ХИФУ ректора Анатолий Николаев кэлэр сылга үөрэххэ туттарсыыга уларыйыылары кэпсээтэ
М.К. Аммосов аатынан Хотугулуу-Илиҥҥи федеральнай университет ректора Анатолий Николаев 2021-2022 үөрэх дьылыгар туттарсыыга онлайн пресс-кэмпириэнсийэ биэрдэ.
Кэмпириэнсийэ кэмигэр ректор кылгастык быйылгы сылга үөрэххэ туттарсыы түмүгүн билиһиннэрдэ итиэннэ 2021-2022 сылга үөрэххэ туттарсыыга туох саҥа уларыйыылар киириэхтэригэр тохтоото.
Талар биридимиэт баар буолла
Быйылгы уонна урукку сылларга абитуриеннар биир кэлим эксээмэҥҥэ (ЕГЭ) үс биридимиэти туттаран үөрэххэ киирэллэрэ. Кэлэр сылтан эбии тургутууну ааһар (вступительные испытания) абитуриеннар биир биридимиэти талар буолуохтара. Холобура, “строительство (автомобильные дороги)” идэҕэ туттарсарга математика, физика (информатика), нуучча тылыгар биир кэлим эксээмэн бааллара ирдэнэллэр. Үөрэххэ туттарсааччы математикаҕа уонна нуучча тылыгар эксээмэнэ булгуччу ирдэнэр, онтон физика түмүгүн баалын дуу, информатика түмүгүн баалын дуу тутар хамыыһыйаҕа көрдөрөрүн бэйэтэ талар. Биллэн турар, абитуриент бу иккиттэн үрдүк бааллаах түмүгүн көрдөрөр. “Бу көннөрү холобурдаатым эрэ. Атын элбэх идэҕэ ити курдук талар кыах үөскээтэ. Маны сиһилии ХИФУ саайтыгар киирэн көрүөхтэрин сөп”, — диэн Анатолий Николаев чопчулаата. Ханнык идэлэргэ биридимиэти талар кыах баарын ХИФУ саайтыгар барытын номнуо таһаарбыттар. Өскөтүн, үөрэххэ туттарсыыга ирдэнэр биридимиэттэр икки ардыларыгар «/» бэлиэ турар буоллаҕына (физика/информатика), ол аата бу икки биридимиэттэн биирин талар кыахтаахпыт диэн өйдүөххэ сөп.
Тус ситиһии (дуобат, саахымат)
Биллэрин курдук, тус ситиһии (индивидуальные достижения) иһин үөрэххэ туттарсааччыга баал эбиллэр. Ол эрээри, иһэ үллүбүтэ 10 баал ааҕыллар. Хас ситиһии аайы баал эбиллибэт. “Урукку сылларга холоотоххо, ситиһии ааҕыллыытын пууна көҕүрээтэ. Ол эбэтэр, инники күөҥҥэ спортивнай, ГТО бэлиэтэ эбэтэр интеллектуальнай спорт көрүҥнэригэр кыттыы, оскуоланы, орто анал үөрэҕи кыһыл аттестаатынан, дипломунан бүтэрии, волонтердааһын, олимпиадаларга миэстэлэһии уо.д.а. ааҕыллар”, — диэн эттэ.
Манна даҕатан бэлиэтээтэххэ, быйылгыттан үрдүк таһымнаах дуобат, саахымат күрэхтэһиитин кыайыылаахтарыгар 8 баал, призердарыгар 5 баал эбиллэр буолла. Онон чопчу ханнык күрэхтэһиилэр иһин, хас баал эбиллэрин ХИФУ саайтыгар киирэн көрүөххүтүн сөп.
Абитуриеннар испииһэктэрэ
Эһиилгиттэн үөрэххэ туттарсааччылар испииһэктэрэ ааттарынан ыйыллыбат буолуоҕун иһитиннэрдэ. “Быйылгы сылга диэри, холобур, Иванов, Петров, Сидоров бачча бааллаахтар эбит диэн көрөн олорор буоллахпытына, эһиилгиттэн ааттарын оннугар СНИЛС нүөмэрэ эбэтэр туспа код иҥэриллиэҕэ”, — диэн эттэ.
Информация күҥҥэ биэстэ саҥардыллыаҕа
Аны испииһэги, көрдөрүүнү күҥҥэ биэстэн итэҕэһэ суох саҥардыахтарын туһунан эттэ. “Информацияны олохтоох бириэмэнэн сарсыарда 9 чаастан киэһэ 18 чааска диэри күҥҥэ биэстэн итэҕэһэ суох саҥардыахтара”, — диэн эмиэ биир суолталаах иһитиннэриини оҥордо. Быйыл үөрэххэ туттарсааччылар тустаах иһитиннэрии хайдах курдук суолталааҕын бэркэ өйдүүллэр.
Докумуону — хас даҕаны үөрэххэ
Абитуриент урукку сылларга курдук, Арассыыйа 5 үрдүк үөрэҕэр (ВУЗ) докумуонун биэрэр кыахтаах. Ол эрээри, төһө элбэх хайысханы таларын хас биирдии үөрэх тэрилтэтэ бэйэтэ быһаарар. Холобура, ХИФУ-га туттарсар абитуриент сүрүн үрдүк үөрэх кыһатын (головной вуз) 5 хайысхатыгар, итиэннэ хас биирдии филиалыгар 3-түү хайысхаҕа биэрэр кыахтаах. Онон ааспыт сылларга тэҥнээтэххэ арыый кэҥээн биэрдэ. Манна даҕатан эттэххэ, ХИФУ сүрүн үөрэҕин кыһатын (головной вуз) таһынан, Анадырьга, Мииринэйгэ, Нерюнгрига филиаллардаах.
Докумуону түөрт көрүҥүнэн
ХИФУ-га иһитиннэрбиттэринэн, эһиил докумуону тутуу ньымата өссө кэҥээбит:
а) абитуриент тус бэйэтэ кэлэн эбэтэр итэҕэллээх киһи (доверенное лицо) нөҥүө туттарыан сөп.
б) ХИФУ priem2021.s-vfu.ru ОНЛАЙН электроннай информационнай систиэмэтин (абитуриент личнэй кэбиниэтэ) нөҥүө ыытыан сөп.
в) “Судаарыстыбаннай уонна муниципальнай өҥө портала” федеральнай судаарыстыбаннай информационнай систиэмэни туһанан “Поступление в вуз онлайн” сервиһинэн онлайн ыытар кыахтаах.
г) буостанан ыытан туттарыан сөп.
Докумуону тутуу болдьоҕо
Докумуону тутуу саҕаланыыта: бэс ыйын 20 күнэ;
Докумуону тутуу түмүктэниитэ:
— Эбии тургутуулаах (вступительные испытания) — от ыйын 11 күнүгэр диэри;
— Биир кэлим эксээмэн (ЕГЭ) эрэ түмүгүнэн – от ыйын 25 күнүгэр диэри;
— төлөбүрдээх миэстэҕэ вакансия баар түгэнигэр алтынньы 15 күнүттэн уһаабат.
Эбии тургутуу (вступительные испытания) болдьоҕо: от ыйын 12 – 25 күннэрэ.
Людмила ПОПОВА, “Саха сирэ” хаһыат, edersaas.ru