Халыма-Индигиир уокуругун дьокутаата быыбардааччыларын кытта тэйиччиттэн кэпсэттэ
Балаҕан ыйын 3 күнүгэр Ил Түмэн Халыма-Индигиир уокуругуттан дьокутаат Любовь Явловская «Биир ньыгыл Арассыыйа» баартыйа эрэгийиэннээҕи уопсастыбаннай приемнайыгар быыбардааччыларын кытта тэйиччиттэн олорон кэпсэттэ.
Эрэгийиэннээҕи уопсастыбаннай приемнайга 12 киһи эрийэ сырытта, социальнай ситимнэринэн 20-чэ ыйытыы киирдэ. Онон дьокутаат балтараа чааһы толору быыстала суох быһа сибээһинэн быыбардааччыларын кытта үлэлээтэ.
Халыма-Индигиир уокуругун түөрт улууһуттан барыларыттан актыыбынай кыттыыны ылбыттарын бэлиэтиир тоҕоостоох. Хабыллыбыт боппуруостар араас ис хоһоонноохтор. Ол курдук, оройуоҥҥа быраас тиийбэтиттэн саҕалаан, «Халыма» федеральнай суол өрөмүөнүгэр, суотабай сибээс уонна интэриниэт, балыктааһын быраабылаларын, аччыгый авиация көтүүтүн боппуруостарыгар тиийэ кыһалҕалары ырытыы буолла.
Любовь Явловская – мэдиссиинискэй наука доктора, СӨ үтүөлээх бырааһа, үрдүкү категориялаах офтальмолог-хирург быраас. Парламентарий бэйэтэ мэдиссиинэ үлэһитэ, Ил Түмэҥҥэ доруобуйа харыстабылын, социальнай харысхал, үлэ уонна дьарыктаах буолуу кэмитиэтин бэрэссэдээтэлин солбуйааччы буоларын быһыытынан, ону тэҥэ саамай тыын боппуруос доруобуйа буолан, үгүс ыйытыы доруобуйа харыстабылыгар сыһыаннаах буолла.
Уокурук бары улуустарыттан биир сүрүн боппуруос — арктическай уонна хотугу улуустары көмпүүтэр томограбынан хааччыйыы биир бастакынан киирдэ. Ол курдук, Орто Халыма куораттан Октябрина Винокурова, Өймөкөөн улууһун Уус Ньара бөһүөлэгиттэн Алла Головина, Зырянкаттан Татьяна Артюхова, Муома улууһун Хонуутуттан Надежда Иванова билиҥҥи тыҥааһыннаах кэмҥэ олус наадалаах мэдиссиинискэй оборудованиены кинилэр улуустарыгар аҕалан туруорарга көмөлөһөрүгэр туруорустулар. Норуот дьокутаата Любовь Явловская быыбардааччыларыгар бу олус сытыы боппуруоһу кини быыбардаммыт 2018 сылыттан араас таһымнаах мунньахтарга үс сылы быһа туруорсан, быйыл саас үлэлии турар сокуоҥҥа уларытыыны киллэрбитин иһитиннэрдэ.
— Бу ыытыллыбыт үлэ чэрчитинэн бу дьыл бэс ыйын 30 күнүгэр тахсыбыт Ил Түмэн мунньаҕын 3 №654-VI ыйааҕын 2-с боппуруоһун “г” пуунугар арктическай уонна хотугу улуустары көмпүүтэр томографиятын модульнай кэбиниэттэринэн хааччыйыы туһунан этии эбии киирбитэ. Ыйаах сокуон тэҥэ күүстээх. Бу суолталаах боппуруоска СӨ Бырабыыталыстыбатын Бэрэссэдээтэлин 1-кы солбуйааччы Кирилл Бычковы кытта бииргэ үлэлэһэбин. Күһүҥҥү сиэссийэҕэ бу сокуон туолуутун норуот дьокутааттара хонтуруоллуохпут. Биллэн турар, көпүүтэр томографиятын курдук сыаналаах мэдиссиинэ тэрилэ Халыма-Индигиир уокуругун улуустарыгар тиийэрин ситиһии — сүрүн соругум, — диэн парламентарий санаатын тиэртэ.
Хотугу улуустарга быраастар тиийбэттэрэ — тирээн турар кыһалҕалаах боппуруос. Бу туһунан Үөһээ Халыма улууһуттан Татьяна Артюхова, Муома улууһун Хонуутуттан Надежда Иванова уонна Буор Сыһыытыттан Мария Слепцова норуот дьокутаатыгар эрийэн, кыһалҕаларын кэпсээтилэр.
