Бэҕэһээ Ил Дархан Егор Борисов элбэх кыбартыыралаах дьиэлэр хапытаалынай өрөмүөннэрин туһунан мунньах ыытта. Мунньахха киһи кыайан өрөмүөннээбэт дьиэлэригэр туспа бырагыраама наадатын кэпсэттилэр.
Санатан эттэххэ, 2012 с. Дьиэ кодексатыгар уларыйыы баран, элбэх кыбартыыралаах дьиэлэри өрөмүөннээһин саҥа систиэмэтэ олохсуйбута. Бу саҥа систиэмэнэн дьиэлээхтэр өрөмүөҥҥэ бэйэлэрэ харчы угуохтаахтара. Онон Россияҕа аҕыйах сыллааҕыта Дьиэни-уоту, коммунальнай хаһаайыстыбаны тупсарыы фондата диэн тэриллибитэ. Олохтоохтор өрөмүөҥҥэ төһөнү угалларын регион бэйэтэ быһыахтааҕа.
Саха сиригэр билигин таас дьиэҕэ олорооччулар биир кв м иһин 3,5-8,3 солкуобайы, мас дьиэлээхтэр – 3,75 солк. төлүү олороллор. Оттон тэрилтэлэр эһиил тохсунньуттан саҕалаан толору тарыыбы төлүөхтэрэ. Ол эбэтэр, өрөмүөн үлэтэ билигин төһөнөн сыаналанан турарынан. Билигин 1 кв м 20 солк. тэҥнэһэн турар.
Өрөспүүбүлүкэ тустаах бырагырааматыгар 70 % үөһээ эргэрбит 1600-тэн тахса хаарбах дьиэ киирэн турар. Бу дьиэлэри өрөмүөннүөх оннугар саҥаны туппут ордук. Онон муньахха маннык дьиэлэргэ туспа бырагыраама наадатын, өрөмүөҥҥэ хомуллар харчыны, бырагыраамаҕа киирбит дьиэлэр туруктарын бэрэбиэркэлии сылдьарга эттилэр. Ону сэргэ, өрөмүөҥҥэ хомуллар төлөбүр алын кээмэйин ааҕарга улуустар, нэһилиэктэр уратыларын учуоттуурга этии киирдэ.
Егор Борисов мунньах түмүгэр бу этиллибит кыһалҕаларга сөптөөх механизм оҥоһуллан, хапытаалынай өрөмүөнү ыытыыга биир ситимнээх, көдьүүстээх систиэмэ олохсуйуохтааҕын эттэ.
Аграфена КУЗЬМИНА, “Саха сирэ” хаһыат, edersaas.ru