга миэрэлэри федеральнай киинтэн үбүлээһиҥҥэ быһаарыныыны түргэнник ылынарга кыах биэриэҕэ.
Бултааһыҥҥа хааччахтааһын олохтонно
Атырдьах ыйын 13 күнүгэр Айсен Николаев быйылгы булт болдьоҕун кэмигэр бултааһыҥҥа хааччахтары киллэрэр туһунан ыйаахха илии баттаата. Бу докумуон булт баайын харыстыыр уонна сөптөөхтүк туһанар сыаллаах ылынылынна. Ыйаах бултка аналлаах федеральнай сокуоннарга уонна Саха сиригэр ойуур баһаарынан сибээстээн ыксаллаах быһыы-майгы эрэсиимин биллэрии ыйааҕар олоҕурар. Докумуон быһыытынан быйылгы булт болдьоҕун кэмигэр ыксаллаах быһыы-майгы эрэсиимэ тохтуор диэри бултааһын өрөспүүбүлүкэ 25 муниципальнай тэриллиитигэр бобулунна. Олор истэригэр Алдан, Амма, Үөһээ Бүлүү, Дьааҥы, Бүлүү, Горнай, Эдьигээн, Кэбээйи, Ленскэй, Мэҥэ Хаҥалас, Мииринэй, Муома, Нам, Ньурба, Өймөкөөн, Өлүөхүмэ, Сунтаар, Таатта, Томпо, Уус Алдан, Уус Маайа, Хаҥалас, Чурапчы, Эбээн Бытантай оройуоннара уонна Дьокуускай куорат киирдилэр.
Трутнев Горнайга, Намҥа үлэлээтэ
Атырдьах ыйын 14 күнүгэр Айсен Николаев Уһук Илиҥҥэ Арассыыйа бэрэсидьиэнин боломуочуйалаах бэрэстэбиитэлэ, дойду бырабыыталыстыбатын бэрэссэдээтэлин солбуйааччыта Юрий Трутневтыын Нам улууһун Таастаах уонна Горнай улууһун Бэс Күөлүн нэһилиэктэригэр сырыттылар. Бу оройуоннарга бүгүн уоту утары охсуһууга улахан күүс мунньуллан турар, ол иһигэр байыаннай тиэхиньикэ, ЫБММ элбэх исписэлиистэрэ үлэлии-хамныы сылдьаллар.
Юрий Трутнев баһаардары көрүү түмүгүнэн Рослесхозка нэһилиэнньэлээх пууннар тула ойууру кэрдэргэ көҥүл биэриҥ диэн эттэ. Ол курдук сэлиэнньэттэн ойуурга диэри 150 миэтэрэ ыраас сир баар буолуохтаах. Бу нэһилиэктэргэ баһаар уота чугас киирбэтин диэн оҥоһуллар. Маны сэргэ Трутнев баһаары тохтотор хоруулар киэҥ буолуохтаахтар, онон анал нормативтары киллэриҥ диэн дьаһайда.
Владимир Путин мунньаҕыттан
Атырдьах ыйын 14 күнүгэр Владимир Путин дойдуга ыксаллаах быһыы-майгы боппуруостарыгар мунньах ыытта. Манна Арассыыйа бэрэсидьиэнэ Айсен Николаев көтөхпүт ыйытыыларын өйөөтө. Ол курдук, Бэс Күөлүгэр оскуоланы уонна спортивнай киини тутуу, нэһилиэк оҕолорун «Орленок» уонна «Океан» сынньанар, чэбдигирдэр лааҕырдарга, оттон эмтэниигэ наадыйар улахан дьону санаторийдарга ыытыы боппуруостарын быһаарыахпыт диэн эттэ уонна дойду бырабыыталыстыбатыгар дьаһаллары биэрдэ. Маны сэргэ Владимир Путин Дьокуускай аэропордун көтөр ааллары түһэрэр, көтүтэр балаһатын сертификациятын түргэтэтиэхпит диэн эттэ. Айсен Николаев мунньахха дойду бэрэсидьиэнигэр өрөспүүбүлүкэҕэ болҕомтотун уонна көмөтүн иһин улахан махталын биллэрдэ.
Афанасий Ноев, Ил Дархан пресс-сэкирэтээрэ