— Уокурук улуустарыгар педиатр, терапевт тэҥэ, нууччалыы эттэххэ, «узкай» исписэлиистэр тиийбэттэрэ — сүрүн кыһалҕалаах боппуруос. Бу боппуруоһу, бастатан туран, улуустааҕы киин балыыһа кылаабынай бырааһа оройуон муниципалитетын баһылыгын, улуустааҕы дьокутааттар сэбиэттэрин кытта быһаарыахтаах. Эдэр исписэлиис олорор сирэ быһаарыллыбатыттан, суол-иис мөлтөҕүттэн, сибээс суоҕуттан аккаастанар төрүөтэ үгүс. Онон олох хаачыстыбатыттан исписэлиис үлэлии кэлэрэ улахан тутулуктаах.
Эмчиттэри бэлэмнээн таһаарыыга мин, дьокутаат быһыытынан, ХИФУ медицинскэй институтун ректора Николай Гоголевтыын кэпсэтэ сылдьыбытым. Онно үрдүк үөрэх кыһатын салайааччыта бэлиэтээбитинэн, арктическай уонна хотугу улуустарга бэйэлэрин каадырдарын бэлэмнииргэ ыччаттар сүрүн биридимиэттэргэ: химияҕа, биологияҕа уонна нуучча тылыгар билиилэрин таһыма олус намыһаҕа охсор эбит. Ол иһин институт быйылгы үөрэх дьылыттан оскуолалары кытта Аччыгый медицинскэй академия нөҥүө үлэлиир былааннаах. Эмчит идэтин баһылыан баҕалаах үрдүкү кылаас оҕолорун тэйиччиттэн кэтэхтэн бэлэмнээһин ыытыллыаҕа. Онон эмчиттэри миэстэтигэр иитэн таһааран, үөрэхтэрин бүтэрдэхтэринэ, төрөөбүт дойдуларыгар төннөллөрүн хааччыйыыга эмиэ үлэлэһэбит.
Орто Халыма куоратын «30№-дээх аптека” тэрилтэтин салайааччытын солбуйааччы Октябрина Винокурова эми-тому бастакы наадалаах табаар ахсааныгар киллэрэргэ этии оҥордо.
— Билиҥҥи олус тыҥааһыннаах пандемия кэмигэр эмп курдук киһи олоҕун быыһыыр препарат миэстэ суох аатыран, хаһан балаһыанньа көнүөр диэри ыйы ыйынан тардыллар. Онон бу боппуруоһу чугастааҕы сессияҕа туруорсаргар көрдөһөбүт, — диэн арктическай улуустан фармацевт санаатын тиэртэ.
Норуот дьокутаата Любовь Явловская киирбит боппуруостарга барытыгар толору хоруйу биэрдэ. Быһаарыыны эрэйэр боппуруостары туспа наардаан, министиэристибэлэри уонна биэдэмистибэлэри кытта быһаарсыах буолла. Ол курдук, Өймөкөөн улууһун киинэ Уус Ньараттан сыччах биир боппуруоска — МТС операторын сибээһэ олох үлэлээбэтин туһунан уонча боппуруос араас дьонтон киирдэ. Бу боппуруоһу Любовь Явловская туһааннаах министиэристибэни кытта кэпсэтиэх буолан, тус хонтуруолугар ылла.
Уопсастыбаннай приемҥа норуот дьокутаатын кытта үлэлэһэ олорбут суруналыыс, ааранан мин тохтоло суох үлэлээтим. Бэркиһээн, Любовь Явловскаяттан «тоҕо бачча ыраах улуустар диэтэххэ, дьон олус актыыбынайдык кытынна?» диэн ыйытыыбар парламентарий:
— Тэрээһин туһунан улуустардааҕы суһал ыстааптарга уонна баартыйа олохтоох салааларыгар эрдэттэн биллэрбитим, дьону кытта үлэлэһэллэригэр сорудахтаабытым. Онон элбэх киһи эрийэн кэпсэттэ, санаатын атастаста, этии киллэрдэ. Бачча элбэх ыйытыы киириэ дии санаабатаҕым. Дьон билигин да батсааппар суруйа олороллор. Онон үлэ бу көрүҥүн — Халыма-Индигиир уокуругун быыбардааччыларын кытта тэйиччиттэн сибээһи салгыаҕым, — диэн санаатын үллэһиннэ норуот дьокутаата Любовь Явловская.
Елена ПОТОЦКАЯ,»Саха сирэ» хаһыат.
Хаартыска уонна видео — ааптар түһэриитэ уонна устуута.