Түөрт сылтан бэттэх Саха сирин орто анал үөрэҕин кыһаларыгар саҥа идэлэри хото аһан эрэллэр. Быйыл, уопсайа, алта саҥа идэ баар буолла. Ити дойдуга экэниэмикэ уларыйыытын итиэннэ аныгы технология киириитин кытта ыкса сибээстээх.
edersaas.ru
Билигин ордук оробуочай идэлэр өрө тутуллар кэмнэрэ. Биллэн турар, тэрилтэлэргэ ханнык үлэһит илии ирдэнэриттэн аттаран таһаараллар.
Бастакы идэ. “Быйыл Жатайдааҕы суудунаны тутар тэрилтэ тутуута саҕаланна. Тэрилтэ 2021 сылга үлэҕэ киириэхтээх, манна 700-тэн тахса үлэһит илии ирдэниэ диэн суоттууллар. Ол иһин быйылгыттан исписэлиистэри бэлэмнээһиҥҥэ ылыстыбыт. Ол курдук, 2019-2020 үөрэх дьылыттан Жатайдааҕы тиэхиньикумҥа механизатор-докер идэтин арыйан эрэбит. Уһук Илин уокуругун сайыннарыы министиэристибэтин суотугар сөптөөх материальнай-тиэхиньиичэскэй база оҥоһулунна, каадырдарбытын бэлэмнээн саҕалыахтаахпыт”, — диэн СӨ үөрэҕин уонна наукатын миниистирин солбуйааччы Ньюргуна Соколова билиһиннэрдэ.
Иккис идэ. Бүлүү бөлөх оройуоннар олохтоохторо, кэлин айылҕабыт улаханнык айгыраата дэһэллэр. Онон сибээстээн, Үөһээ Бүлүү тиэхиньикумугар 9-с кылаас кэнниттэн туттарсааччыларга аналитик-лабараан диэн бэртээхэй саҥа идэ арылынна. Бу үөрэҕи бүтэрбиттэр микробиолог-лабараан, химико-бактериологическай анаалыс лабараана, пробоотборщик квалификациялаах тахсаллар.
Үһүс идэ. Дьокуускайдааҕы художественнай училищеҕа (кэллиэскэ) “реставрация” диэн идэ баар буолла. Бу идэ хабар ыыра киэҥ. Бүтэрбит устудьуоннар мас тутуулары, оҥоһуктары чөлүгэр түһэриинэн дьарыктаныахтара.
Төрдүс идэ. Дьокуускайдааҕы сибээс уонна энергиэтикэ кэллиэһигэр аныгы кэмҥэ ирдэнэр “автоматизированнай систиэмэлэр информационнай куттала суох буолууларын хааччыйыы” (“обеспечение информационной безопасности автоматизированных систем”) диэн идэни арыйдылар. Кэлин илии үлэтин тиэхиньикэ солбуйан эрэр. Онон сылыктаатахха, тустаах идэни баһылаабыттар үлэтэ суох хаалбаттара биллэр.
Бэһис, алтыс идэлэр. Дьокуускайдааҕы тутуу-хомунаалынай тиэхиньикумугар икки саҥа идэ баар буолла — “градостроительнай үлэҕэ информационнай систиэмэни хааччыйыы”(“информационная система обеспечения градостроительной деятельности”) уонна “сервис домашнего коммунального хозяйства”.
Бу идэлэргэ ханнык баҕарар орто үөрэххэ курдук аттестат орто баалын көрөллөр, биир кэлим эксээмэн түмүгэ ирдэммэт. Саҥа идэлэргэ бүддьүөт суотугар барыта 130 миэстэ көрүллүбүт, итинтэн отута 9-с кылаас кэнниттэн туттарсааччыларга.
Людмила ПОПОВА, “Саха сирэ” хаһыат, edersaas.ru