Хапытаалынай өрөмүөн төлөбүрүн анал счекка мунньар табыгастаах
«Хаһан өрөмүөннээри харчы бөҕөтүн ый аайы хомуйаллара буолла?..» – диэн мас уонна таас «уопсай» дьиэлэргэ олорор ыаллар мунаахсыйаллара да, мөҥүттэллэрэ да оруннааҕын сыыппаралар бэйэлэрэ кэпсииллэр. Өрөспүүбүлүкэ үрдүнэн барыта 5 тыһ. тахса элбэх кыбартыыралаах дьиэ учуокка киллэриллэн, уочаракка турар.
Хапытаалынай өрөмүөн фондатыгар харчыны хомуйуу 2014 сыл иккис аҥаарыттан саҕаламмыта. Төлөбүрү икки ньыманан мунньуохха сөп: регионнааҕы оператор счетугар, ол аата «уопсай хочуолга» эбэтэр чопчу дьиэ аатыгар арыллыбыт анал счекка.
Барыта хас дьиэ хапытаалынайдык өрөмүөннэннэ? Сылларынан эттэххэ, 2015 с. 133, 2016 с. 292 дьиэҕэ хапытаалынай өрөмүөн ыытыллыбыт. Быйылгы былааҥҥа 198 дьиэ турар. Ону таһынан пилотнай бырайыагынан 73 дьиэҕэ 161 лифт уларытыллар, балартан үксэ – Нерюнгри куоракка (уларытыллыахтаах болдьохторо кэлбитинэн). Туһааннаах бырагыраама 30 сыл үлэлиэхтээх диэн буолар, ол кэм устатыгар хас дьиэ өрөмүөннэниэҕин бэйэҕит суоттаан көрүҥ. Үлэ тэтимин хапытаалынай өрөмүөн фондатыгар төлөммөтөх иэс элбэҕэ эмиэ атахтыыра — баар чахчы: 353 мөл. солкуобайга (!) тиийдэ.
Билиҥҥи туругунан, өрөспүүбүлүкэҕэ анал счеттаах 100-тэн тахса дьиэ баар. Итилэртэн 2014 с. 7, 2016 с. 8, быйыл 4 дьиэҕэ хапытаалынай өрөмүөн үлэтэ ыытыллыбыт. Олор үгүстэрэ Нерюнгри куоракка бааллар. Чопчу ыйыллыбыт дьиэ бары кыбартыыраларын бас билээччилэрэ кыттыспыт үптэрэ кинилэр дьиэлэрин эрэ өрөмүөннүүргэ туттуллар.
Элбэх кыбартыыралаах дьиэлэр хапытаалынай өрөмүөннэрин фондатын производственнай-техническэй салаатын сүрүн инженерэ Айаал Багардынов: «Сүүһүнэн кыбартыыралаах улахан дьиэҕэ олорор ыаллар анал счет арыналлара табыгастаах: уочараттара хаһан кэлэрин күүппэккэ, туох наадатын чопчу оҥортороллор буоллаҕа. Онон анал счекка көһөргө сүбэлиэм этэ», – диир.
Манна сыһыаран эттэххэ, анал счету хаһан баҕарар арыныахха син. Кыбартыыралары бас билээччилэр уопсай мунньаҕынан быһаарыы ылыналлар. Анал счету табаарыстыба (ТСЖ), салайар хампаанньа (УК) ааттарыгар эбэтэр регионнааҕы оператор аатыгар бааҥҥа туспа счет арынан, онно мунньуохха сөп.
Василий НИКИФОРОВ.