Хаарбах дьиэттэн көһөрүү бырагыраама кэскилин дьүүллэстилэр
Бу күннэргэ өрөспүүбүлүкэҕэ хаарбах дьиэттэн дьону көһөрүү бырагырааматын былаанын олоххо киллэрии хайдах бара турарын туһунан кэпсэтии бара турар. Саха сиригэр ОДьКХ-ны реформалааһыҥҥа пуонда Кэтээн көрөр сэбиэтин бэрэссэдээтэлэ Сергей Степашин уонна пуонда салайааччыта Константин Цицин кэлэ сылдьаллар.
Александр ТАРАСОВ, «Саха сирэ» хаһыат, https://edersaas.ru
Бэҕэһээ Нерюнгри куоракка Ил Дархан Егор Борисов тустаах пуонда салайааччыларын кытта хаарбах дьиэттэн дьону көһөрүү боппуруостарыгар анал мунньаҕы тэрийдэ. Бу оробуочай сырыы Нерюнгри оройуонугар ылбычча буолбата. Тоҕо диэтэр, бу оройуоҥҥа бырагыраама былаанын олоххо киллэрии бытаарар кэриҥнээх.
Егор Борисов мунньаҕы аһар киирии тылыгар, бүгүҥҥү туругунан бырагыраама былааныттан 72 %-на туолбутун бэлиэтээн эттэ. Кыайан тутуллубакка турар дьиэлэр кытаанах хонтуруолга ылыллыбыттарын ыйда. Онон 2017 сыл балаҕан ыйын 1 күнүгэр диэри былаантан улахан чааһа үлэҕэ киирэрэ этилиннэ.
Сергей Степашин: “Саха сирэ хаарбах туруктаах дьиэ ахсаанын хайдах баарынан эппит регион буолар. Атын регионнар хаарбах туруктаах дьиэ төһө баарын чуолкай этэртэн туттуналлар. Саха сирин салалтата бырагырааманы оҥороругар сөптөөх суолу тутуһан үлэлээтэ”, — диэн санаатын үллэһиннэ.
Санатар буоллахха, соторутааҕыта РФ президенэ Владимир Путин бу анал бырагыраама Россия үрдүнэн 2019 сыл тохсунньу 1 күнүттэн салгыы үлэлиэхтээҕин туһунан эппитэ. Онон сиэттэрэн, бу бырагыраама инникилээх диэн быһаччы этэр кыахтаахпыт. Егор Борисов Саха сиригэр бу анал бырагырааманы 2018 сылтан саҕалыахпыт диэн Нерюнгрига хаарбах дьиэттэн саҥа дьиэҕэ көспүт ыаллары кытта көрсүүһүтүгэр бигэргэттэ.
Онон бэҕэһээҥҥи мунньахха тустаах салайааччылары кытта бырагырааманы салгыы үлэлэтэр хайысхалар туһунан быһаарыстылар. Егор Афанасьевич Саха сиригэр энергияны кэмчилээн туһанар дьиэлэри тутуу уопутун салгыыр туһунан этэн туран, “Саха сиригэр Жатай бөһүөлэгэр биир кыбартаалга энергияны кэмчилээн туһанар 9 дьиэни туттубут. Бу көдьүүһэ улаханын көрдөрдө. Бастакы уочарат, ыал бүддьүөтүн кэмчилииргэ туһуланар. Онон инники өттүгэр манна болҕомто ууруллуон наада”, — диэн бэйэтин санаатын эттэ.
Онуоха Сергей Степашин ити идиэйэни федеральнай былаас өйүүрүн этэн туран, бүддьүөттэн сөптөөх үп көрүллэригэр аналлаах нормативнай база бэлэмнэнэ сылдьарын бэлиэтээтэ. Итини тэҥэ, Саха сиригэр тустаах бырагырааманы олоххо киллэрии хайдах ыытылларын ырытарга Сергей Вадимович дьиэ квадратнай миэтэрэтин сыаната үрдүгүн бэлиэтээн туран, ол өрөспүүбүлүкэ бүддьүөтүгэр күүскэ дьайарын эттэ. Хаарбах дьиэттэн дьону көһөрүү былаана улаханын уонна ону олоххо киллэриигэ элбэх ороскуот баарын үрдүнэн, өрөспүүбүлүкэ туруоруммут соругун ситиһэр кыахтааҕын ыйда.